Mundarija kirish Dastgox xaqida umumiy ma’lumot Asosiy kinematik parametrlarini aniqlash Tezliklar uzatmasi qutisining kinematik sxemasining va struktura grafigini

3.Asosiy kinematik parametrlarni aniqlash


1. Dastgoh shpindelining n dan n_max gacha bo’lgan oraliqdagi aylanish chastotasi qatori hisoblanadi.
n_min=n₁;
n₂=n₁ ;
n₃=n₂ =n₁ =n₁ ²;
…………………………….
n_max=n_z=n₁ ^z-1}
ketma ketlik bajarilishi kerak bo’lib u geometrik progressiyani tashkil qiladi.
Bu yerda geometrik progressiya maxraji bo’lib
ga teng.
Z=24=2*2*2*3 ekanligidan
Standard yaqin qiymat =1.12 deb qabul qilamiz.

n_min=100 ayl/min

n₂=100*1.12= 112 ayl/min
n₃=n₂ =125 ayl/min
…………………………….
n_max=n_z=n_z-1* _{=nmin* z-1 =1354 ayl/min}
holatda bo’ladi.

№	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
ni	100	112	125	140	157	176	197	221	248	277	310	347
№	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24
ni	389	436	488	547	612	686	768	860	964	1079	1209	1354

4. Tezliklar uzatma qutisining kinematik sxemasining va struktura grafigini qurish
4.2.Aylanish chastotalar grafigini chizish.


_=1.12


= ⁴ =_1.58
= ^-8 =1/2.51
₌ ⁰ =1
= ^-2 =1/1.26
₌ ^-1 =1/1.12
₌ ⁰ =1
= ² =1.26
= ^-2 =1/1.26
= ^-6 =1/2


Aylanish chastotalar grafigi
Yuqoridagi qiymatlardan foydalanib tishli g`ildirak tishlari sonini aniqlaymiz.

Tishlarning Ketma ketligi “Z”	1	2	3		4	5		6	7		8	9		10	11		12	13		14	15		16	17		18
Tishlar son	61	38	28		71	50		50	44		55	47		52	50		50	55		44	44		55	33		66
Umumiy tishlar soni	99			99			99			99			99			99			99			99			99

5.1 Parmalash dastgohi uchun elektr dvigatel quvvatini aniqlash

Berilgan qiymatlar:

D_max=50 mm, Ϭ_b=490 MPa, C_mаль 39

1) S_max → (2.2.1 jadval)

S_max qiymatini berilgan D_max qiymati asosida jadvaldan tanlab olamiz.
S_max= (0.60-0.70)
S_max=0.60 deb tanlab olamiz.

2) V_N= * K_V

a) T- Kesuvchi asbop turg’unlik davri
T→ (2.2.4 jadval)
T=90 min deb tanlab olamiz
b) C_v , Z_V, Y_V, m – kesish tezligini hisobga oluvchi ko’rsatkichlar. (2.2.3 jadval)
C_v=9.8
Z_v=0.4
Y_v=0.5
M=0.2
c) K_v=K_mv*K_uv
K_v – Kesish tezligini hisobga oluvchi koeffitsient
K_mv – Ishlov berilayotgan materialni hisobga oluvchi koeffitsient (2.2.5 jadval)
K_uv – Kesuvchi asbob hisoblovchi koeffitsienti (2.2.6 jadval)
Berilgan koeffitsiennt qiymatlarini jadval asosida tanlab olib K_v qiymatini hisoblab topib olamiz.
K_mv= 1.05
K_uv = 1.0
K_v=K_mv*K_uv → 1.05*1.0=1.05 K_v=1.05
Barcha parametrlar topib olingandan so’ng V_N ni qiymatini hisoblab topib olamiz.

V_N= * K_V → *1.05 =24.6 m/daq

V_N=24.6 m/daq

3) Shpindel aylanishlar sonini topamiz:→ n_N=

Berilgan parametrlar asosida n_v ning qiymatini hisoblab olamiz:

n_N = 157ayl/min

Dastavval hisoblab olgan (chastotalar grafigidan) n1,2,3,… qiymatlar orasidan 184ayl/min ga mos yoki yaqin bo’lgan n_i ni aniqlab olamiz va shu topgan qiymat n_N ga teng deb qabul qilib olamiz.

n_N=n₅=157 ayl/min deb tanlab olamiz

5) Burovchi momentni topamiz: → M_N= C_M * * * K_MP

C_M, Z_M, Y_M → momentni hisobga oluvchi ko’rsatkichlar (2.2.11 jadval)
K_MP → momentni hisobga oluvchi koeffitsient (2.2.12 jadval)
a) C_M= 0.34
Z_M= 2.0
Y_M= 0.8

K_MP = → (2.2.12-jadvaldan C_mаль uchun tanlab olamiz)

K_MP= = 0.73
Berilgan parametrlar asosida M_N ning qiymatini hisoblab olamiz:
M_N= 0.34*50^2.0*0.6^0.8*0.73= 412 N*m
Qabul qilamiz: M_N= 412 N*m

6) Parmalash quvvatini aniqlab olamiz: → N_CB=

N_CB= = 6.8 kvt

7) Elektr dvigatel quvvatini hisoblab olamiz: →

N_э =
N_э → 5.1……5.95
Hisoblash yakunida topilgan N_э qiymat asosida eleektrodvigatelni tanlab oamiz.

1. 
   4A132M6Y3 markali, quvvati 7.5 kvt, aylanish soni 970-1000ayl/min ga teng bo’lgan elektrodvigatelni jadval asosida topilgan parametrlarga mos holatda tanlab olamiz.
   
2. 
   Ixtiyoriy valdagi quvvatni aniqlaymiz.
   

N_i=N_dv* ղ *ɣ
ղ → Umumiy yo’qotish koeffitsienti
ɣ → Surishlar qutisi uchun quvvatni yo’qotish koeffitsienti
a) ɣ = 0.97 → Tokarlik dastgohi uchun
ɣ = 0.96 → Parmalash dastgohi uchun
ղ = ղ _1* ղ _2* ղ ₃
Izoh: Vallar soniga qarab ղ ₂ va ղ ₃ ning darajalari o’zgaradi.
ղ ₁=0.96 → Tasmali uzatmada yo’qotish koeffitsienti
ղ ₂=0.99 → Tishli uzatmadagi yo’qotish koeffitssienti
ղ ₃=0.99 → Podshipniklardagi yo’qotish koeffitsienti

Ni₁=7.5*0.94*0.96=6.76 kvt
Ni₂=7.5*0.92*0.96=6.62 kvt
Ni₃=7.5*0.9*0.96=6.48kvt
Ni₄=7.5*0.88*0.96=6.33 kvt
Ni₅=6.19 kvt

Vallardagi maksimal burovchi momentni aniqlash
M_imax=9555 ; N*m

M_{i1 max}=9555 =94150N*m
M_{i2 max}=9555 =232550N*m
M_{i5 max}=9555 =591450 N*m
M_{i3 max}=9555 =280160 N*m
M_{i4 max}=9555 =307020N*m

Vallar diametrini aniqlash
d_i= ; [ ]=15 MPA

1. 
   d_i= =31.5 mm
   
2. 
   d_i= =42.6mm
   
3. 
   d_i= =45.3 mm
   
4. 
   d_i= =46.7 mm
   
5. 
   d_i= =58.2 mm
   

Ko’rilayotgan tishli g’ildirak uchun hisobiy burovchi moment
M_Fi=M_{i max}*K_FV*K_Fβ

M_Fi1=94.15*1.2*1.2=135.6 N*m
M_Fi2=232.55*1.2*1.2=334.9 N*m

M_Fi3=280.16*1.2*1.2=403.43 N*m

M_Fi4=307.02*1.2*1.2=442.1 N*m M_Fi5=591.45*1.2*1.2=851.7N*m

Egilishdagi ruxsat etilgan kuchlanish
_FPI= *K_FL*K_FC; m_i=

1. 
   S_t=2 Y_F=3.9
   

Z=28 K_FL=1.14
=8
_FP1= *1.14=456
m_i1= =2.17 mm

2. 
   S_t=2 Y_F=3.7
   

Z=44 K_FL=1.28
=8
_FP2= *1.28=512
m_i2= = 2.4mm

3. 
   S_t=2 Y_F=3.7
   

Z=44 K_FL=1.35
=8
_FP2= *1.35=540
m_i3= =2.5mm

4. 
   S_t=2 Y_F=3.78
   

Z=33 K_FL=1.35
=8
_FP2= *1.35=546
m_i4= =2.86mm

m =3 deb tanlab olindi.

6.Vallar orasidagi masofani toppish
a_w = = =148.5mm
d_i=z*m
m=3
d_i=z*m
d_ai= d_i +2m
d_fi = d_i-2.5m
b=m*
a_w =m(z₁+z₂) / 2

№	z		di	dai	dfi	b	m
1	61	8	183	189	175.5	24	3
2	38		114	120	106.5
3	28		84	90	76.5
4	71		213	219	205.5
5	50		150	156	142.5
6	50		150	156	142.5
7	44		132	138	124.5
8	55		165	171	157.5
9	47		141	147	139.5
10	52		156	162	148.5
11	50		150	156	142.5
12	50		150	156	142.5
13	55		165	171	157.5
14	44		132	138	124.5
15	44		132	138	124.5
16	55		165	171	157.5
17	33		99	105	91.5
18	66		198	204	190.5

PODSHIPNIK O’LCHAMLARI

VAL	dval	D	b	r
1	25	62	17	2
2	35	72	17	2
3	40	90	21	2.5
4	40	90	23	2.5
5	55	100	21	2.5

PODSHIPNIK QOPQOG`I O’LCHAMLARI

VAL	DPOD	D1	D2	D3
1	52	66	82	44
2	72	90	110	64
3	80	110	120	72
4	80	110	120	72
5	100	120	145	90

Xulosa
Bugungi kunda yurtimizda texnika sohasi juda shiddat bilan taraqqiy etmoqda. Barcha sohalar kabi texnika sohasi ham yurtda qanchalik yaxshi rivojlansa shu yurtda ishlab chiqarish yanada o’sadi va rivojlanadi.
Shuning uchun biz yoshlar ham o’z sohamizni yanada chuqurroq o’rganishimiz lozim. Buning uchun esa yaratilayotgan imkoniyatlardan to’laqonli foydalanib o’z ustimizda yanada ko’proq ishlashimiz va horijiy dastgohlar,ularninng tuzilishi,ishlab chiqarish harakteristikalari bilan ko’proq tanishib borishimiz lozim.Buning uchun esa albatta chet tillari borasida ko’nikmamizni yanada oshirsak maqsadga muvofiq bo’ladi.
Men ham o’z sohamni mukammal o’rganib yurtimga,xalqimga nafi tegadigan o’z sohamning yetuk mutaxassisi bo’lib yetishmoqchiman.


Foydalanilgan adabiyotlar

1. Дунаев П.Ф., Леликов О.П. “Конструирование узлов и деталей машин”. Высшая школа. М. 2001г.

2. Косилова А.Г. “Справочник технолога-машиностроителя”, 2 т., Машиностроение, “Высшая школа”. Москва, 196 с.
3. Кузнецов Ю.Н. Станки с ЧПУ: Учебное пособие – К., Выща шк., 1991 г.
4. Проников А.С. Расчёт и конструирование металлорежущих станков. Изд. 2-е. “Высшая школа”, 1968 г.
5. Проектирование механических передач.
6. Пузанов В.В. “Методические указания к курсовому проектированию по металлорежущим станкам”. Ижевск. 1979 г.
7. Пуш В.Э. Конструирование металлорежущих станков. М. “Машиностроение”, 1977 г.