Muqobil energiya manbalari



Download 12,87 Mb.
bet131/155
Sana19.02.2022
Hajmi12,87 Mb.
#459805
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   155
Bog'liq
quyosh majmua

Axborot manbalari:
1. www.gov.uz – O‘zbekiston Respublikasi xukumat portali.
2. www.lex.uz — O‘zbekiston Respublikasi Qonun xujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi.
3. http://alternativenergy.ru
4. http://www.energy-bdo.ru
5. www.viecosolar.com
6. www.unisolar.com.ua
7. www.solarvalley.org
8. www.polpred.com
9. www.hitech.compulenta.nl
10. www.solar.newtel.ru
11. www.sharp-world.com
12. www.el.tfi.uz
13. www.intechopen.com
14. www.eneJgystar.gov
15. www.offshorewindfarms.co.uk

GLOSSARIY





O‘zbekcha

русча

England

1

Elektr qurilmasining yuklama grafigi quvvatining vaqt bo‘yicha o‘zgarish diagrammasi

График нагрузки электроустановки.

Load curve (diagram) of electrical installation

2

Yuklanish grafigining to‘ldirish koeffitsienti qurilma ish grafigining notekislik darajasini baxolaydigan koeffitsient (o‘rnatilgan quvvatning maksimal quvvatga nisbati)

Коэффициент заполнения графика нагрузки

Fullness coefficient of a load curve

3

Maksimal yuklamadan foydalanishning shartli davomiyligi qurilayotgan davr davomida qurilmaning energiya miqdorining maksimal quvvatga nisbati

Продолжительность использования максимальной нагрузки.



Maximal load using duration

4

O‘ rnatilgan (belgilangan) quvvatdan foydalanish davomiyligi qurilayotgan davr davomida odatda bir yil ishlab chiqarilgan energiyaning o‘ rnatilgan quvvatga nisbati.

Продолжителъностъ исползования установленной моўности



Installed capacity using duration

5

Elektr qurilmasining nominal kuchlanishi Generator, transformator, elektr tarmoqlari va iste'molchilarining normal ishlashi uchun mo‘ljalangan kuchlanish

Номинальное напряжение электроустановки



Rated voltage of electrical installation

6

Elektr stantsiyalar nimstantsiyalarning o‘ z extiyoji Elektr stantsiya nimstantsiyalarning normal ishlashini ta'minlovchi yordamchi qurilmalar va ular bilan boqliq elektr qismlar majmuasi

Собственные нужды электростанций (подстанций).



Station (substation) auxiliaries

7

Turbogenerator. Birlamchi yuritmasi bug‘ yoki gaz trubina bo‘lgan generator

Турбогенератор

Turbogenerator.

8

Gidrogenerator Birlamchi yuritmasi gidro (suv) trubina bo‘ lgan generator.

Гидрогенератор

Нydeogenerator.

9

Energetik bloki qozon, trubina, generator va ularning boshqaruv va rostlash sistemalarining majmuasi

Энергетический блок

Power block.

10

Komplekt taqsimlovchi qurilmasi (KTK) Apparatlar, o‘ lchash, ximoya asboblari va yordamchi uskunalar o‘ rnatilgan yopiq shkaflardan iborat ta'minlash qurilmasi.

Комплектное распределительное устройство (КРУ)



Metal-clad switchgear rnit.



11

Transfоrmatоr mоyi – transformatorlarda izolyatsiya vazifasini bajaruvchi moy

Масло трансформаторное- которая изолируют трансформатора

Transformer oil- which isolate the transformer

12

Boshqarish pulti. Elektr qurilmalarini ishini boshqarish uchun kerakli texnik vositalar (o‘ lchov asboblari, apparatlar, boshqarish kalitlari, signalizatsiya, kontrol uskunalari) ga ega bshlgan qurilma.

Пульт (щит) управления

Control room.

13

Kommutatsiya apparatlarining xolatini ko‘ rsatuvchi signalizatsiya Kommutatsiya apparatlari (uzgichlar, ajratgichlar va ularni yerga tutashtiruvchi pichoqlar) xolatining signalizatsiyasi- normal va avariya sharoitlarida elektr ulanishlar sxemasining xolati xaqida operatorlarga ma'lumot berish uchun xizmat qiladigan tuzilma.

Сигнализация положения коммутационных аппаратов.

Switchgears position signaling.

14

Ogohlantiruvchi signalizatsiya Nazorat qilinayotgan elektr qurilmaning nonormal ishlashi qaqida yoki ximoya va avtomatika ikkilamchi zanjirining normal bo‘ lmagan (buzilish) xolati qaqida operatorga xabar beradigan tuzilma

Предупредительная сигнализация.

Alarm signaling.

15

. Xavfsizlik to‘ sgichlari Ishlatish va ta'mirlash xizmati xodimlarini taqsimlov qurilmalariga yoki sinov uskunalari xujralariga kirishida tok o‘ tkazuvchi qismlarga yoki kuchlanish ostidagi uskunalariga tegib ketishi yoki yaqinlashishiga yo‘ l qo‘ ymaydigan tuzilmalar (elektr qulf va x.k).

Блокировки безопасности

Security lockout.

16

Operativ to‘ sgichlari Elektr sxemalaridagi ulanishlarni asosan ajratgichlar yordamida o‘ zgartirayotgan paytda xodimning noto‘ qri xarakatiga to‘ siqlik qiluvchi tuzilmalar

Оперативные блокировки.

Operative lockout.

17

Elektr stantsiya(nimstantsiya)larining o‘ zgarmas tok qurilmalari Elektr stantsiya nimstantsiyalarida boshqarish, signalizatsiya, avtomatika, avariyada yoritish zanjirlarini qamda muxim o‘ z extiyoj mexanizmlari (moylash nasoslari, generatorning boshqarish sistemalari)ni ta'minlash uchun mo‘ ljallangan akkumulyator batareyalari va ularni zaryadlash tuzilmasidan iborat qurilmalar.

Установка постоянного тока ЭС/ПС.

D.c/ equipment of power (substation).

18

O‘ zgaruvchi operativ tok zanjirlari Tok kuchlanish o‘lchov transformatorlaridan qamda o‘z extiyoj transformatorlaridan ta'minlanadigan rele ximoyasi va kommutatsiya apparatlari yuritmalarining zanjirlari.

Цепи переменного оперативного тока.

A. c. control (operative) circuits

20

Yarim o‘tkazgichlar- elektr tokini yaxshi o‘tkazadigan moddalar va elektr tokini amalda o‘tkazmaydigan moddalar orasidagi vaziyatni egallaydigan moddalar.

Полупроводники - это вещества, которые создают ситуацию между веществами, которые являются хорошим источником электрического тока, и фактическим непроводящим током.

Semiconductors are substances that make the situation between substances that are a good source of electrical current and the actual non-conductive current.

21

Elektr stantsiya nimstantsiyasining boshqaruv markazi Elektr stantsiya nimstantsiyasining boshqaruv, nazorat, signalizatsiya va ximoya vositalari bilan jixozlangan, xonada joylashtirilgan, xonada joylashtirilgan pult va panellar majmuasi.

Щит управления электростанции (подстанции).

Control room of power station (substation).

22

Elektr stantsiya nimstantsiyasining ikkilamchi zanjirlari. Elektr stantsiya nimstantsiyasining boshqaruv, avtomatika, signalizatsiya va ximoya va tuzilmalarini boqlovchi kabellar va uzgichlar majmuasi.

Вторичные цепи электростанции (подстанции).

Secondary circuits of power station (substation).

23

Elektr stantsiyalar nimstantsiyalarning o‘z ehtiyoji. Elektr stantsiya nimstantsiyalarning normal ishlashini ta'minlovchi yordamchi qurilmalar va ular bilan boqliq elektr qismlar majmuasi.

Собственные нужды электростанций (подстанций).

Station (substation) auxiliaries.

24

Transformatorli komplekt nimstantsiya Komplektnaya transformatornaya podstantsiya. Transformatorlar va taqsimlovchi qurilmalarning boshqa uskunalari shkaf va bloklarga joylashtirilgan, montajga tayyor nimstantsiya.

Комплектная трансформаторная подстанция

Unitized distribution transformer substation.

25

Yig‘ma shinalar sistemasi Elektr taqsimlovchi qurilmaning qamma ulanishlarini bir biriga boqlovchi elementlar to‘ plami

Система сборник шин.

Busbar.

26

Yig‘ma shinalarning ishchi sistemasi Normal xolatda taqsimlov qurilmasining barcha ulanmalari ulangan Yig‘ma shinalar sistemasi

Рабочая система сборных шин.

Working busbar.

27

Sektsiyalashgan Yig‘ma shinalar sistemasi Bir nechta sektsiyadan iborat Yig‘ma shinalar sistemasi.

Секционированная система сборных шин.

Sectionаlized buobar.

28

Yig‘ma shinalar sektsiyasi Yig‘ma shinalar sistemasining boshqa qismlardan kommutatsiya apparati yordamida ajratilgan qismi.

Секция система сборных шин

Busbar section

29

Elektr stantsiyalar va nimstantsiyasining printsipial elektr sxemasi. Printsipialnaya elektricheskaya sxema elektrostantsii (podstantsii)

Принципиальная электрическая схема электростанции (подстанции).

Principle electrical scheme of power station (substation).

30

Elektr stantsiyalar va nimstantsiyasining bosh elektr sxemasi Elektr stantsiya nimstantsiyasi elektr qismidagi asosiy uskunalarning tiplari va parametrlari ko‘ rsatilgan boqlanish sxemasi

Главная электрическая схема электростанции (подстанции).

Main electrical scheme of power station (substation).

31

Taqsimlash qurilmasining to‘ ldirish sxemasi Taqsimlovchi qurilma binosi va xujralarida uskuna va apparatlarning joylashtirilishini ifodalovchi sxema

Схема заполнения распределительного

Fillness scheme of electrical equipment устройства

32

Elektr stantsiya nimstantsiya, tarmoqning mnemonik sxemasi Elektr stantsiya nimstantsiya, tarmoqning elektr sxemasi qamda uning tarkibidagi elektr apparatlarning xolatini yaqqol ko‘ rsatuvchi va boshqaruv vazifasini bajara oldigan elementlar va tasvirlar tuzilmalar majmuasi

Мнемоническая схема электростанции подстанции, электрической сети.

Mimic diagram of power station (substation, network).

33

Elektr stantsiya nimstantsiyasining bir chiziqli sxemasi. Elektr stantsiya nimstantsiyasi elektr qismining faqat bitta fazasi uchun ko‘ rsatilgan boqlanish sxemasi.

Однолинейная схема электростанции подстанции.

One – line diagram of power station (substation).

34

Elektr stantsiya nimstantsiyasining uch chiziqli sxemasi. Elektr stantsiya nimstantsiyasi elektr qismining uchala faza va neytral o‘ tkazgichlari uchun ko‘ rsatilgan boqlanish sxemasi

Трехлинейная схема электростанции подстанции.

Tri – line diagram of power station (substation).

35

Elektr kommutatsiya apparatlari Elektr zanjirini kommutatsiya qilish uchun mo‘ ljallangan va tok o‘ tkazadigan elektr apparat.

Коммутационный электрический аппарат.

Switching device.

36

2.qutblari aloxida boshqariladigan apparat. Xar qaysi qutbi aloxida yuritmaga ega kontaktli kommutatsiya apparati

Аппарат c полюснқм управлением

Single-pole controlized switchgear.

37

Elektr sig‘imi-moslamaning elektr zaryadini to‘play olish qobilyatini ifodalovchi birlik.

Электрическая ёмкость – единица измерения способности прибора накоплению электрического заряда.

Electrical capacity - a unit of measurement of the ability of the device to accumulate electric charge

38

Kondensator- elektr zaryadini to‘plash va razryadlash qobiliyatidan foydalanadigan qurilma.

Конденсатор – прибор, использующий свою способность накопления и разряда электрического заряда.

Capacitor - a device that uses its ability to accumulate and discharge electric charge

39

Elektromagnit-o‘tkazgichlardan tok o‘tganida xosil bo‘ladigan magnit xodisasi.

Электромагнит – явление магнитной способности при прохождении электрического тока в токопроводящих телах.

Electromagnet - the phenomenon of magnetic ability with the passage of electric current in conductive bodies.

40

Uzgich Ikkita kommutatsiya xolatiga ega bo‘lgan, tokni ulash va uzish uchun xizmat qiladigan apparat.

Выключатель

Switch.

41

Avtomatik uzgich Elektr zanjirini avtomatik kommutatsiya qilish uchun xizmat qiladigan apparat

Автоматический выключатель

Circuit-breaker.

42

Transformator - doimiy chastotada o‘zgaruvchan tokning kuchlanishini boshqa qiymatga o‘zgartiruvchi statik elektromagnit qurilmalar

Трансформатор – статический электромагнитный аппарат, изменяющий величину напряжения переменного тока в напряжение другой величины при неизменной частоте.

Transformer - a static electromagnetic device that changes the magnitude of the AC voltage to a voltage of another magnitude at a constant frequency

43

Yarimo‘tkazgichli diod - bu kuchlanishning (yoki tokning) musbat qismini o‘tkazadigan yarimo‘tkazgichli qurilma

Полупроводниковый диод – полупроводниковый прибор, проводящий только положительную часть напряжения (или тока).

A semiconductor diode is a semiconductor device that conducts only the positive part of a voltage (or current).

44

Yarim o‘tkazgichli triod (tranzistor)- uch elektrodli yarim o‘tkazgichli qurilma.

Полупроводниковый триод (транзистор) – трёхэлектродный полупроводниковый прибор.

A semiconductor triode (transistor) is a three-electrode semiconductor device.

45

Sinxron uzgich. Tok yoki kuchlanishning belgilangan fazasida kontaktlari maxsus avtomatik boshqarish tuzilmasi yordamida ajratiladigan uzgich.

Cинхронный выключатель

Synchoronous - switch.

46

Ajratkich Kichik tokli yoki toksiz elektr zanjirni kommutatsiya qilish uchun xizmat qiladigan va xafvsizlikni ta'minlash maqsadida uzilgan xolatda kerakli izolyatsiya oraliqiga ega kontaktli kommutatsiya apparati.

Разьеднитель

Isolator.

47

Avtomatik ajratgich Rele qimoyasidan yoki boshqarish tuzilmasidan berilgan signal ta'sirida, toksiz oraliq davomiyligida elektr zanjirni avtomatik uzuvchi kommutatsiya apparati.

Отделитель

No-load disconnector.

48

qisqa tutashtirgich Elektr zanjirida sun'iy qisqa tutashuv xosil qilish uchun mo‘ ljallangan kommutatsiya apparati.

Короткозамыкатель

Shorting switch.

49

Saqlagich. Himoya qilinadigan zanjirda qiymati belgilangan miqdordan oshgan tok ta'sirida o‘ta qizib kuyadigan maxsus o‘ tkazgichli kommutatsiya apparati.

Предохранитель

Fuse.

50

Kontaktor Normal qiymatli toklarni tez-tez kommutatsiya qilishga mo‘ljallangan va motorli yuritma bilan xarakatga keltiradigan ikki pozitsiyali, dastlabki xolatiga o‘ z-o‘ zicha qaytadigan kommutatsiya apparati.

Контактор.



Contactor.

51

Glossariy- ta'riflarning ketma-ketligi (kitoblar, ma'ruzalar, maqolalar) ning asosiy tushunchasi. Lug‘at mavzuga kompleks yondashish uchun xizmat qiladi

Глоссарий – основное понятие по последовательности определений (книги, доклада, статьи). Глоссарий служит для комплексного подхода к теме.

Glossary - the basic concept of the sequence of definitions (books, reports, articles). Glossary serves for an integrated approach to the topic

52

Ishga tushiruvchi rostlash reostati. Elektr motorlarining rotor zanjiriga kirgizilgan rezistorning qarshiligini o‘zgartirish yo‘ li bilan mazkur motorlarning tezligini rostlash uchun xizmat qiladigan elektr apparati.

Конвертор – конвертором называют преобразователь постоянного напряжения одного значения напряжения в другое.

Converter - converter is called a dc voltage converter of one voltage value to another.

53

Saqlagich-bu kommutatsion apparat bo‘lib, u asosan tok oshganda himoyalash uchun va elektr zanjirlarni biror qismi ishdan chiqqanda himoyalash uchun mo‘ljallangan

Пускорегулирующий реостат

Starting rheostat.

54

Kontroler. Elektr mashinalarini ularning rezistorlari yoki cho‘ lqamlarini kommutatsiya qilish yo‘ li bilan boshqarish uchun mo‘ ljallangan ko‘ p pozitsiyali apparat.

Контроллер.



Controller.

55

Apparatning bosh kontakti. Apparatning asosiy zanjiriga kiritilgan kommutatsiyalovchi kontakt

Главный контакт аппарата

Main contact of switch..



56

O‘ lchov transformatorlari Normal sharoitda ikkilamchi tok ikkilamchi kuchlanishi birlamchi tokiga birlamchi kuchlanishiga deyarli proportsional va unga nisbatan fazasi nol gradusga yaqin bo‘ ladigan transformator.

Кри́опроводники́ - металлы, удельное сопротивление которых при охлаждении снижается плавно, без скачков и достигает малых значений при криогенных температурах

Crystalline metals, whose resistivity smoothly decreases with cooling, without jumps, and reaches small values at cryogenic temperatures.

57

O‘ta o‘tkazuvchanlik – o‘ta o‘tkazuvchan moddalarda, absolyut nol temperatura va shunga yaqin temperaturada kuzatiladigan hodisa. Bunda o‘tkazgich qarshiligi nolga tenglashadi.

Сверхпроводимость – явление наблюдаемой в сверхпроводниках при абсолютно нулевом или ближе его температуре. При таком условии сопротивление проводника равняется нулю.

Superconductivity - the phenomenon observed in superconductors at absolutely zero or closer to its temperature. Under this condition, the conductor resistance is zero.

58

Elektrolitik mis-elektroliz usuli bilan yaxshilab tozalanish natijasida uning tarkibidagi qo‘shimchalar miqdori 0.05-0.07% dan ortmaydi.

При электролитическом медно-электролизе количество содержащихся в нем добавок не превышает 0,05-0,07%.

With electrolytic copper-electrolysis, the amount of additives it contains does not exceed 0.05-0.07%

59

Elektr toki – elektr zaryadini tashuvchi zarralar yoki kvazizarralarning bir yo‘nalishdagi (tartibli) xarakati.

Электри́ческий ток — направленное (упорядоченное) движение частиц или квазичастиц — носителей электрического заряда

Electric current - directional (ordered) movement of particles or quasiparticles - carriers of electric charge

60

Tok transformatorining tok xatoligi haqiqiy transformatsiya koeffitsientining nominal qiymatga teng bo‘lmasligidan kelib chiqadigan xatolik

Токовая погрешность трансформатора тока.

Current error of current transformer.





Download 12,87 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   155




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish