Mundarija kirish asosiy qism I bob fransiya respublikasi haqida umumiy ma’lumotlar

Yil	YaIM (PPP) (milliard evroda)	Aholi jon boshiga YaIM (PPP) (Evroda)	YaIM o'sishi (real)	Inflyatsiya darajasi (foizda)	Ishsizlik (foiz)
Byudjet taqchilligi (YaIMga nisbatan foiz)
1980 yil	453.2	▲ 8 435	▲ 1,8%	13,1%	6,2%	▼ -0,4%
1981 yil	▲ 511.7	▲ 9 470	▲ 1,1%	▲ 13,3%	▲ 7,4%	▼ -2,4%
1982 yil	▲ 587.9	▲ 10 821	▲ 2,5%	▲ 12,0%	▲ 8,1%	▼ -2,8%
1983 yil	▲ 652.8	▲ 11 945	▲ 1,2%	▲ 9,5%	▼ 7,4%	▼ -2,5%
1984 yil	▲ 709.6	▲ 12 927	▲ 1,5%	▲ 7,7%	▲ 8,5%	▼ -2,7%
1985 yil	▲ 760.5	▲ 13 788	▲ 1,6%	▲ 5,8%	▲ 8,7%	▼ -2,9%
1986 yil	▲ 817.8	▲ 14 759	▲ 2,4%	▲ 2,5%	▲ 8,9%	▼ -3,2%
1987 yil	▲ 859.8	▲ 15 442	▲ 2,6%	▲ 3,3%	▲ 9,2%	▼ -2,0%
1988 yil	▲ 929.4	▲ 16 607	▲ 4,7%	▲ 2,7%	▼ 8,8%	▼ -2,5%
1989 yil	▲ 1001,8	▲ 17 805	▲ 4,4%	▲ 6,6%	▼ 8,7%	▼ −1,8%
1990 yil	▲ 1058,6	▲ 18 711	▲ 2,9%	▲ 0,3%	▼ 8,4%	▼ -2,4%
1991 yil	▲ 1097,1	▲ 19 304	▲ 1,0%	▲ 3,4%	▲ 8,6%	▼ -2,8%
1992 yil	▲ 1136,8	▲ 19 906	▲ 1,6%	▲ 2,5%	▲ 9,4%	▼ -4,6%
1993 yil	▲ 1148,4	▲ 20 018	▼ -0,6%	▲ 2,2%	▲ 10,3%	▼ -6,3%
1994 yil	▲ 1186,3	▲ 20 609	▲ 2,3%	▲ 1,7%	▲ 10,7%	▼ -5,4%
1995 yil	▲ 1225,0	▲ 21 211	▲ 2,1%	▲ 1,8%	▼ 10,5%	▼ -5,1%
1996 yil	▲ 1259,0	▲ 21 730	▲ 1,4%	▲ 2,1%	▲ 10,8%	▼ -3,9%
1997 yil	▲ 1299,7	▲ 22 365	▲ 2,3%	▲ 1,3%	▲ 10,9%	▼ -3,6%
1998 yil	▲ 1358,8	▲ 23 307	▲ 3,6%	▲ 0,7%	▼ 10,7%	▼ -2,4%
1999 yil	▲ 1408.1	▲ 24 072	▲ 3,4%	▲ 0,6%	▼ 10,4%	▼ −1,6%
2000	▲ 1485,3	▲ 25 235	▲ 3,9%	▲ 1,8%	▼ 9,2%	▼ -1,3%
2001 yil	▲ 1544,6	▲ 26 026	▲ 2,0%	▲ 1,8%	▼ 8,5%	▼ −1,4%
2002 yil	▲ 1594,3	▲ 26 711	▲ 1,1%	▲ 1,9%	▼ 8,3%	▼ -3,1%
2003 yil	▲ 1637,4	▲ 27 244	▲ 0,8%	▲ 2,2%	▲ 8,5%	▼ -3,9%
2004 yil	▲ 1710,7	▲ 28 274	▲ 2,8%	▲ 2,3%	▲ 8,8%	▼ -3,5%
2005 yil	▲ 1,772,0	▲ 29 066	▲ 1,6%	▲ 1,9%	▲ 8,9%	▼ -3,2%
2006 yil	▲ 1853,2	▲ 30 184	▲ 2,4%	▲ 1,9%	▼ 8,8%	▼ -2,3%
2007 yil	▲ 1945,7	▲ 31 486	▲ 2,4%	▲ 1,6%	▼ 8,0%	▼ -2,5%
2008 yil	▲ 1995,8	▲ 32 121	▲ 0,2%	▲ 3,2%	▼ 7,5%	▼ -3,2%
2009 yil	▼ 1939,0	▼ 31 041	▼ -2,9%	▲ 0,1%	▲ 9,1%	▼ -7,2%
2010 yil	▲ 1998,4	▲ 31 841	▲ 2,0%	▲ 1,7%	▲ 9,3%	▼ -6,8%
2011 yil	▲ 2059,3	▲ 32 651	▲ 2,1%	▲ 2,3%	▼ 9,2%	▼ -5,1%
2012 yil	▲ 2086,9	▲ 32 929	▲ 0,2%	▲ 2,2%	▲ 9,8%	▼ -4,8%
2013 yil	▲ 2,115.3	▲ 33 208	▲ 0,6%	▲ 1,0%	▲ 10,3%	▼ -4,0%
2014 yil	▲ 2147,6	▲ 33 542	▲ 0,9%	▲ 0,6%	▬ 10,3%	▼ -3,9%
2015 yil	▲ 2194,2	▲ 34 125	▲ 1,1%	▲ 0,1%	▲ 10,4%	▼ -3,6%
2016 yil	▲ 2228.9	▲ 34 524	▲ 1,1%	▲ 0,3%	▼ 10,0%	▼ -3,4%
2017 yil	▲ 2288.1	▲ 35 309	▲ 1,8%	▲ 1,2%	▼ 9,4%	▼ -2,6%

Fransiya qishloq xo`jaligi.
Frantsiyaning asosiy iqtisodiy sektori qishloq xo'jaligi, baliqchilik, daraxt kesish va ovchilikni o'z ichiga oladi. Frantsiya iqtisodiyoti tarkibida bu tarmoqning salmog'i 20-asrning ikkinchi yarmida keskin kamaydi. Ayni paytda mamlakatdagi barcha ishchilarning atigi 4% ga yaqini Fransiyada qishloq xo‘jaligi, baliqchilik va o‘rmon xo‘jaligida band. Shu bilan birga, masalan, 2007 yilda birlamchi sektor Fransiya yalpi ichki mahsulotining 2,2 foizini takror ishlab chiqarishni ta'minladi. Taqqoslash uchun, Yevropa Ittifoqida 2007 yilda qishloq, baliqchilik va o‘rmon xo‘jaligida xodimlarning 4,4 foizi ishlab, YaIMning 2,1 foizini ta’minlagan.
Frantsiya dunyodagi eng yirik qishloq xo'jaligi ishlab chiqaruvchilardan biridir. Ekin maydoni bo'yicha u Evropadagi eng yirik qishloq xo'jaligi sektoriga ega. Qolaversa, qoramol, choʻchqa, parrandalar soni, sut, tuxum, goʻsht yetishtirish boʻyicha dunyoda yetakchi oʻrinlardan birini egallaydi.
Fransiya qishloq xoʻjaligining asosiy tarmogʻi goʻsht va sut chorvachiligi hisoblanadi. Frantsiya, shuningdek, bug'doy va boshqa don ekinlari, makkajo'xori, moyli o'simliklar, qand lavlagi, kartoshka, uzum, shuningdek, urug'lik va boshqa ko'chat materiallari ishlab chiqaruvchisi hisoblanadi. Frantsiya hayvonlar uchun ozuqa ishlab chiqarish bo'yicha Evropa Ittifoqida 1-o'rinni egallaydi. Baliqchilik va ustritsa yetishtirish yuqori darajada rivojlangan (dunyoda Xitoydan keyin 2-oʻrin).
11 – rasm. Fransiya qishloq xo`jaligi

Frantsiya qishloq xo'jaligi strukturasining o'ziga xos xususiyati ko'p sonli kichik fermer xo'jaliklarining mavjudligi bo'lib , ularning o'rtacha er maydoni 28 gektardan kam, lekin yirik fermer xo'jaliklari ishlab chiqarishning etakchi kuchi hisoblanadi. Qishloq xoʻjaligi yerlarining 52% 50 gektardan ortiq fermer xoʻjaliklariga toʻgʻri keladi, bu ularning umumiy sonining 16,8% ni tashkil qiladi. Aynan shu fermer xo'jaliklari iqtisodiyotning ushbu tarmog'ining deyarli barcha tarmoqlarini ishlab chiqarishda ustun o'rinni egallab, mahsulotning 2/3 qismidan ko'prog'ini beradi.

Fransiya qishloq xoʻjaligi yuqori darajada sanoatlashgan. Mashinalar bilan to'yinganlik va kimyoviy o'g'itlardan foydalanish bo'yicha u Gollandiya, Germaniya va Daniyadan keyin ikkinchi o'rinda turadi. Fermer xo‘jaliklarining texnikaviy jihozlanishi va dehqonchilik madaniyatining yuksalishi Fransiyaning so‘nggi o‘ttiz yillikda qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini sof eksport qiluvchi maqomini saqlab qolishiga olib keldi. Don va shakar ishlab chiqarish ichki iste'moldan ikki baravar ko'p.
Fransiya qishloq xoʻjaligi kuchli sanoat oziq-ovqat mahsulotlarini qayta ishlash sektorining (ikkilamchi sektor) tayanchi hisoblanadi.
Frantsiya sanoati
2017 yil oxirida Fransiya sanoati milliy yalpi ichki mahsulotning 23 foizini (2008 yilda - atigi 15,6 foiz) (Germaniyada, masalan, 23 foiz, Italiya va Shveytsariyada - 27 foiz) tashkil etdi.1980 va 2017 yillar oralig'ida Frantsiyada sanoatning og'irligi qo'shildiYaIMning 24% dan 14% gacha tushdi. Ushbu davrda sanoat sektori ishchi kuchining 36 foizini yoki 1,9 million ish o'rnini yo'qotdi. Bu jarayon barcha G'arb mamlakatlari uchun xosdir, lekin Frantsiyada uning xususiyatlari eng yaqqol namoyon bo'ldi. Ushbu hodisa iqtisodiy muammo sifatida uchta asosiy sababga ega edi: ma'lum vazifalarni xizmat ko'rsatish sohasiga o'tkazish, talab tarkibining deformatsiyasi va xorijiy raqobat. Avvalo, bu hodisa mehnat unumdorligining oshishi bilan bog‘liq bo‘lib, 30 yil davomida sanoat sohasida 567 mingga yaqin ish o‘rni yo‘qolishiga olib keldi. Fransiyaning sanoat sektorida mehnat unumdorligining oshishi Fransiya iqtisodiyotida mehnat resurslarining taqsimlanishiga ikki xil ta’sir ko‘rsatdi: zarur kadrlar soni qisqardi;
Fransiyaning asosiy tarmoqlari : mashinasozlik (jahon ishlab chiqarishining 2,6%), kimyo (jahon eksportida toʻrtinchi oʻrin), aerokosmik (Fransiya Yevropa kosmik agentligida yetakchi oʻrinni egallaydi), avtomobilsozlik (jami Fransiya sanoat ishlab chiqarishining 18%, 7,3%). % jahon ishlab chiqarishi), oziq-ovqat (eksport boʻyicha dunyoda AQSHdan keyin ikkinchi oʻrinda turadi), radioelektronika, informatika, kemasozlik, elektrotexnika. Iqtisodiyotning umumiy hajmida nisbatan ahamiyatsiz, ammo mamlakat obro'si uchun muhim rolni hashamatli tovarlarni ishlab chiqarish va sotish o'ynaydi.
12.rasm. Frantsiya avtomobil sanoati: PSA konsern zavodi.