Mundarija: Kirish: Asosiy qism

2.5.§ Fizikadan nazorat turlari va nazorat darsi.
O’quvchilar o’zlashtirishini nazorat etishidagi asosiy talab doimiy va uzluksiz bajarishda xaqoniylikdir.
O’quvchilar bilimini, qobiliyatini va malakalarini nazorat qilish fizika o’qitishda asosiy jarayon hisoblanadi.
Uning maqsadi o’quvchilar tomonidan o’quv materialini qay darajada o’zlashtirilganligi, aloxida o’quvchi va sinfning bilim va bilim qobiliyat xolatini aniqlashdan iborat. Bilimni, qobiliyat va malakani nazorat qilish bir vaqtda takrorlash, chuqurlashtirish, mustaxkamlash va bilimni sistemalashtirishdan iborat.
Nazoratning asosiy turlari quydagilardan iborat.
1. Og’zaki nazorat.

1. 
   Yakka so’rash
   
2. 
   Tig’izlashgan individual so’rash doskaga bir yo’la 2,3,4 kishini chiqarish va so’rash.
   

v) Yalpi (frontal) so’rash
g) Sinov (sinf bo’yicha “zachyot”)
2. Yozma nazorat.

1. 
   Qisqa vaqtli (5-15 min.) yozma ishlar.
   
2. 
   Yakuniy yozma ishlar (1-soatlik yozma ish, diktant, insho).
   

3. 
   Bilimni programmalashtirilgan “dasturli” nazorati.
   
4. 
   O’quvchi bilimi va qobiliyatini fizikadan og’zaki va yozma ishlar,
   

laboratoriya ishi natijalari bo’yicha xisobot praktikum ishi natijalari asosida ham nazorat o’tkaziladi. O’zlashtirishni og’zaki tekshirish bilim va malakalarni tekshirishning eng keng tarqalgan ko’rinishi bo’lib, u o’quvchilarning fikrlash jarayonini, mantiqiy fikrlashning va uning nutqi rivojlanishini kuzatib borishiga imkon beradi.
Uning natijasida o’quvchi bilimidagi kamchiliklar va ularni bartaraf etish yo’lini aniqlashiga imkon yaratadi.
Shu bois fizikaga vaqtdan unumli foydalanilgan xolda og’zaki so’rashni darsning ko’p qismlarida amalga oshirish mumkin.
Bilim va malakalarni og’zaki tekshirish usulini yangi darsni mustaxkamlashda masala yechish darsida laboratoriya va frontal tajribalar o’tkazishdan ilgari yakuniy takrorlashda qo’llash yaxshi natija beradi.
So’rash uchun ajratilgan vaqtdan bog’liq xolda, o’qitish xolati va rivojlantiruvchi ta’lim masalasini xal etishda og’zaki so’rashning yakka yalpi so’rash nazorat va sinov usullaridan biri qo’llaniladi.
Nazorat natijalariga qarab o’quvchining o’zlashtirish darajasi “besh balli” tizimda yoki reyting tizimi asosida ballar raqami yordamida baxolanadi.
Magistirlik dissertatsiya ishi mavzularini uslubiy taxlilida nazoratning barcha turlari inobatga olinadi.