Mukarram otamurodova, O’zbekiston jurnalistika va ommaviy kommunikatsiyalar universiteti o’qituvchisi

Mukarram OTAMURODOVA, O’zbekiston jurnalistika va ommaviy kommunikatsiyalar universiteti o’qituvchisi

O‘QUVCHILARDA MEDIASAVODXONLIK KO‘NIKMALARINI SHAKLLANTIRISHGA OID ZARURIY KOMPETENSIYALAR

DARS DAVOMIDA…

• Mediamahsulot mazmunini anglashda o‘quvchilarning media va axborot savodxonligi sohasida egallashi lozim bo‘lgan bazaviy kompetensiyalari:

Axborotni izlash Axborotni tahlil qilish

Axborotni to’g’ri baholash

AXBOROT BUZILISHINING UCH SHAKLI

Disinformation — dezinformatsiya: soxta axborot, qasddan odamga, ijtimoiy guruhga yoki mamlakatga zarar yetkazish uchun yaratilgan.

Misinformation— axborotning noto‘liqligi: axborot soxta,

ammo zarar yetkazish maqsadida yaratilmagan.

Malinformation — aniq ma'lumot, ammo

odamga, ijtimoiy guruhga yoki mamlakatga zarar yetkazish uchun foydalaniladi.

AXBOROTNI IZLASH KO’NIKMASI

• Izlanayotgan axborotning xususiyatlarini bilish:
• Ochiq axborot
• Maxfiy axborot
• Siyosiy axborot
• Ijtimoiy yoki iqtisodiy axborot
• Davlat yoki ma’lum shaxsga tegishli bo’lgan axborot
• Qidiruv usullarini bilish
• Qidiruv manbalari yoki platformalarida ishlay olish

AXBOROTNI TAHLIL QILISH KO’NIKMASI

Haqiqat va to‘qima, reklama va boshqa turdagi mediakontent o‘rtasidagi farqni tushunish.
Media xabarlarini shubha ostiga qo‘yadi va stereotiplar qanday ishlashini
bilash.
Medianing tijorat, siyosiy va mafkuraviy maqsadlaridan xabardorlik

AXBOROTNI TO’G’RI BAHOLASH KO’NIKMASI

Mediakontenti negizida nima yotganini tushunish
Manbalarning maqsadi va maqsadli auditoriyasini aniqlashi
Taqdim etilgan ma'lumotlarning ishonchlilik darajasi, aniqligi, xolisligi va ochiqligini baholash

QLEVER platformasi – mediasavodxonlik bo’yicha Markaziy Osiyo tajribasi

Bepul platformani kompyuterlar va Android mobil telefonlariga yuklab olish mumkin.
Mazkur innovatsion va interaktiv o‘yinlar orqali yoshlarda mediasavodxonlik ko’nikmalarini shakllantirish samarali hisoblanadi.

QLEVER o’yin platformasining asoso iy maqsadi:

• Ijtimoiy tarmoqlarda nafrat tiliga nisbatan immunitetni shakllantirish
• dezinformatsiya va soxta axborotlarga nisbatan narsalarga chidamlilikni kuchaytirish
• Markaziy Osiyodagi yoshlarning tanqidiy fikrlash va mediasavodxonlik ko‘nikmalarini mustahkamlash

E’TIBORINGIZ UCHUN TASHAKKUR