Muhokama qilinib o‘quv jarayoniga foydalanish uchun tavsiya qilingan


Uzbekiston Respublikasi iktisodiyoti yaxlit ijtimoiy iktisodiy tizim sifatida



Download 2,43 Mb.
Pdf ko'rish
bet325/389
Sana30.12.2021
Hajmi2,43 Mb.
#97407
1   ...   321   322   323   324   325   326   327   328   ...   389
Bog'liq
kichik biznes va tadbirkorlik

5.2. Uzbekiston Respublikasi iktisodiyoti yaxlit ijtimoiy iktisodiy tizim sifatida. 
Uzbekiston  Respublikasi  xalk  xujaligi,  korxonalar,  birlashmalar,  tashkilot,  tarmoklar  va 
mintakalar  murakkab,  uzgaruvchan,  yaxlit  ijtimoiy  iktisodiy  tizim  bulib,  uning  xar  bir 
bugini ijtimoiy ishlab chikarish va takror ishlab chikarish, taksimot va iste‘molning turli 
jarayonlarini amalga oshiradi, bir-biri bilan uzviy boglik va bir-birini tuldiradi. Uzbekiston 
Respublikasi xalk xujaligi iktisodiy tizimdir, chunki mexnat va moddiy resurslar kushilishi 
natijasida moddiy boyliklar, shu jumladan, milliy daromad yaratiladi, shuningdek, jamiyat 
ishlab chikarish kuchlarining kengaytirilgan takror ishlab chikarilishi jarayoni yuz beradi. 
Shu bilan birga, respublika xalk xujaligi ijtimoiy tizim xamdir, chunki kishilar tomonidan 
yaratilgan  tashkilotdir.  Mexnat  jarayonida  kishilar  uzaro  ijtimoiy  munosabatda  bir-birlari 
bilan uzaro ta‘sirda buladilar, uz faoliyatlari natijalarini ayirboshlaydilar. Demak, ijtimoiy 
munosabatlar subyektlari kishilardan, obyektlari esa ularning turli soxalardagi turli tuman 
faoliyatlaridan (ishlab chikarish, fan, madaniyat, san‘at va x.k.) iborat. 
Uzbekiston  Respublikasi  xalk  xujaligini  boshkarish  tizimi  iktisodiy,  siyosiy,  goyaviy, 
axlokiy,  ruxiy  va  boshka  munosabatlar  yigindisidan  iboratdir.  Ular  orasida  eng  muximi 
iktisodiy munosabatlardir. 
Iktisodiy  ishlab  chikarish  munosabatlari  -  bu  barcha  ustkurma  munosabatlar  asosida 
turuvchi  va  uz  salmogi  jixatidan  munosabatlar  tizimida  yetakchi  bulgan,  asosiy 
munosabatlardir.  Shu  sababli,  rsepublika  iktisodiyotini  kayta  kurishning  moxiyati 
ma‘muriy  munosabatlar  ustunligidan  iktisodiy  munosabatlarga  boshkaruvning  barcha 
darajalarida  manfaatlarni  boshkarish  va  kishilar  manfaatlari  vositasida  boshkarishga 
utishdan  iborat.  Lekin  mexnat  jamoalari  fakat  iktisodiy  emas,  balki  ijtimoiy-siyosiy, 
Tashki muxit 
Boshkaruv  
 
subyekti 
Boshkaruv  
 
obyekti 


 
155 
mafkuraviy, xukukiy vazifalarni xam bajaradilar. Demak, xalk xujaligi boshkaruv obyekti 
sifatida murakkab, uzgaruvchan ijtimoiy-iktisodiy tizimdan iborat ekan. 
Tarkibiy  jixatdan  rsepublika xalk xujaligi  turli xil  ishlab chikarish unsurlaridan  (ish  joyi, 
sex, korxona, konsern, tarmok va x.k.) iborat. Iktisodiyotning asosiy bugini  - korxonadir. 
Korxona  (firma)  uz  ish  natijalari  buyicha  tulik  javobgardir.  Korxona  daromadlari  butun 
mexnat jamoasi mexnati natijasi bilan uzviy boglikdir. 
Iktisodiyotni  boshkarish  tizimi  ikki  kichik  tizimdan  axborot  okimlari  bilan  bir  tizimga 
boglangan  ishlab  chikarish  jamoasi  va  boshkaruvchilar  jamoasidan  iborat  boshkaruv 
obyekti  va  subyektidan  tashkil  topgan.  Tugri  aloka  yullari  buyicha  yukoridan  pastga 
boshkaruv buyruklari, aks ta‘sir yullari buyicha pastdan yukoriga karorlar baarilishi xakida 
axborot yuboriladi. 
Korxona  (firma)  sex  bulinma,  xizmat  kabi  unsurlarning  uzaro  boglanmagan,  tasodifiy 
birikmasi emas. U uzi tashkil topgan unsurlarning korxona tashkil etilishida kuzda tutilgan 
maksadga  erishish  uchun  uziga  xos  birikishdan  iborat.  Korxona  (firma)  yirikrok  ijtimoiy 
iktisodiy  tizim  -  tarmok  tarkibiga  kiradi  va  uning  unsuridan  iborat  buladi, tarmok  esa  uz 
navbatida yaxlit tizim - xalk xujaligining tarkibiy kismidir (sxemaga karang). 
Shunday kilib, Uzbekiston xalk xujaligi yaxlit yirik tizim bulib, barcha tarmoklarni xujalik 
yuritishning murakkab mexanizmiga biriktiradi. 
 
 

Download 2,43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   321   322   323   324   325   326   327   328   ...   389




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish