Mundarij a kirish

Birinchi yo‘nalish
tarafdorlari o‘zbek yozuvini 
lotinlashtirilgan alfavitga ko‘chirish masalasini o‘rtaga qo‘yadi; 
ikkinchi yo‘nalish
tarafdorlari arab grafikasidagi eski o‘zbek yozuviga qaytishni yoxud uni (eski 
yozuvni) ma'lum vaqt amaldagi yozuv bilan parallel qo‘llashni, shu tarzda bu ikki 
yozuvdan birining tanlanishini vaqt ixtiyoriga berishni taklif qiladilar; 
uchinchi 
yo‘nalish 
tarafdorlarining aniq shakllangan xulosa va takliflari bo‘lmasa-da, 
ularning fikrlarida qadimgi turkiy (urxun) alifbosini tiklashga moyillik bordek 
tuyuladi; 
to‘rtinchi yo‘nalish
tarafdorlari esa amaldagi alifboni ma'lu
m 
o‘zgarishlar bilan saqlash 
kerakligini aytishadi. 
1
Раҳматуллаев
Ш
. 
Ўзбек
тилининг
янги
алифбоси
ва
имлоси
. – 
Тошкент
: 
Университет
, 1999. – 
Б
.15-16. 

---

28
Yuqoridagi yo‘nalishlarning tarafdorlari o‘rtasidagi bahslar, oxir oqibatda, 
o‘zbek yozuvini lotinlashtirilgan alifboga ko‘chirish g‘oyasining ustun kelishi 
bilan yakunlanadi.
O‘zbek yozuvini rus grafikasiga asoslangan alifbodan boshqa alifboga 
ko‘chirish masalasi aslida 1991-1992 yillarda ko‘tarildi. Uning kun tartibiga 
qo‘yilishini quyidagicha izohlash mumkin: 
a) amaldagi alifboning milliy va umumturkiy jihatlarini mustahkamlash 
yuzasidan uzoq yillar davomida olib borilgan ishlar (bahslar, munozaralar, taklif-
tavsiyalar) natija bermadi;
b) sobiq SSSRdagi turkiy xalqlar orasida yozuvni rus grafikasidan boshqa 
tizimga ko‘chirish harakati boshlanib ketdi;
v) 1991 yilning 18-20 noyabrida Turkiyada (Istanbuldagi Marmara 
universitetida) «Qardosh turk alifbolari» muammosiga bag‘ishlangan xalqaro 
simpozium o‘tkazildi, unda ham lotin grafikasi asosida turkiy alifbolar tuzish 
g‘oyasi targ‘ib qilindi.
1993 yilning 2 sentyabrida o‘n ikkinchi chaqiriq O‘zbekiston Respublikasi 
Oliy Kengashining o‘n uchinchi sessiyasi "Lotin yozuviga asoslangan o‘zbek 
alifbosini joriy etish to‘g‘risida" qonun qabul qiladi.
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING QONUNI