1. O`zbekistonning birinchi prezidenti I.A,Karimovni qilgan islohatlari
I.A.Karimov O`zbekistonning birinchi prezidenti XX asrning so`nggi o`n yilligi jahon tarixiga, O`zbekiston Respublikasining birinchi prezidenti I.A.Karimov ta’kidlaganidek, jahon hamjamiyatining jo`g`rofiysiyosiy tuzilishida tub o`zgarishlar davri bo`lib kirdi. Yer kurrasining turli mintaqalarida milliy-ozodlik va mustaqillik harakatlari kuchayib bordi. Mazlum xalqlarning istiqlol, erk uchun kurashi asrning g`oyasiga aylandi. Bu davrda dunyoning umum ijtimoiy-siyosiy jarayonlari nuqtayi-nazaridan qaraganda O`zbekistonning davlat mustaqilligiga erishuvi tarixiy muqarrar hodisa hisoblanadi. Shuning uchun ham “1991-yilda jahon siyosiy xaritasida yangi mustaqil davlat – O`zbekiston Respublikasining paydo bo`lishi tasodif yoki favqulotda hodisa emas, balki mamlakatimiz xalqlari asriy orzusining ro`yobga chiqishi, olib borilgan mashaqqatli, aksariyat hollarda fojiali kurashning mahsulidir.” 1 Ammo, mustaqillikka erishgan dastlabki kunlarimizdanoq SSR davrida olib borilgan siosiy, iqtisodiy, ijtimoiy sohalardagi xato va kamchiliklar o`z so`zini ayta boshladi. “Dunyoga kelgan chaqaloq avval emaklab, keyin tetapoya bo`ladi. Vaziyat shunday keldiki, mustaqil O`zbekiston tug`ilgan kuniyoq oyoqqa turishga, o`zi yurishga majbur bo`ldi. Tashqi siyosatda , tashqi savdoda mutlaqo tajribasi bo`lmagan davlat birinchi kunlardan boshlab qayerda yutqizishi mumkin, qayerda yutishi mumkin – ana shunday jiddiy masalalarni yechishga to`g`ri keldi.” Mana shunday murakkab vaziyatda mamlakat siyosiy rahbarining o`rni va yuritgan faoliyati yaqqol namoyon bo`ldi. Avvalambor, O`zbekiston XX asrda ittifoqdosh respublikalar ichida birinchi bo`lib prezidentlik lavozimini ta’sis etgan va o`zbek modeli asosida zamonaviy prezidentlik institutiga asos solgan davlatlardan biri hisoblanadi. 1990-yilning bahorida Sobiq SSR davridagi ba’zi siyosatchilar qatori Islom Karimov ham Gorbachovchasiga qayta qurish so`nib borayotganini, bu siyosatning boshi berk ko`chaga kirib qolganini tushunib yetgan edi. O`zbekistonda Rossiya va ittifoqning o`pirilib borayotgan boshqa maydonlarida tobora avj olayotgan tartibsizlikka yo`l qo`ymaslik, uni oldini olish uchun keskin chora tadbirlar qo`llash lozim edi. “Mart oyida O`zbekiston Oliy Kengashi Gorbachov va uning qurshovidagilarni hayron qoldirib hamda ularning noroziligini qo`zg`ab, prezidentlik lavozimini ta’sis etdi va Islom Karimovni prezident etib sayladi. Respublika o`zining prezidenti siymosida bundan buyon tezligini yo`qotib va cho`kib borayotgan kema – KPSSga ko`r-ko`rona ergashmasligini, ko`p millionli xalq o`zining mustaqil davlatida kommunistik mafkura tazyiqisiz yashashni istashini ochiq bayon qildi1 .” Moskva bu hodisani o`z navbatida juda salbiy qabul qildi va Gorbachov ochiqdan ochiq g`azablandi. “Boshqa respublikalar rahbarlari Karimovning prezidentlikka saylanganini qalban qo`llab-quvvatlasada, unga havas qilsa-da, televedeniye va minbarlarda Gorbachovning “16 prezidenti bor davlat qanday davlat bo`ladi” degan so`zlarini qaytarish bilan band edilar…Bu vaqtda, men ishonamanki, Karimov haqoratlangan va xo`rlangan O`zbekistonning obro`sini ko`tarish haqida o`ylar edi.”
Do'stlaringiz bilan baham: |