Musiqa darslari, musiqa savodxonligi jarayonida bastakorlar va xalq hofizlari ijodiyotini o’rganish metodlari

Diatonik va xromatik.

Yarim tonlar va butun tonlar.

Tovush qatorning yonma-yon joylashgan ikki pog‘onasi orasida xosil bo‘lgan yarim tonga diatonik yarim ton deyiladi. Bularga mi-fa va si-do lar kiradi. Ko‘tarilgan yoki pasaytirilgan xosila pog‘onalar orasida ham diatonik yarim tonlar xosil bo‘ladi. Masalan:

Xromatik yarim ton deb asosiy pog‘ona ko‘tarilsa yoki pasaysa orasida yarim ton xosil bo‘lganda aytiladi.

Masalan

Diatonik butun tonlar deb do-re, re-mi, fa-sol, sol-lya, lya-si oraliqlarga aytiladi va bulardan tashqari ikkita xosila pog‘ona orasida ham paydo bo‘lishi mumkun. Masalan:

Xromatik butun tonlar deb asosiy pog‘ona ikki baravar ko‘tarilishi yoki pasayish natijada xosil bo‘lganda aytiladi. Masalan.