Mustaqil ish mavzu: “Xalqaro savdo urushlari” va Jahon savdo tashkiloti

Yaqin Sharq va Uzoq Sharq

• Eron va Turkiya iqtisodiyotida ham ahvol maqtaladigan darajada emas. AQSH hukumati Eron bilan tuzilgan oltitaraflama yadroviy bitimdan chiqdi va Yevropa ittifoqini ham qiyin ahvolga solib quydi. Eronga nisbatan sanksiyalar qaytadan joriy etildi. Bu esa Eron iqtisodiyoti uchun jiddiy zarba bo‘ladi. Turkiya hukumati esa o‘sib borayotgan tashqi qarz, muhojirlar tufayli yuzaga kelayotgan ichki notinchlik va iqtisodiy holatning yomonlashuvi kabi katta muammolar qarshisida turibdi. Bu Turkiyaning yaqin muddatda xorijga juda katta miqdorda investitsiya kiritishi qiyinligini, ichki bozorining esa xarid qobiliyati keskin oshmasligini bildiradi. Garchi Turkiya bilan aloqalarimiz qaytadan normallashgan bo‘lsa-da, ichki muammolardan qiynalayotgan turklardan juda katta investitsiyani kutish qiyin. Erkin savdo sohasida esa ancha imkoniyatlar bor va o‘tgan yili Turkiyaning bizda yetishtirilgan achchiq qalampirlarni millionlab dollarga sotib olishi bunga yorqin misol. Aytish joizki, turklar jon deb biz bilan erkin savdoga doir xalqaro bitim tuzishlari mumkin, faqat bunda ham mahalliy ishlab chiqaruvchilar manfaatini yaxshilab o‘ylab qadam qo‘yish kerak. Bu masalada Iordaniya va Turkiya o‘rtasida tuzilgan erkin savdo bitimi muammolarini esga olish kifoya.