Mutaxassislikka kirish-2019 Uslubiy ko'rsatma doc

DAVLAT BIBLIOGRAFIYASI (gosudarstvennaya bibliografiya) 1) yangi 
chiqa-yotgan bosma asarlarni birinchi bo‘lib ro‘yxatga oluvchi davlat organla-
rinnng nomi. Bunday ro‘yxatlar S
OBIQ 
Ittifoq davrida Butun ittifoq va respu- blika 
Kitob palatalari tomonidan chiqariladigan «Kitob yil-nomasi», «Davriy nashrlar 
yilnomasi» kabilarda olib borilgan; 2) davlat organlari tomonidan amalga 
oshiriladigan bibliografik nashrlar va chora-tadbirlar; 3) ba’zan bu atama biror 
davlat hududida kitob nashr qilish boshlangandan buyon nashr qilingan barcha 
bosma asarlarning bibliografik tavsifini tuzish bo‘yicha olib boriladigan ishlar 
majmui deb noo‘rin keng ma’noda tushuniladi. 
YOPIQ FOND (zakritsh foid) - 1) kutubxonaning alohida saqlanadigan va 
maxsus ruxsat bilan ayrim kyatobxonlargagina beriladigan fondi; 2) yangi nashr 
qilinayotgan adabiyot bilan to‘ldirilmaydigan fondi. 
ILMIY 
ADABIYOT 
(nauchnayaliteratura) 
–ilmiy 
masalalarga 
bag‘ishlangan, ilmiy ish uchun birinchi manba bo‘la oladngan, yordamchi 
qo‘llanma vazifasini bajaruvchi maternallar. Ilmiy adabiyotga dissertatsiyalar, 
tadqiqotlar, monografiyalar, institut va ilmiy ekspeditsiyalarning ilmiy ishlari, oliy 
maktab dasturlari, uslubiy materiayalar va shu nga o‘xshashlar kiradi. 
ILMIY BIBLIOGRAFIYA (nauchnaya bibliografiya) - 1)Ilmiy asosda 
tuzilgan har qanday bibliografiya; 2) malakali mutaxassislar va ilmiy xodimlarga 
mo‘ljallangan bibliografiya. 
ILMIY-OMMABOP ADABIYOT (nauchno-populyarnaya lshperatura) - 
ilmiy masalalarni keng kitobxonlar ommasiga tushunarli uslubda bayon qiluvchi 
bosma asarlar. 
KATALOG - kutubxona fondida mavjud bo‘lgan bosma asar yoki boshqa 
mate-riallarni ma’lum qoidalar asosida aks ettiruvchi ro’yhat. Kutubxonalarda 

---

49 
kataloglar o‘quvchilarni ongli ruhda tarbiyalashda, ularning g‘oyaviy-siyosiy va 
madaniy saviyasini oshirishda, ilmiy ishlab chiqarish va mustaqil o‘sishda ularga 
katta yordam beradi, adabiyotdan to‘la va maqsadga muvofiq ravishda foydalanish 
uchun yo‘l ochadi. Kataloglar vazifasiga qarab, kitobxonlar katalogi va yordamchi 
katalogga; kitob fondining xarakteriga qarab, umumiy va maxsus katalogga; 
materialning joylashtirishga qarab alfavit, sistemali va predmet katalogiya 
bo’linadi. 
Kutubxona kataloglaridan tashqari, muzey katalogi (muzey to‘plamlarini 
tavsiflash uchun), savdo katalogi (mahsulotlarni tavsiflash uchun) va boshqa xil 
kataloglar ham bo‘ladi. Bibliografik ko‘rsatkichlar, nashriyotlarning va kitob 
savdosi bilan shug‘ullanuvchi muassasalarning kataloglari esa kutubxona 
kataloglarsh'a o‘xshashdir, lekin ularning vazifasi va maqsadi boshqa. Kutubxona 
katalogida yoki bibliografik ko‘rsatkichlarda asarning nashr etilgan joyi va boshqa 
tavsiflaridan tashqari, uning mazmuni ham tavsiflanadi. Nashriyot katalogida esa, 
shu nashriyot tomonidan qaysi kitob nashr qilinganligi, kitob savdosi bilan 
shug‘ullanuvchi muassasalar katalogida kitobning qaysi do‘konda bo‘lishi yoki 
kitob savdosi tarmoqlarining qaysi do‘konga qanday kitob berganligi aks ettiriladi.