Музейшунослик indd

Myunskamera – tanga va medallar  saqlovchi saqlovchi kabinet.
Shatskamera – qimmatbaho toshlar va metalldan tayyorlangan 
buyumlar xazinasi.
Vunderkamera – tabiatda uchraydigan noyob narsalar saqlanadi-
gan kabinet.
Kunstkamera – inson qo‘li bilan tayyorlangan yoki tabiat dur-
donalaridan tayyorlangan san’at namunalari saqlanadigan kabinet.
Bu xonalar orasidagi farq shartli bo‘lib, masalan: badiiy ishlan-
gan nautilus chig‘anog‘ini vunderkamerada ham kunstkamerada ham 
uchratish mumkin bo‘lgan. huddi shuni qimmatbaho toshlar bilan 
bezatilganini ba’zilar kunstkamerada saqlasa, ba’zilar esa shatskam-
erada saqlagan. shuningdek, kabinet va galereya tushunchalari av-

---

39
valo arxitektura qurilishining tipini ko‘rsatib berib, kolleksiya namu-
nalari saqlanishini birinchi navbatda ularning tarkibi va yo‘nalishini 
ko‘rsatib bergan.  
Masalan: “Antikvariy so‘zi orqali antik davr haykaltaroshlik na-
munalarini va uning ko‘rgazma qilinayotgan joyi tushunilgan. “stu-
diola” deb kolleksiyalar tushunilgan.
Qadimgi grek va rimliklarning renessans madaniyatini ko‘rsatuv-
chi buyuk yaratmalarga antik ideallarning “Ilmiy oromiga qaytishi”, 
rimliklarning villalardagi hayot tarziga taqlid qilishgan. Italiyan aris-
tokratlarining saroylarida,  mashhur shaharliklarning uylarida guma-
nitar mashg‘ulotlar uchun alohida xonalar paydo bo‘lib, ular bu yerda 
o‘zining bo‘sh vaqtlarini qadimgi yozuvchilarning asarlarini o‘qish 
hamda falsafiy mavzularda bahslar olib borish bilan shug‘ullanganlar. 
Boshlang‘ich vaqtlarda studiola nomi bilan atalgan kabinetlar o‘z   
ichiga kutubxonalarni olib, estetik tartibliligi bilan farq-langan. 
Ammo   XV asr davomida kolleksionerlikning rivojlanishi bu atama-
larning g‘oyasiga va yo‘nalishiga o‘zgartirishlar kiritdi. Ular ichiga 
badiiy xarakterga ega bo‘lgan kolleksiya:
1) gemmlar;
2) medallar;
3) qo‘lyozmalar;
4) rassomchilik va haykaltaroshlik namunalari kiritilgan.
kabinetlarda bo‘sh vaqtlarda, dam olish paytida qadimgi yozuv-
chilarning o‘qish bilan birga, endi san’at namunalarini  tahlil qilish 
ham udumga kira boshladi. XVII asr oxiridan boshlab kabinetlar 
Italiyadan so‘ng yevropada urfga kirgan. Galereya va kabinetlar 
avval shaxsiy maqsadda, keyinchalik jamoatchilik xarakteriga ega 
bo‘la boshladi.