Мусахон Исаков Дилобар Рўзиева

Машинасозлик ва металлни қайта ишлаш саноати
— иқтисодиёт 
учун машина ва механизмлар, жиҳозлар, агрегат ва аппаратлар, асбоб-
ускуналар, маданий-маиший моллар, шунингдек, мудофаа аҳамиятига эга 
бўлган маҳсулотлар ишлаб чиқарувчи оғир саноат тармоқлари мажмуидир. 
Ушбу саноат бутун халқ хўжалигини техника билан таъминлашда моддий 
асос ҳисобланади. Фан-техника тараққиёти, халқнинг моддий-маданий 
фаровонлиги ва мамлакат қудрати машинасозлик саноати тараққиётига 
боғлиқ. Унинг аҳамияти, энг аввало, фан-техника ютуқларини ишлаб 
чиқаришга ва инсонлар ҳаётининг барча соҳаларига жорий этиш асосида қўл 
меҳнатини машина меҳнатига айлантириш, енгиллаштириш, машинани 
машина билан яратиш, тежамкорликни таъминлаш ва меҳнатнинг мазмуни ва 
характерини ўзгартиришдан иборат. Машинасозлик саноати маҳсулот 
сифатини яхшилаш, ишлаб чиқаришнинг самарадорлигини юқори даражага 
кўтаришга имконият яратади.
Машинасозлик ва металлни қайта ишлаш саноати республика саноат 
тармоқлари орасида юқори ўринларда туради. Айниқса, Ўзбекистон 
Республикаси Президентининг 2010 йил 15 декабрдаги «2011 — 2015 
йилларда Ўзбекистон Республикаси саноатини ривожлантиришнинг устувор 
йўналишлари тўғрисида»ги ПҚ-1442-сон қарорида 2011 — 2015 йилларда 
республика саноатини ривожлантиришнинг асосий вазифалари ва устувор 
йўналишлари келтириб ўтилди. Бунда: Ўзбекистон Республикасининг жаҳон 
меҳнат тақсимотидаги роли ва ўрни юксалиб боришини таъминлайдиган 
энергетика, нефть-газ-кимё, кимё, тўқимачилик ва енгил саноат, рангли 
металлургия, машинасозлик ва автомобилсозлик, фармацевтика каби устувор 
тармоқларни илдам ривожлантиришга қаратилган саноатдаги таркибий 
ўзгартиришларни янада чуқурлаштириш, қишлоқ хўжалик маҳсулотларини 
сифатли ва чуқур қайта ишлаш, қурилиш материаллари ишлаб чиқариш, 

---

57 
жаҳон бозорида доимий харидоргир бўлган, қўшилган қиймат улуши юқори 
рақобатдош маҳсулот ишлаб чиқаришга алоҳида эътиборни қаратди. 
Бизга маълумки, ҳозирги кунда машинасозлик саноатининг 10дан ортиқ 
тармоғи мавжуд. Унинг таркибида металлни қайта ишлаш соҳаси ҳам 
мавжуд бўлиб, бу соҳа ўз навбатида, металл буюмлар тайёрлаш, металл 
кострукциялар ҳамда машина ва асбоб-ускуналар таъмири тармоқларидан 
иборат. Бундай фаолият билан 2,5 мингдан ортиқ корхона шуғулланмоқда.