Mustaqil ish Bajardi: si 50-2 guruh talabasi Abdullajanov Jahongir Tekshirdi: Jamalidonova Asalxon Toshkent-2021 Aholi statistikasi

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
“SUG`URTA ISHI” KAFEDRASI
“Statistika” fanidan

Mustaqil ish

Bajardi: SI 50-2 guruh talabasi Abdullajanov Jahongir
Tekshirdi: Jamalidonova Asalxon


Toshkent-2021
Aholi statistikasi
Makroiqtisodiy statistika sotsial salohiyat (resurslar)ni o’rganishni aholi sonini o’rganishdan boshlaydi. Aholi sonini aniqlash manbai bo’lib quyidagilar hisoblanadi: vaqt-vaqti bilan o’tkazilib turiladigan aholi ro’yxati; aholining tabiiy o’sishi yoki kamayishi bo’yicha ma’lumotlar; aholining mexaniq harakatlari bo’yicha ma’lumotlar.
Aholining tabiiy o’zgarishini, ya’ni tug’ilganlar va o’lganlarni, nikohdan o’tgan va ajralishlarni fuqarolik holatini qayd qiluvchi idora (ZAGS)lar hisobga oladi. Aholining migratsiyasini, ya’ni bir mamlakat, viloyat, tuman va aholi yashaydigan punktlarga keluvchilarni hamda boshqa erga ketganlarni shaharlarda uy daftarida (o’tkaziladigan va chiqariladigan), qishloq joylarda esa qishloq kengashlarining xo’jalik daftarlari va ro’yxatlarida hisobga olib boriladi.
Ana shu hisobga olish va oldin o’tkazilgan aholi ro’yxati ma’lumotlariga statistik ishlov berish asosida har yili hisob-kitob qilish yo’li bilan butun mamlakatdagi va ayrim viloyat, tuman hamda shahar va qishloq aholisining yil oxiridagi umumiy soni quyidagicha aniqlanadi:

Bu erda:
A1- Yil oxiridagi aholi soni:

A0- Yil boshidagi aholi son:
A tug’- joriy yilda tug’ilganlar soni
A o’l- joriy yilda o’lganlar soni:
A kel- joriy yilda kelganlar soni
A ket- joriy yilda ketganlar soni
Aholining o’rtacha sonini aniqlashda turlicha metodlardan foydalanish mumkin.
1.Agar aholi soni faqatgina yilning boshi va oxirida keltirilgan bo’lsa, u holda aholining o’rtacha soni oddiy arifmetik formula yordamida hisoblanadi: