Mustaqil ish 3 3-mavzu Maktabgacha ta'lim muassasalarida tarbiyaviy ishlarni rivojlantirish

Mustaqil ish - 3
3-mavzu Maktabgacha ta'lim muassasalarida tarbiyaviy ishlarni rivojlantirish

Reja:
1. Pedagogik jarayonni rejalashtirish tushunchasi.

2. Ta'lim ishlarini rejalashtirishning mazmuni.
3. Pedagogik jarayonni rejalashtirish vazifalari.

Topshiriq: ILK QADAM dasturi va MTTda rejalashtirish turlarini tahlil qilish….

KEYS: Yosh tarbiyachi sizdan yordam so'radi va maktabga tayyorlash guruhida darslarni o'tkazishda uning qiyinchiliklari haqida gapirib berdi: bolalar ko'pincha chalg'ishadi, uy vazifalarini tayyorlamaydilar va boshqa mavzularda suhbatlashadilar. MTT rahbari sifatida tarbiyachiga qanday maslahat berasiz?

Javob:
Javoblar

1.Rejalashtirish - ta'lim-tarbiyaviy ishning zarur sharoit, foydalanadigan vosita, ishning usul va metodlarini ko’rsatib, ta'lim-tarbiyaviy ish dasturini amalga oshirish tartibi, izchilligini oldindan aniqlashdir.
Pedagogik jarayonni yagona bir butun sifatida tashkil etish vazifasi rejalashtirishda etakchi hisoblanadi.
Rejalashtirish pedagogik jarayonni yaxlit tashkil etishga: bolalar jamoasi va ayrim bolalarni tarbiyalash vazifasini aniqlashga, bolalarni yoshiga ko‘ra pedagogik ta’sir mazmunini va usullarini tanlashga, bolalar hayoti, faoliyat turlari, rahbarlik metodlari va shu kabilarni tashkil etishning turli shakllaridan foydalanishga yo‘llangan bo‘lishi kerak.
Maktabgacha ta’lim muassasalaridagi ta’lim-tarbiya ishlarini rejalashtirish murakkab bo‘lib, tarbiyachidan bola­larning ruhiy fiziologik taraqqiyot darajasi to‘g‘risidagi bilimlarni, ta’lim-tarbiya dasturini, ta’lim va tarbiyaning metod va usullarini bilishni taqozo etadi.
Rejalashtirish pedagogik jarayonni yaxlit tashkil etishga: bolalar jamoasi va ayrim bolalarni tarbiyalash vazifasini aniqlashga, bolalarni yoshiga ko‘ra pedagogik ta’sir mazmunini va usullarini tanlashga, bolalar hayoti, faoliyat turlari, rahbarlik metodlari va shu kabilarni tashkil etishning turli shakllaridan foydalanishga yo‘llangan bo‘lishi kerak.
2. Ta'lim-tarbiyaviy ishning mazmuni, metodi va usullari 
hamda uni tashkil etish turlari, bolalar xulq-atvorini 
tarbiyalash mazmuni, ularda madaniy-gigiyenik malakalarni 
shakllantirish, bolalar mehnati va o'yinlariga rahbarlik usullari, 
bolaning bo'sh vaqti, ko'ngilochar daqiqalarni tashkil etish, 
shuningdek, ota-onalar bilan ishlash turlari rejalashtirilishi 
lozim.
Ta’lim-tarbiyaviy ishlar mashg'ulotlardan tashqarida: kun- 
dalik turmush, o'yin, mehnatda ham davom ettiriladi. Rejada 
bolaning xulq-atvorini: bir-birlariga xayrixohlik munosabatini, 
bir-birining o'yiniga qiziqishlari bilan hisoblashishni, yuzaga 
kelgan nizolarni haqgo'ylikbilan hal qilish kabilarni tarbiyalash 
vazifalari nazarda tutiladi.
3. Maktabgacha ta'lim muassasalarining ta'lim faoliyati rejalari ko'pgina maktabgacha ta'lim muassasalarida an'anaviy ravishda bo'linadi yoqilgan:
Istiqbolli - tuzilgan Uzoq muddat (taxminiy tuzilma yillikni tuzish reja 1-ilovada keltirilgan);
Kalendar - qisqa muddatga tuzilgan.
Ya'ni, kalendarni tuzish uchun asos reja uzoq muddatli reja bo'lib xizmat qiladi.
Turlarga kelsak rejalashtirish, keyin ular bir nechta bo'linishi mumkin 
Yillik rejalashtirish: rejalashtirish butun bolalar bog'chasining ishi (qoida tariqasida, bu turdagi rejalashtirish maktabgacha ta'lim muassasasi rahbari yoki katta tarbiyachi tomonidan amalga oshiriladi 
Tematik rejalashtirish: nazarda tutadi rejalashtirish yoqilgan ba'zi turlari tarbiyaviy ta'lim faoliyati(u qisman dasturlar mualliflari yoki maktabgacha ta'lim muassasasi rahbari tomonidan katta tarbiyachi bilan birgalikda tuziladi);
Individual rejalashtirish: faoliyatni rejalashtirish maktabgacha ta'lim muassasalarida ishlaydigan tor yo'nalishli mutaxassislar (tuzish mutaxassislarning o'z yelkasiga topshiriladi - nutq terapevtlari, psixologlar, musiqa, chizmachilik, jismoniy tarbiya o'qituvchilari va boshqalar);
- maktabgacha yoshdagi bolalar bilan ishlashni rejalashtirish ma'lum bir yosh guruhi (bu turdagi rejalar katta tarbiyachi rahbarligida guruh tarbiyachilari tomonidan tuzilgan).
Ta'lim muvaffaqiyatini ta'minlash ta’lim jarayoni zarur, uchun reja quyidagilarga ega edi xususiyatlari:
Birlik;
Shoshilinchlik;
Moslashuvchanlik;
Bashoratlilik.
Ўқув-тарбиявий фаолият таълим ва ижтимоий эҳтиёжлар (саломатлик, овқатланиш ва хавфсизлик)ни қондириш мақсадида боланинг ёши ва индивидуал ривожланишига асосланувчи ўқув режасига мувофиқ олиб борилади. Ўқув-тарбиявий фаолият бола ҳаёти ва унинг атрофини ўраб турган муҳитдан келиб чиқувчи ягона бир бутун мавзуга бирлаштирилади.
Ўқув-тарбиявий фаолиятни режалаштириш таълим шароитларига боғлиқ ҳолда интеграция, хилма-хиллик ва мослашувчанлик тамойилларидан таркиб топади.
Ўқув-тарбиявий фаолиятда қуйидаги режалаштириш турлари мавжуд:
йиллик мавзули (тематик);
ҳафталик.
Режалаштиришда фаолиятнинг мақсадлари, мавзуси, мазмуни ва турлари ифодаланади. Фаолият турини танлашда нафақат ўқув-тарбиявий фаолиятнинг умумий мақсадлари, балки ривожланиш соҳалари бўйича мақсадлар, фаолият мазмуни ва турларини интеграциялаш ҳам ҳисобга олинади.
Режалаштиришда кун тартибини ҳисобга олиш зарур. Кун тартиби иш суръатини белгилайди ва болага бир фаолиятдан бошқасига осон ўтишда ёрдам бериши лозим. Шуни ёдда тутиш жоизки, ўйин мактабгача ёшдаги болаларнинг асосий фаолияти ҳисобланади. Кун тартибини тузишда кундузги уйқу, дам олиш вақти ва сайрга чиқиш вақти ҳисобга олинади.
Йиллик мавзули режада ҳар бир ёш гуруҳи учун ой мавзулари ва ҳафта мавзулари акс эттирилади. Мактабгача таълим ташкилоти ҳудуд ёки бошқа хусусиятларни ҳисобга олган ҳолда ўзининг йиллик мавзули режасини тузишга ҳақли. Мазкур мавзули режа мактабгача таълим ташкилотининг «Педагогик кенгаши»да тасдиқланади.

Ҳафталик режа — бу тарбиячининг иш журнали ва машғулотлар ишланмасидан ташкил топади. Тарбиячининг иш журнали қуйидаги бўлимларни ўз ичига олади:

титул варағи;
гуруҳнинг илиқ ва совуқ даврдаги кун тартиби;
эрталабки бадан тарбия комплекси;
гуруҳда сентябрдан августгача бўлган таълим жараёнини режалаштириш таркибига эрталабки суҳбат, сайр, куннинг иккинчи ярми киради;
ҳафталик иш таҳлили;