1
O„ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O„RTA MAXSUS TA‟LIM
VAZIRLIGI
NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA
UNIVERSITETI
Zoologiya, anatomiya va fiziologiya kafedrasi
N.J.TOSHMANOV
RIVOJLANISH BIOLOGIYASI FANIDAN
LABORATORIYA MASHG„ULOTLARI UCHUN TALABA
ISH DAFTARI
(uslubiy qo„llanma)
T O SH K E N T – 2 0 2 1
2
Tuzuvchi: N.J.Toshmanov – pedagogika fanlari nomzodi,
anatomiya va fiziologiya” kafedrasi dotsenti.
Taqrizchilar: B.U.Ibragimxodjaeyv–tibbiyot fanlari nomzodi, “Zoologiya,
anatomiya va fiziologiya” kafedrasi dotsenti.
A.Qo‘chqorov biologiya fanlari nomzodi, Toshkent
viloyati pedagog xodimlarini malakasini oshirish va
qayta tayyorlash instituti katta o„qituvchisi
Uslubiy
qo„llanmada
“Gistologiya” fanidan har bir laboratoriya
mashg„ulotlarining maqsadi, kerakli o„quv jihozlari, mashg„ulotning nazariy qismi
va talabalar bajarishi kerak bo„lgan topshiriqlar keltirilgan. Mashg„ulotning nazariy
qismida o„rganilayotgan ob‟yektning tuzilishi, hosil bo„lish va unda kechadigan
jarayonlar yoritilgan bo„lsa, topshiriqlarda asosan rasm qismlarini yozish tavsiya
etilgan. Bu uslubiy qo„llanma pedagogika oliy o„quv yurtlarining “Biologiyani
o„qitish metodikasi” va “Biologiya” bakalavr ta‟lim yo„nalishlari talabalari uchun
mo„ljallangan.
O„quv – uslubiy qo„llanma Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika
universiteti o„quv – uslubiy kengashining 2015 yil 15- yanvardagi 6-sonli
yig„ilishida muhokama etilgan va chop etishga tavsiya qlingan.
3
KIRISH
Gistologiya odam va hayvonlar organizmida uchraydigan to„qimalarning
tuzilishi, funksiya, regeneratsiyasi va shakllanishi haqidagi fan. Shu bilan birga
embrional taraqqiyot bosqichlari, embrional taraqqiyot jarayonida to„qima va
organlarni hosil bo„lishi qonuniyatlarini o„rganadi. Fanni o„rganish uchun
sitologiya fanidan bilimlarga ega bo„lish kerak. O„z navbatida gistologiyadan
olingan bilimlar odam anatomiyasi fanini o„zlashtirishni osonlashtiradi.
Gistologiyadan laboratoriya mashg„ulotlarining asosiy maqsadi talabalar
nazariy olgan bilimlari asosida mikroskop, atlas va boshqa o„quv vositalar asosida
ko„nikma va malakalarni shakllantirish. Biror gistologik ob‟ektni o„rganish uchun
undan
mikropreparatlar
tayyorlanadi
yoki
oldin
tayyorlangan
doimiy
mikroprepatlardan foyladaniladi. Talabada mikropreparatni “o„qish” ko„nikmasi
faqat laboratoriya darslarida hosil bo„ladi.
Gistologiyadan laboratoriya mashg„ulotlari quyidagicha tashkil etishni
tavsiya etamiz: har bir talabaga 1tadan mikroskop beriladi va mavzuga oid
mikropreparatlar tarqatiladi. Talabalar mikropreparatlarni o„quv adabiyotlari va
o„qituvchi yordamida o„rganadi. Natijada ularda mikropreparatni, rangli jadvallarni
hamda o„quv adabiyotlarida keltirilgan rasmlarni izohlash ko„nikmasi hosil
bo„ladi. O„zlashtirilgan bilim va ko„nikmalar asosida qo„llanmada keltirilgan
topshiriqlarni bajaradi.
Uslubiy qo„llanma pedagogika oliy o„quv yurtlarining “Biologiya” va
“Biologiyani o„qitish metodikasi” ta‟lim yo„nalishlari talabalari uchun
mo„ljallangan bo„lib, laboratoriya mashg„ulotlarda talabalar faoliyatini tashkil
etish, nazorat qilish baholash uchun ko„pgina qulayliklarga ega. Darsni mazkur
qo„llanma asosida tashkil etishning birinchi sharti talaba uyda o„tilishi kerak
bo„lgan mashg„ulotning nazariy qismini o„rganib kelishidir.
Har bir laboratoriya mashg„ulotlarida talabalar maksimal 3 balldan
baholanadi. Baholash mezoni quyidagicha:
Dars davomida qo„llanmada keltirilgan topshiriqlarni
bajarmasa, mashg„ulotning nazariy qismini bilmasa
0 ball
Dars davomida qo„llanmada keltirilgan topshiriqlarni
bajarishga ulgursa, nazariy qismini aytib bera olmasa
1 ball
Dars davomida qo„llanmada keltirilgan topshiriqlarni
barchasini bajarishga ulgursa, nazariy qismini
tushuntirib berishga xatoliklarga yo„l qo„ysa
2 ball
Dars davomida qo„llanmada keltirilgan topshiriqlarni
barchasini bajarishga ulgursa, nazariy qismini to„liq
o„zlashtirgan bo„lsa
3 ball
4
1- laboratoriya. Gametalarning tuzilishi. Gametogenez