Mustaqil ishi bajardi: 7 s а

4 Elektr zanjir sxemalarida elektrik kattaliklarning shartli musbat yunalishi.

Har qanday elektromagnit hodisa fazoning biror qismida hamda elektr va magnit jarayonlarining chambarchas bog ̳langan holatida kuzatiladi. Shu sababli elektr (yoki

magnit) hodisasi energiya o’zgartirishi (almashinuvi) jarayoni bilan bog ̳langan bo ̳lib, biror berk kontur (trayektoriya, ixtiyoriy chiziqli yo l) bo ̳ylab kuzatiladi. Masalan, magnit maydoni (yoki uning kuch chiziqlari) ma‘lum bir murakkab berk chiziq bilan cheklangan bo’lib, o’z yo ̳lida har xil magnit xususiyatiga ega bo ̳lgan muhit va elementlarni kesib o ̳tadi. O ̳z navbatida, magnit maydoni biror (yoki bir
necha) manbalar tufayli hosil bo ̳lgan bo ̳ladi. Mazkur maydonning ushbu holatda ushlab turgan barcha manba, muhit va elementlar magnit zanjirini tashkil etadi.
Shunga o ̳xshash elektr hodisalari ham elektr zaryadlar (yoki toklar) hosil qiladigan manbalaridan boshlab, har xil elektr xususiyatiga ega bo ̳lgan muhit va elementlar tufayli ayon bo ̳ladi. Elektr zaryadlari harakati natijasida vujudga kelgan toklar bir necha (yoki biror) berk konturlardan iborat bo’lgan elektr zanjir orqali oqadi.
Aytilgan tushunchalar asosida quyidagi ikkita muhim ta‘rifiy xulosaga o ‘tish mumkin:
1. Magnit yurituvchi kuch va magnit oqimi kabi tushunchalar yor- damida ifodalanadigan hamda magnit jismlardan tashkil topgan har qanday qurilmalar to ̳plami magnit zanjiri deb ataladi.
2. Elektromagnit jarayonlari elektr yurituvchi kuch, tok va kuchlanish kabi tushunchalar yordamida ifodalanadigan hamda tok o’tish yo’llarini ta‘minlovchi har qanday qurilma va vositalar to ̳plami elektr zanjiri deb ataladi.
Ammo elektr zanjirga doir to’la-to ̳kis ma‘lumotga ega bo’lmasdan turib, uning xususiyatlarini o ̳rganib bo ̳lmaydi. Undan tashqari, elektr zanjirlardagi elektromagnit jarayonlari elektromexanika nazariyasi uchun fundamental tushuncha va qoidalar manbaidir.
Elektromagnit energiya manbalari, elektromagnit energiyasini o ‘gartiruvchi va uzatuvchi qurilmalar shu energiyani qabul (iste‘mol) qiluvchi obyektlari elektr zanjirlarning asosiy elementlari hisoblanadi.