Kurs ishining maqsadi. Ishning maqsadi biogas qurilmalarini tzilishini o’rganish va uskunalarni yanada rivojlantirish, agrosanoat komplekslarida biomassa energiyasidan foydalanish samaradorligini asoslash hisoblanadi.
Kurs ishining vazifalari. Tadqiqotning maqsadini amalga oshirish uchun quyidagi vazifalar shakllantirilgan va yechimi amalga oshirilgan:
Biogaz haqida tushuncha
Biogaz tarixi
Biodigestrlar
Bugungi kunda biogazni qo'llash
Biogaz ishlab chiqarish uchun qanday xom ashyolardan foydalaniladi
Organik xom ashyolardan gaz hosil bo'lish mexanizmi
Go'ngdan biogaz olish haqida
Biogaz ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan xom ashyolar ro'yxati
Biogaz uskuna qismlarini umumiy ko’rinishi va xarakteristikasi
Kurs ishining obekti.Mamlakatimizda istiqlol yillarda davlatimiz rahbari tomonidan atrof-muhit va aholi salomatligini muhofaza qilish, ijtimoiy-iqtisodiy sohalarga tejamkor, ekologik toza texnologiyalarni keng jalb etish, diyorimizning boy qayta tiklanuvchi energiya manbalarini ravnaq toptirib, ularni aholi turmish darajasi va sifatini yanada oshirishga yo‘naltirishga alohida e’tibor qaratilayapti. Ishda agrosanoat komplekslarida biomassa energiyasidan foydalanish samaradorligini asoslash tadqiqot obyekti sifatida, iste’molchilar uchun muqobil energiya manbalari asosida ishlaydigan issiqlik ta’minoti tizimini tadqiq qilish tadqiqot predmeti sifatida olingan.
Kurs ishining tarkibi: Kirish, asosiy qism, xulosa, adabiyotlar ro’yxati, 36 sahifadan iborat.
I-Bob. Biogaz va ularni ishlab chiqarilishi 1.1. Biogaz haqida tushuncha Biogaz - bu tabiiy muhitda yoki maxsus qurilmalarda hosil bo'lgan gaz. Bu organik moddalarning biologik parchalanish reaktsiyalari mahsulidir. Ular odatda poligonlarda ishlab chiqariladi, chunki barcha yotqizilgan organik moddalar parchalanadi. Aytilgan organik moddalar tashqi ta'sirga uchraganda, metanogen bakteriyalar (kislorod bo'lmaganida paydo bo'ladigan va metan gazi bilan oziqlanadigan bakteriyalar) kabi mikroorganizmlarning ta'siri va uni boshqa omillar buzadi.
Kislorod mavjud bo'lmagan va bakteriyalar organik moddalarni iste'mol qiladigan ushbu muhitda ularning chiqindisi metan gazi va CO2 hisoblanadi. Shuning uchun biogazning tarkibi bu 40% va 70% metandan va qolgan CO2 dan tashkil topgan aralash. Bundan tashqari, u vodorod (H2), azot (N2), kislorod (O2) va vodorod sulfid (H2S) kabi boshqa kichik gazlarga ega, ammo ular asosiy emas.
Biogaz qanday ishlab chiqariladi
1.1.1-rasm. Biogaz ishlab chiqarilish jarayoni
Biogaz anaerobik parchalanish natijasida hosil bo'ladi va biologik parchalanadigan chiqindilarni tozalash uchun juda foydalidir, chunki u qimmatbaho yoqilg'i ishlab chiqaradi va tuproq konditsioneri yoki umumiy kompost sifatida ishlatilishi mumkin bo'lgan chiqindi suv hosil qiladi.
Ushbu gaz bilan elektr energiyasi turli yo'llar bilan ishlab chiqarilishi mumkin. Birinchisi, gazni harakatga keltirish va elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun turbinalardan foydalanish. Boshqasi - gazni ishlatadigan pechlar, pechkalar, quritgichlar, qozonxonalar yoki boshqa yonish tizimlarida issiqlik hosil qilish uchun gazdan foydalanish.
Organik moddalarni parchalanishi natijasida hosil bo'lganligi sababli, u yoqilg'i yoqilg'isini almashtirishga qodir bo'lgan qayta tiklanadigan energiya turi hisoblanadi. Shu bilan siz tabiiy gaz ishlagandek pishirish va isitish uchun energiya olishingiz mumkin. Xuddi shunday, biogaz generatorga ulangan va ichki yonuv dvigatellari orqali elektr energiyasini yaratadi.
Poligonlarda biogaz qazib olish
Biogazning qazilma yoqilg'ini almashtirish kabi potentsiali bor, deb aytish mumkin, chunki u haqiqatan ham katta energiya quvvatiga ega bo'lishi kerak. Bir kubometr biogaz bilan u 6 soatgacha yorug'lik hosil qilishi mumkin. Yaratilgan yorug'lik 60 vattli lampochkaga teng bo'lishi mumkin. Bundan tashqari, kubometrli muzlatgichni bir soat, inkubatorni 30 minut va HP dvigatelini 2 soat ishlashingiz mumkin.
Shuning uchun biogaz hisobga olinadi ajoyib energiya quvvatiga ega kuchli az.