Mundarija kirish 1-bob jismoniy tarbiya va sportni boshqarishning g’oyaviy nazariy asosi

2-BOB JISMONIY TARBIYA VA SPORTNI BOSHQARISH METODI
2.1 Boshqarish metodlarining klassifikatsiyasi
Sport jamoalari xammasi ma’muriyat buyruq vaxokazolardan foydalanadi. Misol oliy majlis yig’ilishlarida aytilganidek sportga, madaniyatga qaratilgan ma’ruza qiladi. Kasaba uyushma organlari eng muximi bo’lib bu katta rolь uynaydi. Kasaba uyushmaning vazifalari katta bo’lib, u quyi tashkilotlar va faollar bilan birgalikda muxokama qiladilar, ya’ni qaror qilib chiqadilar. Jismoniy tarbiya tashkilotlarining to quyi tomonlari bilan moddiy iqtisod tomonlari bor. Bunga sport musobaqalariga, bazalariga, kadrlarga sarflanadigan ajratiladigan narsalar va pul va smetalar. Biz bularni smetalarini aniqlab, kim tomonidan tuzilganligini batamom bilishimiz kerak. Sport asbob uskunalarini sotib olishdan tashqari, trenerlarni murabbiylarini rag’batlantirish kerak, ya’ni moddiy yordam.
Iqtisod metodlaridan biri jamg’armalar tashkil qilish. Bu ijaraga berilgan mablag’lar tushuniladi. (pul, sport anjomlari, vaxokazolar) Bu yerda lotoreya, musiqa va boshqa usullar bilan pul jamlash kiradi.
Sport tashkilotlarini boshqarish metodlardan biri xuquqiy metoddir, ya’ni bu davlat tomonidan belgilangan xuquqni tushunishimiz mumkin. Konstitutsiyada barcha o’quvchi yoshlar sport komplekslaridan hamda anjomlardan foydalanish mumkin deyilgan.
Mamlakat xuquqlaridan foydalanish asosan barcha kishilarni sport bilan xoxlagan turi bilan xoxlagan sport anjomlaridan shug’ullanishga xaqlidir.
Bulardan tashqari majlislarda bu ishlar qayta ko’rilib chiqmoqda.
Eng asosan xuquq metodida aytilgan qonunlar buyicha ish tutish, rahbar organlar ularni e’tiqodi, istiqboini qonunga qarab, buyruq berishi va ish tutishi lozim bo’ladi.
G’oyaviy siyosiy metodlar.
G’oya xalqqa manzur bulgan narsalar, ya’ni mamlakat kishilarining eng yuksak g’oyasi qudratli davlat qurishdir. Xukumatimiz g’oyaviy, siyosiy ishlarini olib boradi. Xalqimizni tinch totuv va inoq xoldagi yashashlarini ta’kidlaydi. G’oyaviy siyosiy ishlarini sport tashkilotlari ham olib boradi. Bundan birinchi metod: ishontirish metodi qo’llaniladigan, ularga 1- navbatda bilim berish kerak. Bundan tashqari ma’ruza, suhbatlar va ko’rgazib berish metodlaridan foydalanadi.
Ilmiy targ’ibot va oddiy
Oddiy targ’ibotga masalan ertalab turib gimnastika qilasiz, gigiyenaga e’tibor beramiz deb oddiy so’z bilan aytish mumkin.
Ilmiy targ’ibotga esa eksperiment o’tkazish, bilgan va ko’rgan hollardagina o’tkazish mumkin bo’ladi.
Kadrlarni tashkilotlarni ma’naviy jixatdan rag’batlantirish kerak ya’ni ularga unvon berish, faxriy yorliq vaxokazolar.
Sotsial metod. Bu barcha tarmoqla kabi sportda ham uchraydi. masalalarni sinchiklab o’rnanib, uni qo’llash.
Sportchilarni tanlash – eng iqtidorli, tug’ma iqtidori bor bolalarni taylaydi. Lekin hamma vaqt ham shunday bo’lavermaydi.
Matematik va statistik metodlar. Bu metod jismoniy tarbiya va sport sohalarida o’ziga xos ahamiyatga ega, hech bo’lmaganda yechimlarni sonini sanashda ishlatiladi.
Barcha davlat ko’mitalari, qatori sport ko’mitalari xam mavjud.
Qonun chiqaruvchi organlarni xuquqshunoslar tartibga solib turadi. Oliy kengashning bir qancha qonunlari mavjud va to’la aks ettirilgan. Bir nechtasi qayta ko’rilib, to’g’rilanib chiqildi. O’zbekiston davlati o’z zimmasiga bir qancha vakolatlarni olgan. Garantiya yoki vakolatlarni sport maktabda ishlayotganlar va x.klar buni ya’ni qilib olishi kerak bo’ladi va foydalanish kerak.
Mamlakatimiz kishilarini sog’ligini saqlash, Bolalar sportini rivojlantirish to’g’risida Prezidentimiz tomonidan qabul qilingan qaror va farmonlar mavjud. Qonunda ko’rsatilgan xar bir rahbar xodim o’zining ishchilarini sportga jalb qilishga molik bo’lishi kerak.
Har bir soxalarda sog’lomlashtirish guruxlari ham o’ziga xos keng tarqalgan.