O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNALOGIYALARI VA KOMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUXAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOHIYALARI UNIVERSITETI
Labaratoriya ish
Mavzu: KOMBINASION MANTIQIY SXEMALAR ANALIZI.
Bajardi: 833-18 guruh talabasi
Dilshodbek Abdullayev
Tekshirdi: Teshaboyev
Fan: Raqamli qurilmalarni
loyihalashag kirish.
Toshkent 2021
KOMBINASION MANTIQIY SXEMALAR ANALIZI.
Ishdan maqsad: Kombinatsion mantiqiy sxemalarni analiz qilish. NI Multism dasturiy muhitida sxemalarni loyihalashtirish.
Nazariy malumot
Mantiqiy funksiyani yoki mantiqiy funksiyalar majmuasini amalga oshiruvchi mantiqiy elementlardan tashkil topgan sxema kombinatsion sxema (KS) deb ataladi.
Kombinatsion sxemaning quyidagi asosiy xususiyatlarini ko‘rsatish mumkin:
- faqat mantiqiy elementlardan tashkil topadi; - xotirlash qobiliyatiga ega emas;
- teskari bog‘lanish zanjirining bo‘lmasligi;
- chiqish yo‘lining bitta va undan ortiq bo‘lishligi
KSni sintezlash masalasi murakkab masala hisoblanib, unda berilgan mantiqiy funksiyani amalga oshiruvchi KSni ko‘rsatilgan bazisda loyihalash talab etiladi. KSni sintezlashning an’anaviy usuli quyidagi bosqichlarni o‘z ichiga oladi:
- berilgan mantiqiy funksiyaning MDNSh yoki MKNSh hosil qilinadi;
- hosil qilingan funksiyaning mukammal normal shakli mantiqiy funksiyalarni minimallashtirishning ixtiyoriy bir usuli yordamida minimallashtiriladi;
- olingan minimal funksiya ko‘rsatilgan bazisda ifodalanadi, ya’ni operator ko‘rinishiga keltiriladi;
- funksiyaning operator ko‘rinishidan sxemaga o‘tiladi.]
Topshiriq: yuqorida berilgan funksiyalarni guruh jurnalidagi tartib raqami bo‘yicha variant qilib oling. Tanlab olingan funksiyani NI Multisim dasturiy muhiti yordamida loyihalashtiring. NI Multisim dasturiy muhitida yig‘ilgan sxemaning ishlashini haqiqiylik jadvaliga yozib oling. Hosil qilingan haqiqiylik jadvali asosida berilgan funksiya uchun Karno kartasini hosil qiling va DNF isini yozing va hosil qilingan funksiyani NI Multisim dasturiy muhiti yordamida loyihalashtiring. NI Multisim dasturiy muhitida yig‘ilgan sxemaning ishlashini dastlab tuzilgan haqiqiylik jadvali asosida tekshiring va natijalarni hisobotga kiriting.
Topshiriq variant № 4: y=x1x2+x1 2x3+ 3;
Kerak bo’ladigan elementlar: Ushbu funksiya uchun 2 ta EMAS (NOT) elementi, 1 ta 3 HAM (AND3) elementi, 1ta 2 HAM (AND2) elementi va 1 ta 3 YOKI (OR3) elementi.
1 . Variant bo’yicha tanlangan funksiyani NI Multisim dasturiy muhiti yordamida loyihalashtiramiz.
2. NI Multisim dasturiy muhitida yig‘ilgan sxemaning ishlashini haqiqiylik jadvaliga yozib olamiz.
X1
|
X2
|
X3
|
x1*x2
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
1
|
0
|
1
|
1
|
0
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Xulosa:
Bu labaratoriya ishidan men elemen turlari va vazifalari, ishlatilishi haqida malumotlar oldim. Mantiqiy hisoblarni tajribada ham amalyotda ham bir hil tog’ri chiqishiga guvoh bo’ldim.
Do'stlaringiz bilan baham: |