MuMumuhammaf

muMumuhammaf

Muhammad al-xorazmiy nomidagi

Toshkent axborod texnalogyalar unversetuti 312-20 gutuh talabasi

Eshqobilov Quvonchbekning

Malumotlar bazasi fanidan yozgan yozgan mustaqil ishi

Rеlyatsion ma’lumotlar bazasini loyihalash.

Mustaqil ishi mavzusi:O`quv kursi

1) Ma’lumotlar bazasini loyihalash, mohiyat – aloqa diagrammasini qurish

2) Rеlyatsion ma’lumotlar bazasini loyihalash

3) SQL tilida jadvallar yaratish

Axborot tizmlari tushunchasi 

Ko`pgina masalalarni yechish asosida axborotlarni qayta ishlash yotadi. Axborotlarni qayta ishlashni yengillashtirish maqsadida avtomatlashtirilgan axborot tizimlari yaratiladi.

Avtomatlashtirilgan axborot tizimlari deb shunday tizimlarga aytiladiki, ularning tarkibida texnik vositalar, jumaladan shaxsiy kompyuterlar ishtirok etadi. Axborot tizimlari deb keng ma`noda axborotlarni qayta ishlaydigan ixtiyoriy tizimni tushunish mumkin. Tadbiq etish sohasiga qarab axborot tizimlarni ishlab chiqarish, ta`lim, sog`liqni saqlash, harbiy va boshqa soha tizimlariga ajratish mumkin.

Axborot tizimlarini maqsadli ishlatilishiga qarab

bir qancha kategoriyalarga bo`lish mumkin.

• Ma`lumot beruvchi tizim
• Qidiruv tizimi
• Boshqaruv tizimi
• va boshqa tizimlar. Bularning barchasi avtomatlashtirilgan axborot tizimi bo`la oladi.

Axborot tizimlari asosida ma`lumotlar bazasi(MB) yotadi. MB deganda ma`lumotlarni shunday o`zaro bog`lanishi tushiniladiki, u mashina xotirasida saqlanib, maxsus ma`lumotlar bazasini boshqarish tizimi dasturtiy vositasi yo`rdamida to`ldirilishi, o`zgartirilishi va takomillashtirilishi mumkin.

Aniq ma’lumotlarni (masalani) hal qilishda inson real dunyoni u yoki bu sohasi bilan cheklanadi. Bunday hollarda faqat ba’zi bir ob’ektlarni o‘rganishgina qiziqish uyg‘otadi. Bunday ob’ektlarni majmuasini predmet soxa deyiladi.

Ob’ekt – bu ixtiyoriy predmet, xodisa, tushuncha yoki jarayondir.

Ma’lumot – bu uni ma’nosiga e’tibor bermay qaraladigan ixtiyoriy simvollar to‘plamidir.

O‘zaro bog‘langan ma’lumotlar ma’lumotlar tizimi deyiladi.

Barcha ob’ektlar atributlari bilan xarakterlanadi. Masalan, ob’yekt sifatida fakultet, kutubxona, kompyuter va boshqalarni qarash mumkin

Mohiyat aloqa diogrammasi:

O`quv_kursi predmet sohasi uchun mohiyat – aloqa modelini qurilishi

O`quv kursi

O`quvchi

Kurs turlari

Oqituvchi

xonalar

filiallar

O`quvchi

Oqituvchi

ID

FISH

FANI

MUTAHASISLIGI

FISH

ID

FANLAR

NOMI

ID

FILIALLAR

XONALAR

ID

TEI_RAQMI

MANZILI

XONA_TURI

XONA_RAQAMI

ID

Relyatsion ma`lumotlar bazasini loyihalash.

Uslubiy ko`rsatmalar: Ma`lumotlar bazasini relyatsion modelini qurishda bog`lanish munosabatlari muhim ahamiyatga ega. Aslida ma`lumotlar bazasi munosabatlarga qarab ob`yektlari bog`laydi. Asosan ma`lumotlar bazasida quyidagi munosabatlar mavjud:

1. Birga – bir (1:1)munosabat. A va V ob`ektlar to`plami orasida 1:1 munosabat o`rnatilgan deyiladi, agarda A ob`ektning har bir nusxasiga V ob`ektning bitta nusxasi mos kelsa, va aksincha, V ob`ektning har bir nusxasiga A ob`ektning bitta nusxasi mos kelsa.

Birga – ko`p (1:n) munosabat. A va V ob`ektlar to`plamida A ob`ektning har bir nusxasiga V ob`ektning bir nechta nusxasi mos kelsa, shu bilan birga V ob`ektning har bir nusxasiga A ob`ektning bittadan ko`p bo`lmagan nusxasi mos kelsa shunday munosabat hosil bo`ladi.

3. Ko`pga – bir (n:1) munosabat A va V ob`ektlar to`plami orasida o`rnatilsa, unda A ob`ektning har bir nusxasiga V ob`ektning ko`pi bilan bitta nusxasi mos keladi. V ob`ektning nushalari orasida shundaylari mavjudki, ularga A ob`ektning bir nechta nusxasi mos keladi.

4. Ko`pga – ko`p (m: n) munosabat. A va V ob`ektlar orasida shunday munosabat o`rnatilgan deyiladi, agarda A ob`ektning har bir nusxasiga V ob`ektni bir nechta nusxasi mos kelsa va aksincha

 

UQUV_MARKAZ NOMLI BAZA YARATAMIZ;