Murakkab moddalarning sinflariga bo’linishi va nomenklaturasi

TUZLAR

• TUZLAR, tabiiy tuzlar — choʻkindi tuz konlarini hosil qiluvchi, suvda tez erishhususiyatiga ega boʻlgan, shoʻr va achchiqshoʻr taʼmli minerallar guruhi. Kimyoviy tarkibi — xloritlar va natriy, kaliy, magniyning sulfatlari. Tout tuzi (galit), silvin, karnallit, kainit, poligalit, longbeynit, mirabilit, tenarditlar muhim tuzlar sirasiga kiradi. Hosil boʻlish vaqti va sharoitiga qarab Tuzlar konlari 3 tipga boʻlinadi. Yer yuzasidan ozmikoʻpmi chuqurlikda joylashgan qattiq Tuzlarning yirik qatlamlari yoki shtok va gumbazeimon yotqiziqlari boʻlib, ilgarigi geologik davrlar mobaynida hosil boʻlgan choʻkindi qazilma konlari. Dunyoboʻyicha Tuzlar kazilmalarining 30% shu tipdagi konlarga toʻgʻri keladi. Chuqurlikdagi tabiiy Tuzlarning yer osti suvlari taʼsirida erib chiqib ketishi natijasida hosil boʻladigan tuzli manbalar vanamakoblar. Bu konlardan choʻktirish yoʻli bilan tosh tuzining 50% dan ortigʻi qazib olinadi. Zamonaviy tuz konlari (shoʻr koʻl, qoʻltiq va lagunalar) Yer yuzida keng tarqalgan boʻlib, bu tipga xoz. zamon dengiz va okeanlari ham kiradi. Tuzlarning 20% shu tipdagi konlardan qazib olinadi.