“Mutaxassislik fanlarini o‘qitish va ishlab chiqarish ta’limi metodikasi” fanidan

 

 

---

 

 

 

 

 

 

1.Analiz.

2. Sifat, miqdotiy

3. Qismlarga 

parchalab 

tekshirish.

4. Modda tarkibini 

aniqlashdan iborat.

5. Usul.

1. Analiz

2. Sistematik, 

mikrokristallos

kopik.

3. Kation guruhi 

ajratiladi.

4. Usuldan hozirgi 

vaqtgacha 

foydalanadilar.

5. Taxlil.

1. Analiz

р.

2. Kimyoviy, 

spetsefik.

3. Cho`kma hosil 

bo`ladi.

4. Qo`llaniladigan 

reatsiya analitik 

hisoblanadi.

5. Usul.

1. Analiz.

2. Fizikaviy, 

mahsus.

3. Moddalaning 

parametrlari 

o`chanadi.

4. Sifat, miqdoriy 

aniqlashlar 

o`tkaziladi.

5. Taxlil.

---

 

 

 

 

1-topshiriq: “Sifat analizi” mavzusiga “Sinkveyn” metodini qo‘llash. 

 

1.Analiz.

2. Fizik, kimyoviy

3. Parametrlarni 

o`lchashga 

asoslangan.

4. Sifatat, miqdoriy 

taxlil qilinadi.

5. Usul.

1. Analiz

2. Istiqbolli, sifatli.

3. Reaktsiya 

jarayoniga 

qo`llaniladi.

4. Uqori universal 

usul hisoblanadi.

5. Taxlil.

1. Analiz

р.

2. Radiometrik, 

termometriya.

3. Ilmiy 

laboratoriyalarda 

qo`llaniladi.

4. Jarayonni 

uzluksiz nazorat 

qiladi.

5. Usul.

1. Analiz.

2. Birin-ketin, 

sistematik.

3. Reaktsiya 

tanlovchan 

deyiladi.

4. Bir necha ionni 

aniqlanadi.

5. Taxlil.

---

 

 

Kimyoviy analiz usullari 

 

 

Fizikaviy analiz usullari 

1.  Reaktsiya  natijasida  spetsifik  o’zgarishlar 

kuzatiladigan (cho’kma hosil bo’lishi, rang 

o’zgarishi,  gaz  hosil  bo’lishi  va  h.k.) 

kimyoviy 

reaktsiyalarga 

asoslangan. 

qo’llaniladigan  reaktsiya  analitik  reaktsiya 

deyiladi,  qo’shiladigan  modda  esa  reagent 

deb  ataladi.  Bu usul bilan ham sifat, ham 

miqdor analizni bajarish mumkin. 

Usulning kamchiligi -  sezgirligi va 

tanlovchanligi past, analiz ko’p vaqt 

davom etadi.Afzalligi -  aniqligi yuqori va 

oddiy.   

 

1. Mahsus  uskunalar yordamida moddaning fizikaviy 

parametrlarini (hossalarini) - 

elektr 

o’tkazuvchanlikni, potentsial qiymatini, zichlikni, 

yopishqoqlikni, sinish ko’rsatkichini, nurlanish 

spektrini va h.k.) o’lchashga asoslangan. Bu usul 

bilan ham sifat ham miqdoriy aniqlashlar olib borish 

mumkin, lekin chegaralangan darajada. Usulning 

afzalligi - yuqori sezgir va analiz tezkor. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kimyoviy analiz usullarida- reakysiya natijasida spetsefik o`zgarishlar kuzatiladigan reaktsiyalarga, fizikaviy 

analiz usullarida- moddaning fizikaviy parametrlarini o`lchashga asoslangan.  

 

2-topshiriq. “Sifat analizi” mavzusiga “Venn diagrammasi” metodini qo‘llash. 

 

 

---

 

 

 

Fizik-kimyoviy analiz usullari 

 

 

Radiometrik, termometriya analiz usullari 

1.  Kimyoviy  reaktsiya  jarayonida  fizikaviy 

parametrlarni 

o’lchashga 

asoslangan. 

Metod yuqori universal, ham sifat, ham 

miqdoriy analizni olib borish mumkin, 

qo’llanish va rivojlanishda istiqbollidir. 

Fizik-kimyoviy analiz usullari quyidagicha 

sinflanadi: 

I.Optik analiz usullari. 

II.Elektrometrik analiz usullari. 

III.Xromotografiya.   

 

1.  Ushbu usullar ilmiy va ishlab chiqarish 

laboratoriyalarida keng  qo’llaniladi. Barcha 

korxonalarning laboratoriyalarida fizik-

kimyoviy analiz asbob va uskunalari mavjud. 

Ushbu asboblarning datchiklari texnologik 

jarayonni uzluksiz nazorat qilib turadi va 

avtomatlashtiradi.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Fizik-  kimyoviy analiz usullarida-  moddaning fizikaviy parametrlarini o`lchashga va radiometric, 

termometriya usullari esa, ilmiy va ishlab chiqarish laboratoriyalarida keng qo`llaniladi.  

 

3-topshiriq. “Sifat analizi” mavzusiga “Venn diagrammasi” metodini qo‘llash. 

 

---

 

 

7.3. “Anionlar, ularning aralashmasi analizi”  mavzusi bo‘yicha dars o‘tish 

metodikasi va yaratilgan ishlanmani bayoni 

1.Mashg‘ulotning mavzusi va rejasi izoxlanadi. 

2.Tayanch ibora va tushunchalarini, mashg‘ulotlardan kutiladigan natijalarni 

tushuntiriladi. 

3.Mashg‘ulotning maqsadlari va mustaqil urganish natijalarini aytiladi. 

4.Ta’lim oluvchilarini aqliy xujumga tortish uchun faollashtiruvchi savollar beriladi. 

5.Mavzuning asosiy va moxiyati tushuntiriladi. 

6. “III-guruh anionlari I va II  guruh anionlaridan farqli o`laroq umumiy guruh 

cho`ktiruvchisi yo`q “fikri bo‘yicha “FSMU” usuli yordamida berilgan fikrga sabab va 

misollarni keltirish bo‘yicha vazifalar beriladi. 

7. “Kationlar analizi, Anionlar analizi ” tushunchalarini alohida umumiy hususiyatlarini 

solishtirish maqsadida “Venn diagrammasi” tuzish bo‘yicha vazifalar beriladi. 

8.“Ekstraktsiya usuli,  Xromatografiya usuli” tushunchalarini alohida umumiy 

hususiyatlarini solishtirish maqsadida “Venn diagrammasi” tuzish  bo‘yicha  vazifalar 

beriladi 

9.Topshiriqlarini kichik guruxlarda bajarilgandan so‘ng, xar bir guruxdan sardorlar 

taqdimot qiladilar xamda, javoblar muxokama qilinib baxolanadi. 

10.Mustaqil ravishda ishlashlari uchun talabalarga « Anionlar, ularning aralashmasi 

analizi » mavzusi buyicha «Konseptual» jadvalini to‘ldirib kelish uyga vazifa qilib 

beriladi