N. B. Yahyoxonov h. I. Allayorov

 

 

KURS ISHI MATNINI YOZISH 

 

Kurs  ishini  bajarishda  uni  yozish  va  rasmiylashtirish  muhim  va  mas’uliyatli 

bosqich hisoblanadi. 

---

 

10 

Kirish  qism  –  bu  kurs  ishining  boshlang‘ich  qismi  bo‘lib,  ishning  asosiy 

ma’nosini  bayon  qiladi.  Unda  kurs  ishi  mavzusining    dolzarbligi  asoslanadi, 

izlanishning  maqsadi  va  vazifalari,  izlanish  ob’ekti,  predmeti  hamda  mavzuning 

ahamiyati  va  mohiyati  bo‘yicha  to‘xtaladi.  Shu  bilan  birga,  kurs  ishi  yozish  uchun 

asos bo‘lgan amaliy ma’lumotlar manbalari aks ettiriladi.   

Mavzuning  dolzarbligini  yoritish,  barcha  ilmiy  ishlarda  majburiy  hisoblanadi. 

Mavzuning dolzarbligi muallifning ilmiy salohiyati va professional tayyorgarligi, bu 

mavzuning ma’nosini tushunib  yetishi va uni zamon talabiga mosligi hamda ijtimoiy 

muhimligini  baholay  olishda  ko‘rinadi.  Dolzarblikni  yoritishda  asossiz  gaplar 

yozilmasligi, asosiy omillar to‘liq bir betda ko‘rsatilishi kerak bo‘ladi. 

Mavzuning  dolzarbligini  asoslashda  albatta  O‘zbekiston    Respublikasi 

Prezidenti  Sh.M.Mirziyoyev  asarlaridan,  ma’ruzalaridan,  Davlat  dasturlaridan  va 

yetuk  iqtisodchi  olimlar  asarlaridan  mavzuga  tegishli  bo‘lgan  iqtiboslar  keltirish 

lozim.  

Dolzarbligi  ochib  berilgandan  so‘ng,  tadqiqotning  maqsadidan  kelib  chiqib, 

ushbu  maqsadga  erishish  uchun  aniq  vazifalarni  (3-5  ta  vazifalarni)  hal  qilib  olish 

lozim. 

Bular, odatda, quyidacha ifodalanadi: 



 

o‘rganish; 



 

ochish (yoritish); 



 

tasvirlash; 



 

belgilash; 



 

aniqlash; 



 

uslubiy ishlab chiqish; 



 

tayyorlash. 

Ko‘rsatilgan  bu  vazifalarni  chuqurroq  tahlil  qilib  yozish  kerak.  Tadqiqotning 

ob’ekti  va predmeti muhim elementi ekanligini kirish qismida ifodalaydi.  

Tadqiqot  ob’ektini    aniqlaydigan  bo‘lsak,  tadqiqot  ob’ektini  har  bir  kurs  ishi 

mavzusining  o‘zidan  kelib  chiqadi.  Masalan,  “Brend  samaradorligi  va  uni  tahlil 

qilish”  mavzusi  bo‘yicha  kurs  ishi  ob’ekti  “Marketing  faoliyati  natijalari  va  ularni 

aniqlash”  yoki  “Korxonalar  brend  tadqiqotlari  natijalari”,  predmeti  esa  “Brendni 

samaradorlik ko‘rsatkichlari va ularni tahlil qilish jarayoni”dir.   

Shuningdek,    kirish  qismida    tadqiqotning  uslubiy  ko‘rsatmasi  muhim 

elementlardan  biri  bo‘lib,    u  amaliy  materiallarni  tahlil  qilishda  va  ishning  asosiy 

maqsadini ochib berishga xizmat qiladi.  

Shu  bilan  birga,  mahalliy  va    xorijiy  olimlarning  ushbu  mavzu  bo‘yicha  olib 

borgan ishlarini ko‘rsatish kerak. Kirish qismini ko‘pi bilan 2-3 varaq hajmda yozish 

tavsiya etiladi (3-ilova). 

Kirish qismidan so‘ng, asosiy qism keladi. U bir nechta savoldan  iborat bo‘lib, 

bunda ushbu mavzuning asosiy mohiyati batafsil ochib beriladi. 

Asosiy  qismda  ishning  mohiyati,  roli,  brend  samaradorligi  tushunchasi  va 

uning  ahamiyati,  brend  samaradorligini  ifodalovchi  ko‘rsatkichlar  tarkibi  va  uning 

iqtisodiy  mazmuni, korxonalarda 

marketing  faoliyati  natijalari 

tahlil  qilinadi. Bunda 

---

 

11 

mavzu bo‘yicha mavjud muammolar aniqlanadi va ushbu muammolarni bartarf etish 

yo‘llari izlab topiladi.  

Kurs ishining har bir bo‘limi mos ravishda asoslar, qarorlar va xulosalar bilan 

yoritiladi.  Kurs  ishida,  ilgari  bajarilgan  mustaqil  ishlarning  natijalari  yoki  boshqa 

mualliflarning  (ilmiy  ma’ruzalar  va    maqolalari,  hisob-grafika  ishlari  va  loyihalari, 

albatta,  nomlari  ko‘rsatilgan  holda)  ishlari  aks  ettirilishi  yoki  ulardan  foydalanish 

mumkin. 

Birinchi  savolda    mavzuning  nazariy  jihatlari,  mazmuni,  mohiyati,  ahamiyati 

yoritiladi.    Bunda  turli  iqtisodiy  maktablar  vakillari  bo‘lgan  iqtisodchi  olimlar 

asarlarining  qiyosiy  tahlili  amalga  oshirilishi,  davriy  nashrlarda  chop  etilgan  ilmiy 

maqolalardan foydalanilishi, mavzuga oid asosiy darsliklar va o‘quv qo‘llanmalarida 

keltirilgan nazariy fikrlarning qiyosiy tahlili amalga oshirilishi mumkin. Shuningdek, 

marketing  faoliyati  va  uning  samaradorligi  to‘g‘risida  tushunchalar,  marketing 

faoliyati samaradorligining mohiyati va uning roli ochib beriladi. Ushbu savolni ko‘pi 

bilan 6-8 varaq hajmda yozish tavsiya etiladi. 

Ikkinchi savolda brend atributlari, ularni tahlil qilish yo‘llari atroflicha yoritib 

beriladi.  Bunda  marketing  faoliyati  samaradorligiga  oid  ko‘rsatkichlar  aniqlanadi. 

Har  bir  ko‘rsatkichning  ahamiyati  va  tahlil  qilish  yo‘llari  sharhlab  beriladi.  Ushbu 

savolni ko‘pi bilan 5-6 varaq hajmda yozish tavsiya etiladi. 

Uchinchi  savolda  aniq  bir  korxonaning  brend  faoliyati  o‘rganiladi.  Brend 

faoliyati  ko‘rsatkichlari  sharhlab  beriladi.  Ushbu  savolni  ko‘pi  bilan  5-6  varaq 

hajmda yozish tavsiya etiladi. 

To‘rtinchi  savolda  mavzuga  oid  amaliyot  holati  tahlilini  amalga  oshirish  va 

tahlil natijalariga asoslangan holda tegishli xulosalar shakllantirishdan iborat. Bunda 

jadvallar,  diagrammalar,  rasmlar  shaklidagi  amaliyot  ma’lumotlaridan  keng 

foydalanish,  ularni  batafsil  tahlil  etish  talab  etiladi.  Tahlil  jarayonida  davriy 

nashrlarda  chop  etilgan  ilmiy  maqolalarga,  hukumat  idoralarining  rasmiy  internet 

saytlarida  keltirilgan  ma’lumotlarga  va  korxonaning  ikkilamchi  ma’lumotlariga 

asoslanish  tavsiya  etiladi.  Har  bir  jadval,  diagramma  va  rasmlarning  manbalari  aniq 

ko‘rsatilishi  talab  etiladi.  Ya’ni  korxonaning  brend  ko‘rsatkichlari  bilan  bog‘liq 

ma’lumotlar (3-4 yillik ma’lumotlar) asosida tahlili va ushbu tahlil natijasida olingan 

mavjud  muammolar  hamda  xulosalar  ko‘rsatiladi.  Ushbu  savolni  ko‘pi  bilan  8-10 

varaq hajmda yozish tavsiya etiladi. 

Beshinchi  savolda  mavzuga  oid  asarlarda  tadqiq  etilayotgan  mavzuni 

takomillashtirish  va  rivojlantirish    borasidagi  fikrlarni  umumlashtirgan  holda  ularga 

nisbatan  talabaning  mustaqil  munosabatini  bildirish  va  ilg‘or  xorijiy  tajribalarni 

bayon  etish  va  ularni  mamlakatimizda  qo‘llash  imkoniyatlari  bo‘yicha  takliflar 

kiritish  talab  etiladi.  Ushbu  savolga  javobni  ko‘pi  bilan  5-6  varaq  hajmda  yozish 

tavsiya etiladi (4-ilova). 

Nazariy  tomondan  o‘rganilayotgan  masala  chuqur  yoritilgandan  so‘ng  kurs 

ishini bajaruvchi nazariy bilimlarini amaliy faoliyat bilan o‘zaro bog‘lay olishi kerak. 

Ish  bo‘yicha  berilayotgan  takliflar  asosli  bo‘lishi  va  takliflar  aniq,  lo‘nda  va 

tushunarli qilib bayon qilinishi kerak. 

---

 

12 

Talaba kurs ishi matnini yozishda adabiyotlar va manbalardan olingan sitatalar 

va mualliflarning qarashlari qo‘shtirnoq ichida berilishiga e’tibor berilishi lozim. 

Xulosa  qismida  kurs  ishining  barcha  qismlari  doirasida  bajarilgan  ishlarga 

umumiy  yakun  yasaladi.  Ushbu  kurs  ishi  doirasida  erishilgan  asosiy  natijalar 

ko‘rsatib o‘tiladi. 

Foydalanilgan  adabiyotlar  ro‘yxati  ishning  xulosa  qismidan  keyin  keltiriladi, 

ro‘yxatga faqat ishni yozish jarayonida muallif tomonidan foydalanilgan adabiyotlar, 

qonunlar, qarorlar, maqolalar, tezislar, aftoreferatlar, jurnallar, gazetalar va hokazolar 

kiritiladi. 

Amaldagi “Hujjatlarni biblografik ro‘yxatga olish” davlat standartiga muvofiq 

kurs ishlarida foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatida quyidagilar keltiriladi: 



 

kitob,  monografiya,  darslik,  o‘quv  qo‘llanmalar  uchun  muallif  (lar)ning 

familiyasi,  ismi,  otasining  ismi  bosh  harflari,  kitobning  nomi,  nashr  joyi  (shahar), 

nashriyot nomi, nashr yili, betlari; 



 

to‘plamdagi  maqolalar  va  tezislar  uchun  muallif  (lar)ning  familiyasi,  ismi  va 

otasining  ismi  bosh  harflari,  maqola  nomi,  to‘plamning  nomi,  nashr  joyi  (shahar), 

nashr  yili,  betlar  to‘plamdagi  maqola  nomi  ham  jurnal  nomidan  //  belgisi  bilan 

ajratiladi. 



 

Jurnaldagi  maqolalar  uchun  muallifning  familiyasi,  maqola nomi,  jurnal nomi 

yili, betlari, maqola nomi ham jurnal nomidan // belgisi bilan ajratiladi. 

 

Kurs  ishida  foydalanilgan  manbaalar  adabiyotlar  ro‘yxatidan  alfavit  bo‘yicha 

joylashtiriladi. Agar talaba ayrim ma’lumotlarni internetdan olgan bo‘lsa, muallif va 

ishning nomi keyin WEB sayti ko‘rsatiladi. 

 

Kurs ishini  yozish  jarayonida talaba  adabiyotlarida  keltirilgan boshqa  olim  va 

mutaxassislarning  fikrlarini  keltirish  mumkin.  Bunday  hollarda  matnda  ushbu 

adabiyotlardan foydalanilganlik belgisi qo‘llaniladi. 

 

Ayrim  vaqtlarda  mavzuga  oid  qonunlar,  hukumat  qarorlari  va  me’yoriy 

hujjatlardan aynan ko‘chirmalar keltiriladi. Bunday hollarda satr osti izohi beriladi. 

 

Satr  osti  izohlari  sahifa  so‘ngida  berilib,  matnda  har  bir  sahifa  uchun  ketma-

ketlik asosida raqamlanadi yoki yulduzchalar bilan belgilanadi (5-ilova). 

 

Kurs  ishini  yozishda  talaba  avvalo  rahbarning  ko‘rsatma  va  maslahatlariga 

rioya etishi zarurdir.