Mustaqil ish Bajardi : Doniyorov Qabul qildi : Sattorov Samarqand – 2022

MUXAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
SAMARQAND FILIALI

5330300 - Axborot xavfsizligi (sohalar bo’yicha) yo’nalishi 207-gurux
“Kompyutern tashkil etish” fanidan


Mustaqil ish

Bajardi : Doniyorov


Qabul qildi : Sattorov

Samarqand – 2022
Bevosita adreslash. Operandlarni aniqlashning eng oddiy usuli uning adres qismida adresni emas, balki operandni o’zini saqlashdir. Bu operand bevosita operand deyiladi, chunki u xotiradan komanda bilan birgalikda chaqiriladi.
1-slayd. Bevosita adresli komanda

Bevosita adreslashda operandni xotiradan chaqirish uchun qayta murojaat talab qilinmaydi (yutuq?). bu usulning kamchiligi – faqatgina konstantalar bilan ishlash mumkin, qolaversa konstanta qiymati maydon hajmi bilan cheklangan. Shunday bo’lsa ham bu texnologiya ko’pchilik arxitekturalarda konstantalarning butun sonligini aniqlashda ishlatiladi.

Operandni aniqlashning yana bir usuli to’g’ri adreslash. Bevosita adreslashga o’xshab to’g’ri adreslashning cheklanganligi sifatida komandaning faqatgina bitta adresga murojaat qila olishini aytish mumkin. Adres o’zgaydi,ma’lumotlar o’zgarishi mumkin. To’g’ri adreslashni kompilyatsiya davrida ishlatiladigan, adresi ma’lum global o’zgaruvchilarga nisbatan ishlatish mumkin. Deyarli barcha dasturlar global o’zgaruvchilar bilan ishlashini e’tiborga oladigan bo’lsak, bu usul ko’p qo’llaniladi.


Registrli adreslash

Bu adreslash to’g’ri adreslash bilan o’xshash, faqat bunda xotira yacheykasi o’rniga registr ishlatiladi. Registrlarning juda muhimligi adresi qisqa va tez kirish mumkinligidir. Shu sababli ham bu uslub ko’pchilik kompyuterlarda keng miqyosda qo’llaniladi. Ko’p kompilyatorlar qaysi o’zgaruvchilarga eng ko’p murojaat qilinishini aniqlash uchun ko’p vaqt sarflashadi (masalan sikl indeksi) va bu o’zgaruvchilarni registrlarga joylaydi.

Bunday adreslash registrli adreslash deyiladi. Yuklab-yozib qo’yish arxitekturasida (mas UltraSparcII) deyarli barcha komandalar ushbu adreslashni qo’llashadi. Faqat operand xotiradan registrga va registrdan xotiraga ko’chirilganda qo’llanilmaydi. Bunday vaziyatda ham bir operand registr vazifasini bajaradi, unga xotiradan so’z uzatiladi yoki undan xotiraga uzatiladi.