«mutaxassislikka kirish» fanidan 10-ma’ruza: psixolog faoliyatini nazorat qiluvchi axloqiy me’yorlari va etik tamoyillar samarqand – 2021 yil Reja

Psixologning kasbiy sharafining maqsadi psixodiagnostik usullarini noto'g'ri va axloqsiz qo'llashga urinishlarning oldini olishdir.
Psixolog, shuningdek, psixodiagnostik tadqiqot natijalarining maxfiyligini saqlashi, unga putur yetkazmaslik uchun sub'ektdan (yoki mijozdan) olingan materialni ataylab yoki tasodifiy tarqatishdan qochishi kerak. Shu bilan birga, olingan ma'lumotlarning qat'iy hisobini yuritish (kodlash tizimidan foydalanishgacha), mijoz yoki boshqa uchinchi shaxslar uchun undan foydalanishni cheklash va olingan ma'lumotlardan to'g'ri foydalanish muhimdir.
Tadqiqot materiallarining maxfiyligini yanada ishonchli kafolatlash uchun kodlash tizimidan foydalanish foydalidir. Bunday holda, bayonnomalardan tortib yakuniy hisobotgacha bo'lgan barcha materiallarda sub'ektlarning familiyasi, ismlari, otasining ismini emas, balki ularga berilgan ma'lum miqdordagi raqamlar va harflardan iborat kodlarni ko'rsatish kerak. Faqat psixologga ma'lum bo'lgan sub'ektning familiyasi, ismi, otasining ismi va tegishli kod ko'rsatilgan hujjat bir nusxada tuziladi, eksperimental materiallardan alohida, begona shaxslar kirish imkoni bo'lmagan joyda saqlanadi.
Psixologik amaliyotni axloqiy tartibga solish muhimligini anglash munosabati bilan so'nggi yigirma yil ichida ko'plab mamlakatlarda psixologlar kasbiy psixologik faoliyat uchun axloqiy standartlarni ishlab chiqdilar. Shunday qilib, 1981 yilda Amerika Psixologik Assotsiatsiyasi rasmiy ravishda "Psixologlarning axloqiy standartlari"ni - o'ziga xos kasbiy axloq kodeksini qabul qildi. 1985 yilda Britaniya Psixologiya Jamiyati Psixologlar uchun axloq kodeksini qabul qildi. Tadqiqot va amaliyotni axloqiy jihatdan qo'llab-quvvatlash masalalari Yevropaning boshqa mamlakatlarida faol rivojlanmoqda. MDH mamlakatlarida ham psixologlarning kasbiy etikasi muammolari faol muhokama qilinib, ular faoliyatining axloqiy tomonlarini tartibga soluvchi hujjatlar ishlab chiqilmoqda.
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!