Mustaqil ish Yarimo‘tkazgichli elektronika asoslari Zonalar nazariyasi

6.Хususiy yarim o’tkazgich Issiqlikni yoki boshqa tashqi ta’sirlar natijasida I-

valent zonaning yuqori satxlaridagi Elektronlari II- utkazuvchanlik zonasining

past satxlariga utkazilishi mumkin. (a-rasm). Natijada Valent zonada teshiklar va

utkazuvchanlik zonasida Elektron hosil bo’ladi.

Yarim o’tkazgichda Elektr maydoni hosil kilinsa Elektronlar maydon yunalishiga

karama-karshi tamonga teshiklar maydon yunalishida harakat qilib toq hosil

bo’ladi. Shunday qilib xususiy yarim o’tkazgichda Elektr toqini Elektron va

teshiklar hosil kilar ekan. Тeshiklar bu valent zonada urni bush kolgan Elektronlar

urni bo’lib, zaryadli Elektron zaryadiga teng bo’lagan musbat zaryadli effiktiv

• 
  zarrachalardir.
  

Shunday qilib, xususiy yarim o’tkazgichda Elektron sababchi bo’lgan

Shunday qilib, xususiy yarim o’tkazgichda Elektron sababchi bo’lgan

utkazuvchanlikka Elektron utkazuvchanlik yoki n- tip utkazuvchanlik deyiladi.

Тeshiklar sababchi bo’lgan utkazuvchanlikka teshikli utkazuvchanlik yoki p- tip

utkazuvchanlik deyiladi.

Demak barcha yarim o’tkazgichlarda utkazuvchanlikning 2 la mexanizmi xam

kuzatilib, ular Elektron va teshik, n- tip va r- tip utkazuvchanlikdir. Sof yarim

o’tkazgichning utkazuvchanlik zonasidagi Elektronlar konsentratsiyasi valent

zonadagi teshiklar konsentratsiyasiga teng bo’ladi. Chunki utkazuvchanlik

zonasidagi Elektronlar tashqi faktor ta’sirida valent zonasidan utkaziladi, shuning

• 
  uchun ne=nr bunda ne-Elektronlar konsentratsiyasi, nr-teshiklar konsentratsiyasi.
  

Хususiy yarim o’tkazgichda Fermi satxi ta’kiklangan zonaning roppa-rosa

Хususiy yarim o’tkazgichda Fermi satxi ta’kiklangan zonaning roppa-rosa

o’rtasida joylashgan bo’ladi. (b-rasm) Хakikatan, Elektronni valent zonasining

yuqorigi satxidan utkazuvchanlik zonasining pastki satxiga utkazish uchun