N. I. SodIqova, E. a. KorNIyenko, M. d. XoShimxodjayEva Shaxsiy KoMPyuter va ofis qUrilmaLarIGa texnik xizmat ko‘rSatish

Tovush kolonkalari. 
Shaxsiy kompyuter g‘ilofidagi dinamik, 
raqamli mikrosxema chiqishiga ulanganligi sababli, musiqani 
eshittirish uchun tovush kartasi chiqishiga tashqi tovush 
kolonkalari ulanadi. Monitor ichiga joylashtirilgan tovush 
kolonkalari ham tashqi tovush kolonkalari toifasiga tegishlidir.
6.4-rasmda tovush kolonkasining 2 ta modeli ko‘rsatilgan. 
Xuddi shunday barcha kolonkalar atigi ikkita tartibga soluvchi 
(regulator) – tovush balandligi va tembr (yuqori chastotalarni 
boshqarish) bilan ta’minlangan. Ular naushnikni ulash uchun 
qo‘shimcha razyom qismi bilan ta’minlangan.
a
) 
b
)
6.4-rasm.
 Tovush kolonkalari SVEN SPS-210 (
a
) va SVEN SPS-320 (
b).

---

108
6.5-rasm. 
Dolby Digital 5.1 hajmli tovushli akustik tizim.
Bu kabi tovush kolonkalarining tuzilishi juda soddadir. 
Plastmassali g‘ilofda 2 ta dinamik kallaklar o‘rnatiladi, ularning 
biri quyi chastotali, ikkinchisi yuqori chastotali bo‘ladi. 
Kolonkalardan (faol kolonka) birining ichida 220 V tarmoqdan 
quvvat oluvchi kuchaytirgich mavjud. Passiv kolonka shu 
kuchay 
tirgich chiqishiga ulanadi. Kolonkalarning chastota 
diapazoni taxminan 100–15000 yoki 80–18000 Hz ni tashkil 
etadi.
Yanada yuqori sifatli tovush olish uchun, yuqori sifatli 
kolonkalar yoki Dolby Digital 5.1, tarkibida sabvufer va 
beshta kolonka – ikkita old tarafda, ikkita orqa tarafda va 
bitta markazda bo‘lgan hajmli tovush tizimini qo‘llovchi 
tovush kartasi zarur (6.5-rasm). Bunday tizimlar, odatda, 
tovush platasidagi Speaker-out/Subwoofer (kolonka/
sabvuferga chiqish) yoki S/PDIF razyomlari yordamida 
kompyuterga ulanadi.
Oltita kolonkadan iborat tovushli majmuani qo‘llashda, ular-
ning joylashuvi ham katta ahamiyatga ega. Kolonkalarning 
noto‘g‘ri joylashtirilishi DVD formatdagi videofilmlarni max­
sus effektlar bilan ko‘rish imkonini bermaydi. 6.6-rasmda 
yirik ishlab chiqaruvchilar tomonidan tavsiya etilgan tovush 
kolonkalarini xonada joylashtirish sxemasi keltirilgan.

---

109
Front 
Left
Front 
Right
Surround 
Left
Surround 
Right
Subwoofer
Center
6.6-rasm.