Muzeyshunoslik va arxivshunoslik fanidan

Buyuk Britaniya muzeylari

Tarixiy obidalarni o’rganish asosan XIX asrning boshlaridan boshlangan. O’sha davrda dunyo topilmalari Buyuk Britaniyaga oqib kela boshladi va Britaniya muzeylari boyib bordi.Buyuk britaniyada Muzeyshunoslik juda ham rivojlangan, turli soxada turli xil muzeylar mavjud. Londondagi Britaniya muzeyi – dunyoning eng katta muzeylaridandir. Ushbu muzeyda Qadimgi Misr, Mesopotamiya, Qadimgi gretsiya, QAdimgi Rim, Yevropa , Osiyo, Afrika, Amerika, Okeaniya tarixiga oid yodgorliklar, suratlar, tanga va medallar saqlanadi. Britaniya muzeyi yodgorliklarga boyligi jihatidan hatto Luvrdanustun saqlanadi.

Britaniya muzeyi — jahondagi eng yirik muzeylardan, Londonda. Yevropada birinchi davlat muzeyi. 1753-yilda asos solingan, 1759-yildan ishga tushgan (binosi ingliz soʻnggi klassitsizmi uslubida qurilgan, 1823—47, me’mor R. Smyork; toshlar yigʻimi), Yevropa, Osiyo, Afrikaning Oʻrta asrlar san’ati yodgorliklari (arab, Eron, Uzoq Sharq kulollik buyumlari, Benin bronzasi), shuningdek rasm, gravyura, kulollik buyumlari, tanga, medallar toʻplangan. Muzeyning etnografiya boʻlimidan Afrika, Amerika, Okeaniya va boshqa xalqlar madaniy yodgorliklari keng oʻrin olgan. Firdavsiyning Muhammad Joʻqiy tomonidan koʻchirilgan "Shohnoma"si (1440, 31 miniatyura bilan bezatilgan), "Boburnoma"ning qoʻlyozmasi (16-asr 2-yarmida koʻchirilgan), Amudaryo xazinasi (1877, Amudaryo sohilidan topilgan) va boshqa shu muzeyda saqlanadi. Britaniya muzeyi kutubxonasida 7 mln.dan ortiq kitob, taxminan 105 ming qoʻlyozma, taxminan 100 ming hartiya (qoʻlyozma hujjat) va yorliq, 3 mingdan ortiq papirus bor. 1926-yildan muzey oʻz jur.ni nashr etadi. Britaniya muzeyi direktori doktor Xartvig Fisherning soʻzlariga koʻra, soʻnggi oʻn yil ichida Britaniya muzeyi Iroq, Afgʻoniston, Oʻzbekiston va boshqa mamlakatlarga 2500 dan ortiq buyumlarni qaytarishga yordam bergan. Masalan, 2017-yilda. Britaniya muzeyi Buxorodagi Chashmai-Ayub maqbarasidan oʻgʻirlangan koshinlarni aniqlash va muvaffaqiyatli olib kelishda yordam bergan. Oʻzbekiston tergov organlari tomonidan tekshiruv oʻtkazilganidan soʻng, ushbu oʻgʻirlikda ishtirok etgan shaxslar jazolandi. Hozirda ushbu koshin Toshkentdagi Davlat sanʼat muzeyida saqlanmoqda.

Londondagi Dizayn Muzeyi

Ushbu muzey hali yangilik bo'lmagan joyda yangilik bo'ldi. Muzey dastlab 1940-yillarning janubiy sohilidagi sobiq banan omborida joylashgan.Ushbu omborni konvertatsiya qilish uni tanib bo'lmaydigan darajada o'zgartirib, xalqaro binoga o'xshatdi Modernist 1930-yillarning uslubi. Bu ko'plab kompaniyalar, dizaynerlar va xayr-ehsonchilar tomonidan moliyalashtirildi. Muzey, asosan, Konran guruhi tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, uning ko'rgazmalari ikki qavatdan iborat bo'lib, qirg'oq bo'yida "Dizayn muzeyi tanki" ko'rgazma maydoni mavjud. Tomonidan ixtiro rahbari deb nomlangan katta hajmdagi haykal Paolozzi muzey va Temza o'rtasidagi hududga o'rnatildi.
Londondagi zamonaviy dizayn muzeyi ushbu faoliyat sohasiga bag'ishlangan birinchi bo'ldi. Kontseptsiya asosiy loyihani ishlab chiqqan Kornan-group kompaniyasining rahbari va rahbari Terens Conran tomonidan ishlab chiqilgan. XX asrning 40-yillarida xizmat qilgan binolar Temza qirg'og'ida joylashgan Tower Bridge yaqinida joylashgan banan ombori sifatida qabul qilingan.