Mustaqillik yillarida quyidagi yubileylar oʻtkazilgи: Imomal-Buxoriy tavalludining 1225 yilligi, Ahmad al-Farg‘oniy tavalludining 1200 yilligi. 1998 yil 24 oktabr



Download 17,55 Kb.
Sana10.07.2021
Hajmi17,55 Kb.
#114259
Bog'liq
1-mavzu


Mustaqillik yillarida quyidagi yubileylar oʻtkazilgи: Imomal-Buxoriy tavalludining 1225 yilligi, Ahmad al-Farg‘oniy tavalludining 1200 yilligi. (1998 yil 24 oktabr.), Burhoniddin al-Marg‘iloniy tavalludining 910 yilligi, Abu Mansur al-Moturidiy tavalludining 1130 yilligi, Abu Iso at-Termiziy tavalludining 1200 yilligi, Mahmud az-Zamahshariy tavalludining 920 yilligi, Jaloliddin Manguberdi tavalludining 800 yilligi. (1999 yil 5 noyabr. Xorazm), Najmiddin Kubro tavalludining 850 yilligi, Bahouddin Naqshbandiy tavalludining 675 yilligi, Mirzo Ulug‘bek tavalludining 600 yilligi, Xoja Ahror Valiy tavalludining 600 yilligi, Zahiriddin Muhammad Bobur tavalludining 520 yilligi, Amir Temur tavalludining 660 yilligi. (1996 yil.), Boborahim Mashrab tavalludi. (1992 yil.), Muhammad Rizo Erniyozbek oʻg‘li Ogahiy tavalludining 190 yilligi. (1997 yil 17 dekabr. Xorazm.), Ajiniyoz Qoʻsiboy oʻg‘li tavalludining 175 yilligi. (1999 yil 18 dekabr. Nukus.), Xorazmda 2001 yili Zardushtiylarning muqaddas kitobi «Avesto»ning 2700 yilligi, Fayzulla Xoʻjayev tavalludining 100 yilligi, ―Xorazm Ma‘mun akademiyasi‖ning 1000 yilligi 2005 yil dekabrda nishonlandi 1994 yil ma‘naviy qadriyatlarni oʻrganish va takomillashtirish borasida «Ma‘naviyat va ma‘rifat» jamoatchilik markazini tuzish haqida Prezident farmoni chiqdi. 1994 yilni ―Mirzo Ulug‘bek yili‖, 1996 yilni ―Amir Temur yili‖, 1997 yilni ―Inson manfaatlari yili‖, 1998 yilni ―Oila yili‖, 1999 yilni ―Ayollar yili‖, 2000 yilni ―Sog‘lom avlod yili‖, 2001 yilni ―Onalar va bolalar yili‖, 2002 yilni ―Qariyalarni qadrlash yili‖, 2003 yilni ―Obod mahalla yili‖, 2004 yilni ―Mehr-muruvvat yili‖, 2005 yilni ―Sihat-salomatlik yili‖, 2006 yilni ―Homiylar va shifokorlar yili‖, 2007 yilni ―Ijtimoiy himoya‖ yili deb e‘lon qilinishi yoki 2018-yil ―Xalq bilan muloqot va inson manfaatlari yili‖ deb e‘lon qilinishi mamlakatimizda inson qadri ulug‘lanishini yana bir misoli desak boʻladi. 1994 yildayoq rеspublikamizda «Ma'naviyat va ma'rifat» Bahouddin Naqshband tavalludining 675 yilligi; Najmiddin Kubro tavalludining 850 yilligi kеng nishonlandi. 1998 yilda Imom al-Buxoriy hazratlarining 1225 yilliklari, Ahmad al-Farg’oniyning 1200 yilligi, A.Qahhorning 100 yilligi nishonlanishida bosh-qosh bo’lganliklarini ta'kidlashXiva va Buxoro shaharlarining 2500 yillik to’ylari 1997 yilda katta tantanalar bilan nishonlandi. 190 yilliklari 1999 yilda kеng nishonlandi. «O‘zbek modeli» O‘zbekistonning o‘ziga xos bo‘lgan taraqqiyot yo‘li bo‘lib, bu yo‘l mamlakatimizning tarixiy - milliy xususiyatlarini, geografik va demografik shart-sharoitlarni hisobga olgan, respublikaning bosh, strategik maqsadi sari yo‘naltirilgan, islohotlarning har bir bosqichida ijodiy rivojlanib boruvchi dasturi-amaldir. 2012-yilga kelib yalpi ichki mahsulot (YalM) o‘tish davrigacha bo‘lgan — 1989yilga nisbatan 200 foizni tashkil etd. 2008-yilda boshlangan jahon moliyaviy va iqtisodiy inqirozi ham O‘zbekistonga salbiy ta’sir eta olmadi. Bu paytdan boshlab Boltiq bo‘yi mamlakatlarida ishlab chiqarish 15—20 %, Armaniston, Vengriya, Moldova, Rossiya, Sloveniya, Ukraina kabi mamlakatlarda esa 8—15 %ga kamaygani holda yiliga 8—8,3 % o‘sish kuzatilmoqda 2013yil yakunlariga ko‘ra tashqi davlat qarzi yalpi ichki mahsulotga nisbatan 17 foizni, eksport hajmiga nisbatan qariyb 60 foizni tashkil etdi76. 2000-yilda _YaIM tarkibida sanoatning ulushi 14,2 foizni tashkil etgan bo‘lsa, bu ko‘rsatkich 2013yilga kelib 24,2 foizga yetdi. Kichik biznes korxonalarining soni 190 mingtaga yetdi. Bugungi kunda mamlakatimiz YalMning 55.8 foizi ayni shu sohada ishlab chiqarildi. Vaholanki, 2000- yilda bu ko‘rsatkich 31 foizdan iborat edi. Jami sanoat mahsulotlarining 23 foizi, ko‘rsatilayotgan bozor xizmatlarining deyarli barchasi, mahsulot eksportining 18 foizi, iqtisodiyot tarmoqlarida ish bilan band bo‘lgan aholining 75 foizi kichik biznes ulushiga to‘g‘ri kela boshladi. Jahon bozoridagi konyunkturaning beqarorligiga qaramasdan, 2013-yilda eksport hajmining o‘sishi 10,9 foi/dan iborat bo‘ldi. 1992 yil 21 dekаbrdа Аlmа-оtа shаhridа ilgаri ittifоq tаrkibigа kirgаn 12 tа mustаqil dаvlаt bilаn MDH gа а’zо bo‘lish to‘g’risidagi hujjаtgа imzо chekildi. 1992 yil 26 sentyabrdа Konstitutsiya lоyihаsi umumхаlq muhоkаmаsi uchun mаtbuоtdа e’lоn qilindi. O‗zbekistonda iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishning ikkinchi bosqichida (1995—1999 yy.) O‗zbekiston 2000-yilga kelib MDH davlatlari o‗rtasida yalpi ichki mahsulot ishlab chiqarish bo‗yicha 1991-yil darajasiga yaqinlashgan yagona davlat sifatida e‘tirof etildi (yalpi ichki mahsulot indeksi 1991-yilga nisbatan 98,7% ni tashkil qildi). Ayni vaqtda, yalpi ichki mahsulotning mutlaq hajmi jihatidan MDH doirasida uchinchi iqtisodiy baquvvat (Rossiya va Ukrainadan so‗ng) davlat darajasini egalladi. Mamlakatda iqtisodiy islohotlarning uchinchi bosqichida (2000—2005 yy.) bozor iqtisodiyoti munosabatlari mexanizmlarining samarali ishlashi negizida iqtisodiy o‗sishning barqaror sur‘atlariga erishish. «O‗zbek modeli» asosida iqtisodiy islohotlarni amalga oshirish jarayonida yirik muvaffaqiyatlar qo‗lga kiritildi. Jumladan, 1997— yillarda YalMning o‗rtacha yillik o‗sishi 4,4 %, 2007-yilda 2006-yilga nisbatan 9,5 % o‗sdi. 2003-yiida real YalM 1995-yilga nisbatan 36,9 % oshdi. 2007-yilgacha aholi jon boshiga YalM ishlab chiqarish sur‘atlari sezilarli ravishda o‗sib bordi. (O‗zbekistonda yetishtirilgan paxta hosilining faqat 7 foizi qoldirilar edi)

2008-yilda 217,1 mingtaga yetdi va bu xo‗jaliklarning 5787,7 ming gektar yerida 1621,4 ming ishchi faoliyat ko‗rsata boshladi. Fermer xo‗jaliklari 86 % paxta, 79,8 % g'alla, 3,7 % chorvachilik mahsulotlari va 39,6 % meva va sabzavot mahsulotlarini yetkazib berdi. 2007yilda fermer xo‗jaliklarining qishloq xo‗jaligi yalpi mahsuloti ishlab chiqarishdagi ulushi — 34,7 %ni (2000-y. - 10,0 %) tashkil etdi. 2013-yilda 7 mln. 800 ming tonna g'alla, 8 mln. 400 ming tonna sabzavot yetishtirildi. 3 mln. 360 ming tonnadan ortiq paxta xomashyosi tayyorlandi. 1997-yilda ilg'or jahon andozalari talablariga javob bera oladigan zamonaviy Buxoro neftni qayta ishlash zavodi ishga tushirilishi. Rasmiy ma‘lumotlarga binoan 2013-yil holati bo‗yicha O‗zbekistonda 243 ta neft va gaz konlari ochilgan. Jumladan, 1991 —2012-yillarda 110 ta kon ochilgan. 243 ta uglevodorod xomashyosi konidan 194 tasi erkin gaz qatlamlari, 121 tasi neft va 157 tasi kondensat olinadigan konlar hisoblanadi.

2003-yilga kelib mamlakatda yakka tadbirkorlarning soni 3,5 mln. dan ortib ketdi 2003 yilga kelib esa respublikada qariyb 283,9 kichik biznes korxonalari faoliyat ko‗rsatdi, ularda mikrofirmalar hissasi —79,8 foiz, kichik korxonalar esa — 10,3 foizga to‗g'ri keldi. 2004-yilda respublikaning har 1000 aholisiga 11 ta kichik biznes korxonasi to‗g'ri keladi . 2003- yilga kelib yalpi ichki mahsulot tarkibida kichik biznesning salmog'i 35 foizni tashkil etdi. Kichik biznesda mahsulot hajmi, jumladan, yakka tadbirkorlikda ularning hissasi: sanoatda — 14,1 foiz, qurilishda — 41,3 foiz, qishloq xo‗jaligida — 76,4 foiz, savdo-sotiqda — 43,8 foiz, xizmat ko‗rsatish sohasida — 41,3 foizni

2013-yil yakunlariga binoan YalM tarkibida sanoatning ulushi 24,2 foizdan ziyodni tashkil etdi. Holbuki, bu ko‗rsatkich 2000-yilda 14,2 foizdan iborat edi, xolos. 2011—2013-yillarning o‗zida mamlakatda mahalliylashtirilgan mahsulotlar ishlab chiqarish hajmi qariyb ikki barobar oshdi. Faqat 2013-yilning o‗zida 455 ta korxonada mahalliylashtirish dasturi asosida 1 ming 140 ta loyiha amalga oshirildi. Buning natijasida ishlab chiqarish hajmi 1,2 barobar ko‗paydi va import o‗rnini bosish bo‗yicha yakuniy samara 5 mlrd. 300 mln. AQSh dollarini tashkil etdi.



umiy soni yil oxiriga kelib 190 mingtaga yetdi. Hozirgi davrda mamlakat YalMning qariyb 55,8 foizi ayni shu sohada ishlab chiqarilmoqda. Vaholanki, 2000-yilda bu ko‗rsatkich 31 foizdan iborat edi. Ayni paytda ishlab chiqarilayotgan jami sanoat mahsulotlarining 23 foizi, ko‗rsatilayotgan bozor xizmatlarining deyarli barchasi, mahsulot eksportining 18 foizi, iqtisodiyot tarmoqlarida ish bilan band bo‗lgan aholining 75 foizi kichik biznes ulushiga to‗g'ri kelmoqda.
Download 17,55 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish