Mustaqil ish guruh: 3sa-19ee bajardi: Safarov Orifjon Qabul qildi: Norqulov Asliddin Navoiy-2021y. Mavzu: gidro elektr stansiyalar

4.Gidroenergetik bo'g’inlar
Gidrobo'g’inlar klassifikatsiyasi. To'g’onli, derivatsion
va aralash gidrobo'g’inlar inshootlari komponovkasi sxemasi
Gidrobo'g’in bu o'zini joylashishi va vazifasi bo'yicha birlashgan gidrotehnik inshootlar kompleksi. Bu bobda asosiy vazifasi elektroenergiya ishlab chiqarish va o'z tarkibida GES bo'lgan gidrobo'g’in ko'rib chiqiladi, har bir gidrobug’in o'zicha noyob, chunki gidrobo'g’in inshootlari tarkibi va komponovkasi, bosimni hosil qilish usuli va miqdoriga, GES quvvatiga, topografik, gidrologik sharoitga, qurilish usuliga bog’liq bo'ladi.

Gidrobo'g’inlar klassifikatsiyasi asosiga GES binosi turi va bosim hosil qilish usulini inobatga olgan holda gidrobo’g’inda uni joylashishi kiritilgan.
Gidrobo’g’inlarni qo'yidagi turlari mavjud bo'linadi:
1)o'zanli GES binosili va to'g’on bilan hosil qilinadigan bosimdan foydalanuvchi to'g’onli gidrobo’g’in;
2)to'g’on yoni GES binoli va to'g’on bilan hosil qilinadigan bosimdan foydalanuvchi to'g’onli gidrobo’g’in;
3)alohida turuvchi GES binoli va to'g’on bilan hosil qilinadigan bosimdan
foydalanuvchi to'g’onli gidrobo’g’in;
4)bosimsiz derivatsiyadan hosil qilinadigan bosimdan foydalanuvchi derivatsion gidrobo’g’in;
5)bosimli derivatsiyadan hosil qilinadigan bosimdan foydalanuvchi derivatsion gidrobo’g’in.
Turbina suv elitgichlari
Turbina suv elitgichlari suvni to'g’ridan to'g’ri GES turbinalariga olib keladi. Bosimli front tarkibiga kiruvchi GES binolarida, ba'zida suv qabul qilgich va turbina o'rtasida qisqa suv elitgichlar ham bo'ladi. To'g’on yoni GES binolariga turbina suv elitgichlari suv qabul qilgichda yoki to'g’onni beton massivi ichida, yoki beton qoplamada uning pastki qirrasi bo'ylab o'tkaziladi.
To'g’onli gidrobo'g’indagi alohida turuvchi GES binosiga suv alohida joylashgan suv qabul qilish inshootidan, yer osti turbina suv elitgichlarida keltiriladi.
Bosimli derivatsiyali gidrobo'g’inlarda, suv elitgichlar (yer osti yoki yer usti) tenglashtiruvchi rezervuardan boshlanadi.