Mustaqil ishi Bajardi: 32Sa21e primov J. F qabul qildi: Hojaniyazov J. B mavzu Fizika fani tarixi Haqida Tarkib



Download 2,56 Mb.
bet2/4
Sana12.07.2022
Hajmi2,56 Mb.
#781861
1   2   3   4
Bog'liq
Mustaqil ish. Javohir

Islom olamidan topilmalar
Antik davrning ko'plab tadqiqotlari Rim imperiyasi qulagan paytda arab tiliga tarjima qilingan. Yunon merosining katta qismi islom dunyosi tomonidan tiklandi, bu esa ushbu jamoada ham muayyan o'zgarishlarni amalga oshirishga imkon berdi. Ulardan ba'zilari quyidagilarni o'z ichiga oladi:
-Omar Xayyam (1048-1131), u quyosh yilining uzunligini hisoblab chiqdi va hozirgi Gregorian taqvimidan 500 yil oldin taqvim modelini taklif qildi.
-Avempace (1085-1138), Nyuton uchinchi qonunining asosiy kashshoflaridan biri, har bir ishlaydigan kuch uchun reaktsiya kuchi borligini taklif qildi. U tezlikka ham qiziqqan va Aristotel asarlariga ajoyib sharhlovchi bo'lgan.
-Nosiriddin at-Tusiy (1201-1274), o'z ishida sayyoralarning o'z orbitalarida aylanma harakatini tasvirlab bergan.
Ilmiy usul

Rene Dekart


Rene Dekart XVII asr doirasida ilmiy uslubning boshlanishini belgilaydigan asosiy belgilaridan biridir. U reduktsionizmning rivojlanishi bilan mashhur bo'lib, bu muammoni har bir qismini mustaqil ravishda tahlil qilish uchun muammoni turli qismlarga ajratishdan iborat bo'lib, keyinchalik bu hodisani yoki muammoni to'liq anglab etishdan iborat.
Dekart tabiat tamoyillarini tushunishning yagona yo'li aql va matematik.

Mexanika


Fizikani rivojlantirishning yana bir buyuk fundamental bosqichlaridan biri bu mexanikani o'rganishdir. Isaak Nyuton bu sohada eng ta'sirchanlardan biri. Uning postidagi tortishish nazariyasi Tabiiy falsafaning matematik asoslari 1687 yilda u massaning qanday qilib boshqa massaga tortilishini ular orasidagi masofa kvadratiga teskari proportsional kuch orqali tushuntirdi. Butun olamda mavjud bo'lgan "tortishish" deb nomlanuvchi kuch. Hozirda Nyutonning uchta qonuni eng taniqli hissadir:
-Ulardan birinchisi, tana boshqa harakat qilmasa, uning harakatini o'zgartira olmasligini belgilaydi.
- "Asosiy qonun" deb nomlangan ikkinchisida, tanaga tatbiq etilgan aniq kuch, tanani olish tezlashishiga mutanosibdir.
-Uchinchi qonun bizga harakat va reaktsiya printsipini aytadi, "agar A tanasi boshqa B jismga ta'sir ko'rsatsa, u A ga va B tomonga teskari yo'nalishda yana teng harakatni amalga oshiradi".

Download 2,56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish