Muhandislik grafikasi

Tekislikka perpendikulyar to‘g‘ri chiziq. 
To‘g‘ri chiziq tekislikda yotgan 
istalgan ikki kesishuvchi to‘g‘ri chiziqqa perpendikulyar bo‘lsa, u to‘g‘ri chiziq tekislikning o‘ziga ham 
perpendikulyar bo‘ladi.
To‘g‘ri chiziq tekislikka perpendikulyar bo‘lsa, chizmada uning gorizontal proeksiyasi tekislik gorizontalining 
gorizontal proeksiyasiga perpendikulyar, frontal proeksiyasi esa tekislik frontalining frontal proeksiyasiga 
perpendikulyar bo‘ladi (1.40-shakl).
Bizga ma’lumki, tekislikning bosh chiziqlari tekislikning tegishli izlariga parallel bo‘ladi. Demak, tekislikka 
perpendikulyar bo‘lgan to‘g‘ri chiziqning proeksiyalari tekislikning bir nomli izlariga ham perpendikulyardir. 
1.41-shaklda 

tekislikka perpendikulyar AB to‘g‘ri chiziqning chizmasi berilgan. AB to‘g‘ri chiziq tekislikning 
bosh chiziqlariga perpendikulyar joylashgan. To‘g‘ri burchakning ortogonal proeksiyadagi xossalariga asosan, AB 
to‘g‘ri chiziq bilan 

tekislikning gorizontali orasidagi to‘g‘ri burchakning gorizontal proeksiyasi to‘g‘ri burchakdan 
iborat. 
 
1.39-shakl 
 

---

 
1.40-shakl 
 
 
 
1.41-shakl 
 
Misol: A(A
1
,A
2
) nuqtadan izlari bilan berilgan 

(

П
1
,

П
2
) tekislikka tushirilgan perpendikulyarning xaqiqiy 
uzunligi aniqlansin. 
Yechish (1.42-shakl):
 
A
 
nuqtadan 

(

П
1
,

П
2
) tekislikka perpendikulyar
 
to‘g‘ri chiziq o‘tkaziladi. Perpendikulyar orqali yordamchi frontal 
proeksiyalovchi 

tekislik o‘tkazib, u berilgan 

tekisligini kesishgan chizig‘i MN 
aniqlanadi. MN to‘g‘ri chiziq perpendikulyarni K(K
1
,K
2
) nuqtada kesadi. A
0
K
1
kesmaning uzunligi