―musiqa ta‘limi‖ kafеdrasi ―O‘zbek xalq musiqa ijodi‖ fani bakalavriyat yo‘nalishi

Yalla
o‘zbek musiqa janrida aloxida o‘rin egallaydi. Odatda, yalla qo‘shiq 
va raqs jo‘rligida ijro etilib, u ikki xil bo‘ladi. 
Birinchi
sining kuyi nisbatan tor diapazonli bo‘lib, she‘rdagi har bir band va 
uning o‘yinlari yakkaxon yallachi, naqarot esa har bir guruh sozanda yoki 
ashulachilar jo‘rligida aytiladi.
Ikkinchi
sining kuyi keng diapazonli bo‘lib, band naqarot bilan boshlanib, 
naqarot bilan tugallanadi. 
Ashula o‘z ko‘yining cho‘ziqligi hamda rivojlanishda diapazonning 
kengligi, ritmining sezilarli darajada sinkopaligi bilan ajralib turadi. Odatda, ashula 
kuyi she‘riy matnning sog‘inch, alam va hasratni ifodalovchi ishqiy-lirik 
mazmuniga qarab yaratiladi. 
Ashulaning rivojlangan namunalari esa og‘zaki an‘anadagi professional 
musiqaga mansub. Bunga ashula janrining yana bir boshqa turi-
katta ashula
yoki 
patnis – patnusaki
ashula ham mansub. 
Katta ashula o‘z ko‘yining deklamatsion xarakteri, diapazonining kengligi – 
uch oktavaga yaqinligiga ko‘ra farqlanadigan asosiy melodik tuzilmalardir. 
 
Mehnat qo‘shiqlari 
 
Mehnat qo‘shiqlari xalq ijodiyotining eng qadimiy shakllaridan xisoblanadi. 
Bu qo‘shiqlar ibtidoiy insonning mehnat faoliyati bilan bevosita aloqadorlikda 
vujudga kelib, ana shu jarayonda taraqqiy etgan. Eng qadimiy mehnat qo‘shiqlari 
vazn, qofiya va boshqa poetik shakllar e‘tibori jixatidan mukammal uyushmagan, 
so‘zlar ham ongli tarzda bo‘lib, ular ko‘proq mehnat jarayonida muayyan harakat 
ritmiga mos keluvchi undov, xitob va nidolar xarakteridagi poetik parchalardan 
iborat tuzilishga ega bo‘lgan. 
Mehnat turlari ko‘p va xilma-xil bo‘lganidek, uning qo‘shiqlari ham turli-
tumandir. Mehnat qo‘shiqlarining g‘oyaviy-mavzu va janr xususiyatlariga qarab 
uch guruhga bo‘lib o‘rganish mumkin. 
1.
Dehqonchilik bilan bog‘liq qo‘shiqlar. 
2.
Chorvachilik bilan bog‘liq qo‘shiqlar. 
3.
Hunarmandchilik bilan bog‘liq qo‘shiqlar.