Муратов Д., Алимова М., Каримов Ж., Нажмиддинов Ж., Жўраев Ш. Диншунослик ўзбекистон республикаси

«Шоҳидийлар» жамоасига 1990-йилларнинг бошида диний маълумотга эга бўлмаган андижонлик Каримов Хабиб (1944 й.т.) асос солган. Жамоа тарафдорлари 52 нафарни ташкил қилиб, Андижон шаҳри ва Андижон туманидаги фуқаролар йиғинларида фаол ҳаракат қилганлар. Оқим тарафдорлари навбати билан даврий равишда (15 кунда бир) ўз хонадонларида йиғилишлар ташкил қилиб, оқимнинг «Қуръондан маъруф» номли китоби асосида диний дарслар ўтказганлар. Ушбу жамоа диний қарашларида ислом таълимотига зид қуйидаги тамойиллар мавжуд:

• 
  Қуръон тафсирлари ва ҳадислар инкор қилинади;
  
• 
  намоз беш маҳал эмас, исталган вақтда икки ракат ўқилади, гўёки солиқ амаллар намоз ҳисобига ўтади деб ҳисобланади;
  
• 
  Макка шаҳридаги «Масжидул Ҳаром»дан бошқа масжидлар тан олинмайди, имом-хатиблар гўёки соф исломдан қайтган ҳисобланиб, жамоа аъзоларига намоз учун масжидга бориш ман этилган, жума намози фақат Макка аҳлига фарз этилган деб даъво қилинади;
  
• 
  исломий маросимлар ўтказилмайди. Жумладан, 2001 йилнинг сентябрида Х.Каримов онаси вафот этганда маййитни кечаси яширинча, «жаноза» ўқимай кўмиб келган;
  
• 
  жамоа аъзоларига тўй ва бошқа дунёвий маросимларни ўтказиш ёки иштирок этиш таъқиқланган;
  
• 
  қуда-андачилик муносабатлари фақат оқим аъзолари ўртасида ўрнатилади;
  
• 
  спиртли ичимликларни маълум бир меъёрда (маст ҳолатга келтирмайдиган) истеъмол қилиш ҳаром саналмайди.
  

«Шоҳидийлар» жамоага янги аъзоларни асосан ўзларининг яқин қариндошлари ичидан жалб қиладилар. Қуда бўлиш ҳам одатда фақат жамоа доирасида амалга оширилади. Янги аъзоларга оқ матога ўнг қўлини қўйган ҳолда қасамёд қилиши ва 70 кун рўза тутиши ёки кунига 800-1000 сўм (жами 56-70 минг сўм) миқдорида аъзолик бадали тўлаши буюрилади.
Жамоа аъзоларига диний тушунчалар «Қуръондан маъруф» номли китоб асосида берилади. Ушбу китоб 1960-йилларда Тошкент шаҳри ва вилоятида вужудга келиб, ҳозир фаолияти кузатилмаётган, ҳадисларнинг муқаддаслигини ва мазҳабларга эргашишни рад этган «Аҳли Қуръон» норасмий диний жамоаси аъзолари томонидан тайёрланган.
Маълумки, исломда ҳаром қилинган амал ёки нарсани ҳалол ҳисоблаш эътиқодий ширк ҳисобланади. «Маърифатчилар» ва «Шоҳидийлар» жамоасига аъзо бўлган шахслар шариат ҳукмига кўра диндан чиққан ҳисобланади.
«Шоҳидийлар» ҳозирда Андижон шаҳри ва Андижон тумани ҳудудида истиқомат қиладилар.