Muqarrar hodisa deb

Muqarrar hodisa deb, tajriba natijasida albatta ro’y beradigan hodisaga aytiladi va biz bunday xodisani Ω (omega) harfi bilan belgilaymiz.
Mumkin bo’lmagan hodisa deb, tajriba natijasida mutlaqo ro’y bermaydigan hodisaga aytiladi va bu hodisani ∅ belgisi bilan belgilaymiz.
Tasodifiy hodisa deb, tajriba natijasida ro’y berishi ham, ro’y bermasligi ham mumkin bo’lgan hodisaga aytiladi. Tasodifiy hodisalarni A, V, S, … katta lotin harflari bilan belgilaymiz.
Elementar hodisa deb, tajribaning har qanday natijasiga aytiladi, hamda ω harfi bilan belgilanadi. Tajriba natijasida ro’y berishi mumkin bo’lgan barcha elementar hodisalar to’plami elementar hodisalar fazosi deyiladi. Elementar hodisalar fazosi Ω kabi belgilanadi.
Birgalikda bo’lmagan hodisalar deb, bitta tajribada birining ro’y berishi qolganlarining ro’y berishini yo’qqa chiqaradigan hodisalarga aytiladi.
Agar tajriba natijasida bir nechta hodisalardan bittasi va faqat bittasining
ro’y berishi muqarrar hodisa bo’lsa, u holda bu hodisalar yagona mumkin bo’lgan
hodisalar deyiladi.
Agar bir nechta hodisalardan hech birini boshqalariga nisbatan ro’y berishi mumkinroq deyishga asos bo’lmasa, ular teng imkoniyatli hodisalar deyiladi.
Bizni qiziqtirayotgan hodisaning ro’y berishiga olib keladigan elementlar hodisalarni bu hodisaning ro’y berishiga qulaylik tug’diruvchi deb ataymiz.
ehtimolning klassik ta’rifini keltiramiz. Ta’rif. A hodisaning ehtimoli deb, bu hodisa ro’y berishiga qulaylik tug’diruvchi elementar natijalar sonining tajribaning yagona mumkin bo’lgan va teng imkoniyatli elementar natijalari jami soniga nisbatiga aytiladi hamda R(A) = n/mformula bilan aniqlanadi.
Ehtimolning klassik ta’rifidan bevosita quyidagi xossalar kelib chiqadi.
1-xossa. Muqarrar hodisaning ehtimoli 1 ga teng.
Haqiqatan ham, bu holda m=n va demak.
P(Ω)= m/n = n/n =1
2-xossa. Mumkin bo’lmagan hodisaning ehtimoli nolga teng, bu holda
m=0 va
3-xossa. Tasodifiy hodisaning ehtimoli nol va bir orasida yotuvchi sondir.
0Shunday qilib, istalgan hodisaning ehtimoli quyidagi munosabatni
qanotlantiradi.
0≤R(A) ≤1