Muvaffaqiyat Omad va muvaffaqiyat sirlari Dunyoning eng buyuk savdogari og mandino

---

1 
 
Muvaffaqiyat
Omad va muvaffaqiyat sirlari 
 
Dunyoning eng 
buyuk savdogari 
 
OG MANDINO 
 

---

2 

---

3 
BIRINCHI QISM 
Xafid bronzadan ishlangan oynaning oldida to'xtab o'z aksini tomosha 
qildi-yu, asta shivirladi. "Faqat ko'zlargina o'z yoshligini saqlab 
qolibdi",- keyin orqasiga aylandi-yu, zalning burchagiga oxista yurib 
ketti. Kumush va va oltin suvi yugurtirilib bezatilgan shiftlarni ushlab 
turgan, qora daraxtdan qilingan ustunlarning yonidan, esa fil suyagidan 
va qimmatbaho daraxtlardan ishlangan naqshinkor stollar yonidan 
oyoqlarini sudrab o'tib bordi. Yumshoq o'rindiqlarda va devorlardan 
toshbaqa suyagidan ishlanib, qimmatbaho toshlar bilan bezatilgan zebu-
ziynatlar tovlanib, ko'zni qamashtirar edi. Marmar favvora atrofini 
bronza idishdagi ulkan palmalar o'rab olgan, qimmatbaho toshlar bilan 
bezatilgan 
guldonlar, ichidagi gullar bilan go'zallikda 
musobaqalashayotgandek edi. Bu saroyga qadam ranjida qilgan har bir 
odam ushbu hashamatli maskanning haqiqiy egasi badavlat odam 
ekanligiga shubha qilmasdi. Chol yopiq bog'dan o'tib, anchagina katta 
bo'lgan omborxonasiga kirdi. Kiraverishda uni bosh xazinaboni Erasmus 
kutib turardi.
-Assalomu alaykum, xo'jayin. 
Xafid bosh irg'adi-yu, o'z yo'lida davom etdi. Har xil noxush hayollar 
iskanjasida bo'lgan Erasmus uning ketidan borardi. Uni xo'jayinning bu 
yerda uchrashuv tayinlagani sarosimaga solib qo'ygan edi. Yangi 
keltirilgan mollar solingan aravalarning yonida Xafid bir zum to'xtab 
o'tdi. Xizmatchilar mollarni aravadan tushurib, sanab keyin 

---

4 
omborxonalarga joylashtirayotgan edilar. Bu yerda nafis matolar jun; 
pergament; asal; O'rta Osiyoning yog'i va gilamlari, shu yerda ishlab 
chiqarilgan shisha va malham, anjir va yong'oq; Palmiradan keltirilgan 
mato va dorilar; Arabistondan keltirilgan ziravor va qimmatbaho 
toshlar; don, qog'oz va Misrdan keltirilgan qurilish anjomlari; 
Vavilondan keltirilgan kashtalar; Rimdan keltirilgan san'at haykallari 
bor edi. Havoni malhamning xidi tutgan edi, lekin qari Xafidning sezgir 
burni bu havodan shirin mayizning, olmaning, pishloq va anjirning 
yoqimli hidini ilg'ab olgan edi.
Nihoyat u Erasmusga o'girildi.
-Qariya, hozir g'aznada qancha pul bor? 
Erasmusning quti o'chdi. 
-Hammasi bo'libmi xo'jayin? 
-XA, hammasi bo'lib. 
-Uzil-kesil hisoblab ko'rganim yo'g'-u, lekin taxminimcha yetti 
million oltin talantga yetsa kerak, 
-Omborxonadagi va do'konlardagi hamma mahsulotlarni oltinga 
aylantirganda qancha bo'ladi? 
-Bu yilgi hisob-kitob tugagani yo'q lekin chamamda yana uch million 
talant bo'lar. 
Xafid boshini silkib qo'ydi. 

---

5 
-Boshqa mol sotib olma. Aksincha, menga tegishli bo'lgan hamma 
mol-u davlatni sotishga tayyorla, men hamma narsamni oltinga 
aylantirmoqchiman. 
Xazinabon angrayib qolganidan bir og'iz ham so'z aytolmas edi. 
Nihoyat u o'ziga kelib gap boshladi: 
-Men sizni tushuna olmayapman, xo'jayin. Axir bu yil biz uchun eng 
omadli yil bo'lgan edi-ku. Har bir do'konchi o'tgan yilgidan ancha ko'p 
foyda qilgani haqida xisobot berdi. Rim legionerlari ham bizning 
xaridorlarimizga aylandilar. Ular bizdan ikki hafta ichida ikki yuzta arab 
arg'umog'ini sotib olishdi. Meni kechiring xo'jayin lekin sizning bu 
buyrug'ingizni tushuna olmayapman... 
Xafid jilmayib, asta Erasmusning qo'lini siladi. 
-Mening aziz do'stim, mening senga bergan eng birinchi buyrug'imni 
eslay olasanmi? 
Erasmusning tundlashgan yuzi asta-sekin yorisha boshladi.