N. A. Egam berdieva arxeologiya ( 0 ‘quv qo‘llanma)

Teshiktosh g ‘or-m akoni 
Surxondaryo viloyati, Boysun tumani- 
dagi 
Boysun 
tog‘ining janubiy 
yon 
bag‘ridagi 
Zavtalashgan 
darasida joylashgan. G ‘or 1938-1939 yillarda A.P.Okladnikov tomo­
nidan tekshirilgan. 5 ta madaniy qatlamdan toshdan yasalgan mehnat 
qurollari, uchrindi tosh qurollar, turli shakldagi nukleuslar, o ‘tkir 
uchli tosh nayzalar, 
tosh 
pichoqlar, paraqalar, 
sixcha, 
qirg‘ich, 
kurakcha, 
chopper, 
chopqi va hokazolar topilgan. Teshiktoshdan 
topilgan mehnat quroiiarning aksariyati qirquvchi va tarashlovchi 
vazifalami bajargan. Bu erdan yana faqat neandertal odamiga xos 
disksimon nukleuslardan (o'zaklar) bir necha nusxa topilgan. Ularning 
diametri 10-15smni tashkil etgan. Uchrindi toshlardan terilarga ishlov 
berish, yog‘ochlami kesish, randalash kabi ishlarda foydalanganlar. 
Bunday mehnat qurollar eng ko‘p Teshiktoshdan topilgan.
Teshiktosh 
g ‘orining 
eng 
qimmatli 
topilmasi 
odam 
suyagi 
qoldiqlarining topilishidir. U eng pastki madaniy qatlamdan topilgan. 
U chalqanchasiga yotqizilib, ustiga qizil oxra sepilgan holda ko‘milgan. 
Qabri atrofida arhar shohlari terilgan. Tadqiqotchilar fikricha. bu diniy 
e ’tiqod bilan bog‘liq.
1938 yilda antropolog G.Gerasimov, uni o ‘rganib, 9 yoshli neandertal 
bola deb xulosa bergan. 1970 yillarda bu odamni antropolog A.Alekseev 
ham o ‘rgangan. Neandertal odamning 2003-2004 yillarda qilingan 
maxsus taxlili , uning ilk xomo sapines (homo sapiens) odami ekanligini 
ko‘rsatdi.
G'ordan gulxan izlari, uning atrofida tog‘ 
echkisi, bug"u, 
yovvoyi ot, ayiq, sirtlon (giena), leopard, bars, quyon, kemiruvchilar 
va 
parrandalarning 
suyak 
qoldiqlari 
topilgan. 
Teshiktoshliklar 
ovchilik bilan birga termachilik bilan shug‘ullanishgan.