Murakkab sharoitlarda neft va gaz quduqlarini qazish

Quduqni yuvish ta’siri: Foydali qazilmalarni kuzatish va laboratoriya tekshiruvlari natijalaridan shu narsa ma’lumki, burg‘ining eng samarali kо‘rsatkichi quduq tubidan burg‘ilangan jinslarini quduq ustiga yuvib chiqarishdir. Agarda о‘z vaqtida chiqarilmasa, burg‘iga qо‘shimcha qarshilik kо‘rsatadi.

Quduq tubining tozaligi va Mexanik burg‘ilash tezligi quyidagi sabablarga bog‘liq bо‘ladi:

Yuvish suyuqligi sifatiga. Quduqlarni maydalangan zarrachalardan tozalashda yopishqoqligi (qovushqoqligi) kam, tuzilishi mustahkam bо‘lmagan gilli aralashmalar bilan yuvish yaxshi samara beradi. Yirik quyqum bо‘lakchalari quyuq va yopishqoq aralashmalar bilan tozalanadi. Gilli aralashmalarning zichligini yuqori bо‘lishi uning kо‘tarib chiqish xususiyatini oshiradi.

Suv, havo va gaz kabi eritmalardan yuvuvchi eritma sifatida foydalanilganda zichlikning pasayishi bilan burg‘ining mexanik о‘tish tezligi oshadi. Yuvish suyuqligining zichligini oshishi bilan quduq tubida bosim kо‘tariladi, burg‘ilash kо‘rsatkichi yomonlashadi. Geologik sharoitlar shuni taqoza etadiki, yuvish eritmalari sifatida suv, gaz yoki havodan foydalanish mumkin.

Kо‘p yillik burg‘ilash tajribalarining ma’lumotlariga asoslanganda birlik miqdordagi quduq tubiga uzatiladigan yuvish suyuqligining miqdori oshirilganda doimiy о‘qli yuklanma va aylanish tezligi, yuvish suyuqligini kuchaytirish bilan birgalikda quduq tubining birlik maydonidagi Mexanik kirish tezligi kuchayadi. Mexanik о‘tish tezlik о‘sishi bilan eritmaning sarfi unga proporsional о‘sadi.

N.I.Shatsov va V.S.Fedorovlarning fikriga muvofiq rotorli burg‘ilashda yuvish suyuqligining sarfini oshishi bilan о‘tish Mexanik tezligi ham о‘sadi. U ma’lum chegaragacha о‘sadi, keyin doimiy ravishda saqlanib qoladi.

Eritma oqimining burg‘i teshiklaridan oqib chiqish tezligi teshiklarni quduq tubiga nisbatan qanday joylashganligiga bog‘liq.

Yuvish suyuqligini burg‘i kiydirmasi (nasadkasi) teshigidan oqib chiqish tezligini о‘sishi bilan quduq tubini tozalanishi yaxshilanadi, shu о‘rinda Mexanik о‘tish tezligi ham о‘sadi. Burg‘idagi kiydirmaning quduq tubidan uzoqligi yuvish suyuqligining tozalanishiga ta’sir etadi.