Mundarija kirish bob tizimni taxlili va masalaning qo‘yilishi

Yo‘l belgilari. XIX asrning oxirlarida birinchi yo‘l belgilari ilk avtomobillar bilan birga paydo bo‘la boshladi. 1909-yilda Parijda o‘tkazilgan birinchi xalqaro konferensiyada harakatlanish xavfsizligining asosiy tamoyillari va avtomobillarga qo‘yiladigan asosiy talablar qabul qilindi. Unda yo‘l belgilariga taalluqli tavsiyalar ham qabul qilindi.

Mustaqilligimizdan keyin 1968-yilgi Vena Konvensiyasi talablariga asosan «Yo‘l harakati qoidalari» 1994-yilda ilk bor o‘zbek tilida qabul qilindi. Keyinchalik bu qonun qo‘shimcha va o‘zgartirishlar bilan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 11- dekabrdagi 472-sonli Qarori bilan tasdiqlanib, 2001-yil 1-mart kunidan kuchga kiritildi. Qoidalarining asoslaridan biri bo‘lgan yo‘l belgilari transport vositalarining haydovchilariga, piyodalarga va umuman barcha harakatlanish ishtirokchilariga taalluqlidir.

Yo‘l belgilari davlat standartlariga asosan yetti guruhga bo‘linadi:

1. 
   ogohlantiruvchi belgilar;
   
2. 
   imtiyoz belgilar;
   
3. 
   taqiqlovchi belgilar;
   
4. 
   buyuruvchi belgilar;
   
5. 
   axborot-ishora belgilari;
   
6. 
   servis belgilari;
   
7. 
   qo‘shimcha axborot-ishora belgilari (2-rasm).
   

2-rasm.



Yo‘l chiziqlari harakatlanishni tashkil etishda haydovchining harakat trayektoriyasini, yo‘nalishlarni va chetki yo‘l qismlarini belgilash uchun xizmat qiladi. Yo‘l chiziqlarini yo‘l sharoitlarining o‘zgarishiga qarab ishlatish qoidalari GOST 23457-86 «Yo‘l harakatini tashkil etishning texnik vositalari», ularning elementlariga qo‘yiladigan talablar esa, GOST 13508-74 «Yo‘l bilgilari»da keltiril tartibda chiziladi.