Ғаллачилик
Мустақилликнинг дастлабки йиллариданоқ мамлакат аҳолисини нон ва нон маҳсулотлари билан таъминлаш масаласи улкан, стратегик вазифа сифатида қўйилди. Ҳозирги кунда пахтачилик билан бир қаторда ғаллачилик ҳам қишлоқ хўжалигининг етакчи соҳасига айланиб бораётгани айниқса эътиборга сазовор.
Ўтган 20 йил давомида буғдойнинг 27 та, арпанинг 12 та маҳаллий янги навлари яратилиб, Қишлоқ хўжалик экинлари Давлат реестрига киритилди. Ҳозирги кунда буғдойнинг 28 та маҳаллий янги навлари давлат нав синовидан ўтмоқда.
Селекция ва уруғчилик ишларини тўғри йўлга қўйиш, жаҳон селекцияси ютуқларидан кенг фойдаланиш мақсадида Россиянинг Краснодар қишлоқ хўжалиги илмий-тадқиқот институтидан ҳамда бошқа хорижий илмий муассасалардан 60 дан ортиқ янги буғдой навлари олиб келиниб, маҳаллий шароитга мослашган, серҳосил, юқори сифатли, касаллик ва зараркунандаларга чидамли 29 та янги навлари танлаб олиниб, ишлаб чиқаришга жорий этилди.
Соҳа олимлари томонидан қурғоқчиликка чидамли эртапишар Чиллаки, Жайхун (Замин-1), Марс-1, Дўстлик, Бобир, Андижон-1, Андижон-2, Андижон-4, Дурдона, Саидазиз, Матонат ва бошқа маҳаллий буғдой навлари яратилиб ишлаб чиқаришга жорий этилди.
Экилаётган уруғларнинг сифати 1991 йилга нисбатан 3-4 баробарга яхшиланди, 1-2 синф давлат стандарти талабларига жавоб берадиган уруғликнинг салмоғи 100 фоизни ташкил этди.
Ғаллачиликда фермерларга бугунги кунда асосий ўрин берилди. Деҳқоннинг ерга ва маҳсулотга нисбатан эгалик ҳиссининг уйғотилиши, унинг моддий манфаатдорлигига қанчалик замин яратишини маҳсулот яратувчи бугун тўлиқ англаб етди.
Сифатли уруғлик тайёрлаш мақсадида республика вилоятларида 46 та замонавий уруғликни тозалаб, саралаб, дорилаб, қадоқлаб берадиган цехлар қурилиб, фаолият кўрсатмоқда.
Юқори унумли комбайнлар сонининг йилдан йилга ўсиши билан ғалла ўрим-йиғимини қисқа муддатларда ўтказиш имконини яратди, натижада ғалла ҳосилини йиғиштириб олиш давомийлиги ҳар йили 4-5 кунга қисқариш, шунинг ҳисобига дон нобудгарчилигининг олди олинмоқда.
Навларнинг биологик хусусиятларидан келиб чиқиб, ҳар бир минтақанинг табиий иқлим шароитига мос навларни тўғри танлаш ва жойлаштириш ҳисобига гектаридан 60-70 центнердан ҳосил етиштириш бўйича аниқ агротехник тавсиялар ишлаб чиқилди.
Ҳисоб-китобларга 2010 йилда республика бўйича қарийб 4,1 миллион тоннадан ортиқ дон фермерлар ва аҳолининг ўзида қолди. Бу дон ғаллакорларнинг эҳтиёжлари учун тасарруф этилди. Бу даврга келиб, Ўзбекистон ғаллани импорт қиладиган мамлакатдан экспорт қиладиган давлатга айланди.
Дон мустақиллигининг барқарорлиги халқимизнинг ун, нон ва нон маҳсулотларига бўлган талаби ва эҳтиёжини қондиришни тўлиқ кафолатлайди. Давлат ва халқ манфаатлари ўзаро уйғунлашди. Бу эса Президентимиз ва Республика Хукуматининг дон бўйича олиб бораётган сиёсати нақадар халқчил эканлигини намоён қилди.
Do'stlaringiz bilan baham: |