Н. Қ. ЙЎлдошев, Г. Э. Захидов

Херсей 
ва 
Бланшарларнинг 
вазиятли 
етакчилик 
модели 
Эргашувчиларнинг малакаси моделнинг асосий омилларидан бири бўлади, у 
ўз ичига касбийлик ва психиологик ташкил қилувчиларни олади. 
Эргашувчилар малакасини тўртта босқичга бўлиши мумкин:
 
-
кўрсатувчи; 
-
ишонтирувчи; 
-
иштирок этувчи; 
-
ваколатларни топширувчи; 

---

235 
Самарали менежер эргашувчини “ўсгани” сари битта услубдан 
бошқасига ўтади. Унинг фаолиятининг самарадорлиги у томонидан 
фойдаланилаѐтган услубни вазиятнинг қулайлиги- эргашувчининг пишиб 
етилганлик даражасига мос келишига боғлиқдир. 
Хауз ва Митчелларнинг “йўл-мақсад” етакчилик модели. 
Етакчилик 
модели кутишнинг мотивация назариясига асосланади. Фараз қилинадики, 
қатъий алоқа: ҳаракат - ишнинг натижалари - мукофотлашга риоя 
қилинганда, ходимлар унумдорлиги. Бунда етакчиликнинг қуйидаги 
услублари мавжуд:
 
-
йўриқномавий 
-
қўллаб-қувватловчи. 
-
эришишга мўлжалланган 
-
иштирок этувчи 
Самарали етакчи вазиятга ва эргашувчининг таърифи (ҳолати)га кўра 
битта ѐки бир неча услуб ва мотивацияларга эга бўлади. 
Врум-Иеттона-Яголарнинг қарорлар қабул қилишнинг вазиятли 
модели.
Кейинги моделни ривожлантиради. Асосий фарқи ходимларни 
қарорлар қабул қилишга жалб қилишни мўлжаллаш:
Бунда қуйидаги услублардан фойдаланиш мақсадга мувофиқ: 
-
автократик; 
-
автократик (ходимлар фақат ахборотларни тўплашга жалб 
қилинадилар); 
-
маслаҳатли (ходимлар билан маслаҳатлар); 
-
маслаҳатли (шахсий маслаҳатлар); 
-
гуруҳли (гуруҳнинг қарорлар қабул қилишдаги энг катта роли). 
Услубни танлаш ва ходимларни қарор қабул қилишга жалб қилиш
вазиятга боғлиқ бўлади.