Muxammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalar universiteti Qarshi filiali,,Kompyuter iljiner “ fakulteti di-11-21 guruh Fizika fanidan Mustaqil ishi



Download 0,59 Mb.
bet2/9
Sana30.03.2022
Hajmi0,59 Mb.
#517116
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Boybutayev B fizika Mustaqil ish - 2

Jism aylanuvchi sanoq tizimida harakatlanayotgan holda unga markazdan ko`chma inersiya kuchidan tashqari inersion tabiatli yana bir kuch ta’sir etadi.Bu kuchni uni nazariy usulda kashf etgan fransuz fizigi koriolis nomi Koriolis inersiya kuchi deb yuritildi.

Mavzu : Nisbiylik nazariyasi elementlari.

Gorizontal disk ustida O dan A tomon biror sharchani v tezlik bilan dumalatib yuboraylik. Disk aylanayotgan holda (a) sharcha OA to`g`ri chiziq bo`ylab harakatlanadi. Lekin disk w burchak tezlik bilan OZ o`q atrofida aylanma harakat qilayotgan holda sharcha OV egri chiziq bo`ylab harakatlanadi. Koriolis inersiya kuchi disk tekisligida yotadi , yo`nalishi esa v va w vektorlar vektor ko`paytmasining yunalishi bilan aniqlanadi.

F(k)=2m(v w)

Mavzu Nisbiylik nazariyasi elementlari.

Umumiy holda F(n)= 2m(v w)Sin(a) a- v va w orasidagi burchak. Koriolis inersiya kuchlari Yerning shimoliy yarmidagi jismni v ga nisbatan o`ng tomonga, janubiy yarmidagi jismni esa v ga nisbatan chap tomonga og`dirishga harakat qiladi.

Galileyning nisbiylik prinsipi.Тajribalar shuni ko`rsatadiki inersial sanoq tizimi ichida o`tkazilgan hechqanday mexanik tajribalar yordamida bu tizimning harakat holatini aniqlab bo`lmaydi. Masalan, turtkisiz to`g`ri chiziqli va tekis xarakatlanayotgan poyezd vagoni ichida turib, agar vagon oynasidan qaramasak, vagon tinch turibdimi yoki harakatlanayotibdimi buni bila olmaymiz.

Mavzu : Nisbiylik nazaryasi elementlari

Barcha mexanik hodisalar turli inersial tizimlarda bir hil sodir bo`lganligi sababli hech qanday mexanik tajribalar yordamida berilgan sanoq tizim tinch turibdimi yoki to`g`ri chiziqli tekis harakat qilayotganini bilib bo`lmaydi. Bu qonun Galileyning nisbiylik prinsipi deyiladi.

Galileyning koordinat almashtiriIkkita inersial sanoq tizimi berilgan bo`lsin. Birinchi tizimning koordinata o`qlari K (x,y,z) ikkinchisiniki K¹(x¹, y¹,z¹) bo`lsin. Тizimlarning koordinat o`qlari boshlang`ich momentda ustma-ust yotsin. Demak t=0 da koordinatalar mos tushadi. Agar K¹ tizim K ga nisbatan x o`qi bo`ylab V(0) tezlik bilan harakatlansa va vaqtni o`tishi ikkala tizimda bir hil bo`lsa, u holda M nuqta-ni K va K¹ tizim koordinatalariga nisbati holati.


Download 0,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish