Н. А. Эгамбердиева археология (ўқув қўлланма)

Mustaqil o`qish uchun.
Dunyoning 7 mujizasi.
Birinchi Misr ehromi. a) Misr fir'avini Joser dahmasi. Uning balandligi 60 metr.b) mil. Avv 2800 yillarda Misr davlatini boshqargan Xeops ehromi. Geradotning yozishicha u 30 yil mobaynida qurilgan. Balandligi 147 metr, aylanasi 1 km, uning og`irligi 2 dan 30 tonnagacha bo`lgan 2 mln 300 ming bona tosh ishlatilgan. s) Fir'avn Xofraga atab qizil granimtidan ishlangan ehrom va Sfinks nomi bilan mashhur odam boshli ulkang haykal. (Qadimgi dunyo tarixi, 1 tom, 152 – 153 b).
Ikkinchisi Artemeda ibodatxonasi. U Yefos shahrida Artemida sha'niga bunyod qilingan. Uning bo`yi 110 eni 55 metr bo`lgan. 120 yil davomida qurilgan. 356 yil Gerostrat degan kimsa unga o`t qo`yadi va yog`och qismi yonib ketadi. So`ngra qayta tiklanadi. Ibodatxonaning me'mori Xersefrondir.
Uchinchisi Kichik Osiyodagi Galikarnas dahmasi, dunyoga mashhur Mavsal maqbarasidir. Uning kengligi 66, uzunligi 77, balandligi 46 metr bo`lib, 3 bo`limdan iborat.
Turtinchidan Koloss haykali bo`lib, balandligi 35 metr, bronzadan yasalgan. 12 yilda qurilgan. Eramizdan avvalgi 4 asrda Gelios sharafiga o`rnatilgan. Haykalni Xores ishlagan.
Beshinchisi – Iskandar minorasining bo`yi 120 metr, 3 qavatli bo`lgan. Unga milloddan avvalgi 332 yilda asos solingan. Nil daryosining quyilish joyida bunyod etilgan. Hozir 30 metrcha qismi saqlanib qolgan. Haykaltarosh Sostrad Knedskiy 280 yilda qurib bitkazgan.
Oltinchisi - Zevs haykalining uzunligi 64 metr, eni 28 metr, xonaning ichki balandligi 20 metr. Haykalning boshi shiftga tegib turadi. U pushtirang fil suyagidan yasalib, yonib turgan kiyimlari oltin barglardan ishlangan. Haykaltaroshi Fidiydir.
Yettinchi Bobilning muallaq bog`lari. Frot va Dajla daryolari oralig`idagi Bobil (Vavilon) shahrida joylashgan bu bog`lar 4 qavatli bo`lib, Bobil o`z xotini sharafiga qurilgan. Qavatdan - qavatga keng zinalar orqali chiqilgan. Har qavatga unumli tuproq yotqizilib, nodir va ko`rkam daraxtlar va gullar o`tqazilgan. Shuningdek, Amir Abror Rahmon – 1 785 yili Ispaniyada qurdirgan. Kordava masjidi (unda 30 ming kishi bir vaqtda bemalol namoz uqiy olgan, uning 1013 ta tosh ustini bo`lgan. Istambuldagi Ko`kmaschit, Qoxiradagi al – Hazar, Damashqdagi Umayyod, Dehlidagi Jome, Kalkuttadagi uch qavatli marmar masjidi, Samarqanddagi Bibixonim masjidi xam me'morchilik yodgorliklari sifatida betakror, buyuk qasrlardir¹


1-жадвал