Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda bozor munosabatlariga asoslan- gan

Savdo madaniyati 
— tovar harakatining umumiy yagona silsilasida 
chakana savdo jarayonlarini birlashtiruvchi muhim bir halqa. Chakana 
savdo texnologiyasi xalq iste’moli tovarlarini ishlab chiqarish korxona- 
laridan iste’molchilarga yetkazib berish jarayonida tovarlarni tanlash va 
aholining ana shu tovarlarga ortib borayotgan ehtiyojlarini qondirish uchun 
eng zarur shart-sharoitlar kompleksi sifatida chakana savdo korxonalarining 
o‘zida yaratilishi lozim. 
Savdo markasi 
(ingl. trademark) — 
yuridik jihatdan ro‘yxatdan 
o‘tkazilgan so‘z yoki so‘zlar, nom, rasm, timsol yoki boshqa grafiktasvirdan 
iborat bo‘lgan obyekt. 
Savdo tizimi 
— xaridor va sotuvchi muloqoti rejimida savdo amallarini 
o‘tkazish uchun mo‘ljallangan tizim bo‘lib, mutaxassislarning maslahatlari, 
infratuzilmali xizmatlar va boshqa qo‘shimcha imkoniyat- larni ta’minlaydi. 
Sanoat reklamasi 
— aholi orasidagi iste’molchilar uchun emas, balki 

---

362 
sanoatdan foydalanuvchilar va xaridorlar uchun mo‘ljallangan reklama 
bo‘lib, 
business to-business advertising, 
ya’ni mijoz kompaniyalar uchun 
reklama, deb ham ataladi. Ilgari savdo va texnika reklamasi, deb yuritilgan bu 
atama hozirgi kunda ham ko‘pgina mamlakatlarda ishlatiladi. 
Servis paneli 
(service panel) — 
xizmat ko‘rsatish va xizmatlar havola 
etiladigan turlri sohalarda xaridorlar ehtiyojlarining maxsus paneli. 
Segmentlashtirish 
(ingl. segmentation) 
— marketing rejalashtirishidabir- 
biriga bog‘lanib qolgan shaxslarni aniqlashtirib olish hamda bir- biridan 
ajratishdir. 
Sinama marketing; test marketing 
— bitta yoki tanlab olingan bir 
necha mintaqada o‘z tovarlarini realizatsiya qilish.