ЎУМ 2020 йил “Қурилиш материаллари ва буюмлари” Н.А.Самиғов, Ф.Д.Жураева, Сайдуллаев А.Б.
3
та
4х4х16
см
ли
қурилиш
қоришмасидан
тайёрланган намуна эгилишга
синалгандан кейин 6 та яримта намуналар
ҳосил бўлади. Қоришманинг сиқилишга бўлган
мустаҳкамлик чегарасини аниқлашда ушбу
намуналар томонлари 40х62,5 мм бўлган
пўлат пластинкалар орасига олинади ва улар
гидравлик прессда сиқиб синалади (синаш 3
-
расмда
кўрсатилган).
Қоришманинг
сиқилишга мустаҳкамлик чегараси 2
-
формула
ёрдамида аниқланади. Бу ерда намунани
бузувчи куч Р гидравлик прессга ўрнатилган
манометрдан олинади, куч тушаётган
намуна юзаси (S) пўлат пластинка юзасига
(40х62,5 мм), яъни 25 см
2
тенг. Сиқилишга
мустаҳкамлик чегараси 6 та намунани синаш
натижасида олинган қийматларнинг ўртача
арифметик миқдорини ифодалайди.
3-расм. Яримта
намунанинг сиқилишга
синаш:
1-
гидравлик пресс
юқори таянчи, 2
-
намунани
эгилишга синагандан
қолган яримта намуна, 3
-
пресснинг пастки таянчи,
4-
пластикалар.
Ҳисоблаш фомуласи:
.
S
P
R
сик
(кгс/см
2
)
(2)
бу ерда: Р –
бузувчи куч, кгс;
S
–
пўлат пластинканинг юзаси,
S
=25 см
2
.
Эгилишдаги
мустаҳкамлик
Сиқилишдаги мустаҳкамлик
№
R
эг
кгс/см
2
R
эг
МПа
№ бузувчи
куч, кгс
пластиканка
юзаси, см
2
R
сиқ
кгс/см
2
R
сиқ
МПа
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
1
4
3
2
40
с
м
341
ЎУМ 2020 йил “Қурилиш материаллари ва буюмлари” Н.А.Самиғов, Ф.Д.Жураева, Сайдуллаев А.Б.
R
эг
(ўртача киймати)= R
cиқ
(ўртача қиймати)=
«Қурилиш қоришмалари» бўлими бўйича олинган қийматлар таҳлили ва
умумий хулосалари:
18-МОДУЛ
ҚҚ (ДАВОМИ). ЕНГИЛ, МАХСУС, КОМПОЗИТ ВА ҚУРУҚ
ҚОРИШМАЛАР, УЛАРНИНГ ИШЛАТИЛИШИ. ЭНЕРГИЯ ВА
РЕСУРС ТЕЖАМКОР, ЭКОЛОГИК ТОЗА ТЕХНОЛОГИЯЛАР
Режа:
1.
Ғишт-тош териш ва монтаж қоришмалар.
2.
Пардозлаш қоришмалари
3.
Махсус қоришмалар
4.
Қуруқ қоришмалар
5.
Қоришмаларни тайёрлаш ва ташиш
1.
Ғишт-тош териш ва монтаж қоришмалари
Бино ва иншоотларда ғишт-тош теришда ва заводда тайёрланган йиғма
темирбетон конструкцияларни монтаж қилишда цементли мураккаб
қоришмалар турли маркаларда ишлатилади (8.3.2 бўлим).
Ғишт-тош теришга мўлжалланган қоришмаларнинг ҳаракатчанлиги
уларнинг ишлатилиш соҳаси ва ётқизиш усулига қараб қуйидагича бўлади:
керамик ғишт, бетон, тош ва ғовак табиий тошлар териш учун 9-13см,
ковакли ғишт, керамик тошлар териш учун 7-8см, деворларни бетон блоклар
ва панеллардан монтаж қилишда горизонтал чокларни тўлдириш учун 5-7см,
харсанг тош ва блокларни териш учун 4-6см, улар оралиқ бўшлиғини
тўлдириш учун 13-15 см. Демак, зич материаллар терилса ҳаракатчанлиги
юқори қоришмалар ишлатиш мақсадга мувофиқ бўлади. Қоришманинг
342
Do'stlaringiz bilan baham: |