Mutaxassislik fanlarini o'qitish metodikasi

22. “Insert” usuli. 
Bu usul talabalar faolliyatini yuqori darajada 
bo‘lishini taminlash va ta’lim – o‘qish, o‘rganish jarayonida o‘z 
bilimini,aniqlab olingan malumotlarni bilimlar ularga taxlily
yondashib olishlari, ko‘nikmalarni shakllantirish yo‘lga qo‘yiladigan 
usul hisoblanadi. Ma’lumki, ko‘p hollarda o‘quvchi – talabalar mavzu 
matnini, avvalidan oxirigacha o‘qib gap nima haqida borayotganligini
eslay olmasliklari mumkin . Chunki, ularning diqqati matn 
mazmuniga qaratilgan bo‘lib, yoritilayotgan masalalar mazmunini 
anglash va uni kuzatish nazarda tutilmagan bo‘ladi . Bu usulni 
qo‘llash talaballarni faollashtirilishi, ularning mantiqiy fikrlashlarini 
yo‘lga qo‘yish, anglab kuzatgan hodisalarni erkin aytib berishlarni 
taminlash, yozma va og‘zaki nutqlarining yanada rivojlanishi uchun 
imkon yaratish ishlari amalga oshiriladi. 
23. “Qarorlar shajarasi” usuli.
Ushbu usul qiyin va turlicha
murakkablikga ega bo‘lgan fanlardan (murakkab mavzularni 
o‘zlashtirish, ma’lumotlarni tahlil qilish va ular yuzasidan muayyan 
xulosalarga kelish, hamda yakuniy eng to‘g‘ri fikrni toppish 
maqsadini oqilona hal etishga yordam beruvchi usul hisoblanadi. Bu 
usul bir necha ta’lim oluvchilarning to‘g‘ri javoblarini jamlash va 
baholash imkonini beradi. Usul mashg‘ulot jarayonida bildirilgan 
fikrlardan oqilona qaror qabul qilish, javoblarning to‘g‘ri yoki 
noto‘g‘ri jihatlarini tahlil qilish orqali amalga oshadi. Mashg‘ulotning 
boshlang‘ich bosqichida mavzu mazmuni bo‘yicha biror muammo 
belgilab olinadi va o‘quvchilar guruhlarga bo‘linadi(har guruh 5-6 
kishini tashkil qilishi muhim) muammo yuzasidan o‘z javoblarini 
ya’ni fikrlarini bildiradilar va muayyan qarorga keladilar. Bu quyidagi 
ko‘rinishda bo‘ladi: 

---

225 
Mashg‘ulotda o‘quv-biluv faoliyati quyidagicha bo‘ladi: 
1.Mavzu bo‘yicha muammo belgilanadi. 
2.Talabalar guruhi kichik guruhlarga bo‘linadi. 
3.Vaqt belgilab olinadi. 
4.Guruhlarning javoblari guruhda muhokama qilinadi. 
5.Vaqt tugagach har bir kichik guruh sardori o‘z guruhining savoli 
bo‘yicha qarorini e’lon qiladi. 
6.Javob(fikr)lar muhokama qilinib, yagona qaror qabul qilinadi. 
Xulosa qilib aytganda oliy o‘quv yurtlarida o‘quv fanlarini, 
ayniqsa, “Pedagogika nazariyasi va tarixi” fanini o‘rganishda yig‘ish, 
ma’lumotlarni tarqatish olib boriladi hamda o‘tmishdagi buyuk 
pedagoglar siymosi teatrlashtirilgan holda namoyish etiladi.