38
«Syuita», vokal syuitalar; «Suv keldi- hayot keldi», «Qarshi cho‘li gullari»,
G‘.Qodirovning ikkita syuitasi (1952, 1954) va mumtoz xalk ashula «Hanuz»
(A.Navoiy so‘zi) qayta ishlagan, M.Leviev orkestr uchun qayta ishlangan «Girya
qozoq» va «Ulkun jonon» (Muqimiy so‘zi) mumtoz xalk ashullalari,
F.Nazarovning qoraqolpoq xalk musiqasi asosida «Rapsodiya»; B.Gienkoning
qoraqolpoq xalk musiqasi mavzuida syuita va Tog‘ – badaxshon xalk musiqasi
asosida «Fantaziya», «Shodlik bayrami» uvertyura; «Pomir uvertyurasi; xalq
musiqasini orkestrga qayta ishlaganlar; M.Mirzaev va S.Gabrielyan hamkorlikda
«Rohat», F.Alimovning uvertyuralari; «Shodiyona», «Tabriknoma», «To‘yona»,
«Poema» va uch qismli «Kontserti», M.Bafoevning qashqar rubobi va orkestr
uchun «Poema», «Bayram tantanasi» poemasi; orkestr uchun «Kotsert»,
«Zarafshon to‘lqinlari» syuita, tanbur uchun «Kotsert», ud uchun «Poema»,
orkestr uchun «Buxorcha» nomli kontsert; T.Qurbonovning o‘zbekcha, qirg‘izcha,
tojikcha , qoraqalpoqcha va turkmancha «Xamsa» beshta poema, «Bayram
uvertyura»si, «Lirik poema», «Rapsodiya», «Yoshlik» va «Muborakbod»
uvertyuralar, ikkita simfoniya orkestr uchun, nay va orkestr uchun «Rondo»,
g‘ijjak va orkestr uchun «Kontsert- poema», I.Hamroevning chang uchun ikkita
kontserti va boshqa juda ko‘p asarlar kompozitorlar tomonidan yaratilgan.
T.Jalilov nomidagi akademik va D.Zokirov nomidagi professional o‘zbek xalk
cholg‘u asboblar orkestrlarining repertuari juda ham boy. Mazkur orkestrlar uchun
doimiy ravishda kompozitorlar turli janr va shakllarda asrlar yozib kelmoqdalar.
2. OVRO‘PA DAMLI ChOLG‘U ORKESTRI UChUN MUSIQA
OVRO‘PA VA ROSSIYaDA ShAKLLANGAN DAMLI cholg‘u asboblardan
tuzilgan orkestr (duxovoy orkestr)ning O‘rta Osiyoga kirib kelishi. Harbiy
orkestrlarning faoliyati. Orkestr repertuariga O‘rta Osiyo xalqlarining musiqiy
merosidan ayrim namunalar kiritilishi. Bu sohada. F.V.Leysek, V.I.Mixalik,
A.F.Eyxgorn,
N.N.Mironov
boshqa
dirijyorlarning
faoliyati.
O‘zbek
sozandalaridan damli orkestrlarning bunyodga kelishi. Harbiy va turli zavod,
fabrika va o‘quv yurtlarida damli cholg‘u orkestrlarning tashkil topishi va faoliyati.
Orkestrlar repertuarlarini boyitishda respublika kompozitorlarining faoliyati.
M.Ashrafiyning «O‘zbekiston» va «Tantanali» marshi (1941)y, D.Zokirov
«Marsh», F.Nazarov «O‘zbekcha marsh» va «Bayram marshi», S.Varelasning 1 va
2 «Marshi», uch qisimli syuita, truba va orkestr uchun «Kontsert pьesasi» va
«G‘alaba marshi», S.Xayitboevning rubob va orkestr uchun «Ballada»,
P.Xalilovning «Farg‘ona» o‘zbekcha marsh, uvertyuralari. «Polk o‘g‘li» uvertyura,
truba va orkestr uchun «Kontsert» va «Toshkent» marshi.
Do'stlaringiz bilan baham: