Musiqa nazariyasi

Oddiy ikki qismli shaklning yaratilishi va qо‘llanilishi.
Oddiy ikki qismli shaklning yaratilishi va rivojlanishi birinchi navbatda 
maishiy raqslar va albatta turli qо‘shiq janrlar tarixiga bog‘liq.

---

74 
XVII asrning kо‘pgina raqslari (allemanda, kuranta, menuet, gavot)oddiy 
ikki qismli A +A
1
toifadagi
qadimiy ikki qismli shaklda
yaratilgan, bunda 
ikkinchi qism birinchisiga nisbatan ikki yoki uch marotaba uzoqroq davom etiladi 
(I.S.Bax syuitalarining raqsi).
XVIII asrda oddiy ikki qismli shakl lendler raqsi uchun , XIX asrda esa 
turkumli valslar uchun xos edi. 
Shubert, Shuman, Glinka, Dargomijskiy, Varelas, Mushel, Yudakovlarning 
qо‘shiq va romanslarida, mustaqil pyesalar kо‘rinishidagi oddiy ikki qismli 
shakllarga turli xil misollar mavjud. 
Oddiy ikki qismli shakl nisbatan murakkab musiqiy shakllarning tarkibiy 
qismi sifatida Motsart va Betxoven sonatalari о‘rtaliq qismida, shuningdek, 
Shubert, Shuman, Glinka, Chaykovskiylaring cholg‘u pyesa va romanslarida 
uchraydi. 
Variatsiya shaklining mavzusi oddiy ikki qismli shaklida bayon etilishi 
,ayniqsa, odatiy xoldir. 
3. Rivojlantirilgan ikki qismli shakl.
Rivojlantirilgan ikki qismli shakl deb kо‘lami va rivojlanishining 
murakkabligi bilan oddiy ikki qismli shakldan kengayib ketgan shaklga aytamiladi. 
Rivojlantirilgan ikki qismli shaklning eng farqli xususiyati shundaki, uning har bir
qismi oddiy tuzilma emas, (davriya va jumla), balki yana ham kengroq 
rivojlanishga ega. Ayrim hollarda murakkab ikki qismli shaklga yaqqol 
ifodalangan davriy tuzilishiga ega bо‘lgan, yetarli darajada murakkab asarlar 
kiritilishi mumkin. Ba’zida birinchi qismning oddiyligi saqlanishi bilan birga, 
ikkinchi qismdagi keng rivojlanish tufayli butun shakl 
rivojlantirilgan ikki qismli 
shakl
xarakteriga ega bо‘ladi. 
Shunday qilib, oddiy va rivojlantirilgan ikki qismli shakllar о‘rtasidagi farq 
nisbiydir, ammo о‘zining benihoya ifodasida yetarli darajada aniq, negaki, oddiy 
ikki qismli shakl nihoyatda lо‘nda bо‘ladi, rivojlantirilgan ikki qismli shakl esa 
ba’zan ancha keng kо‘lamga erishadi. 
Qismlarning rivojlanishi strukturaviy (tuzilish ) jihatdan ham bо‘ladi. Bunda 
har bir asosiy bо‘lim aniq ifodalangan davriya va ikki yoki uch qismli tuzilmalarni 
о‘z ichiga oladi.Bunday shaklni