Muhandislik grafikasi

1.6. To‘g‘ri chiziqning proeksiya tekisliklariga nisbatan vaziyatlari

To‘g‘ri chiziq proeksiya tekisliklariga nisbatan umumiy va xususiy vaziyatda joylashishi mumkin. Umumiy vaziyatdagi to‘g‘ri chiziq deb, proeksiya tekisliklariga nisbatan og‘ma vaziyatda joylashgan to‘g‘ri chiziqlarga aytiladi (1.11, 1.12-shakl).

Agar to‘g‘ri chiziq proeksiya tekisliklariga nisbatan parallel yoki perpendikulyar bo‘lsa, bunday to‘g‘ri chiziqni xususiy vaziyatda joylashgan to‘g‘ri chiziq deyiladi.

Quyida xususiy vaziyatda joylashgan to‘g‘ri chiziqlarni ko‘rib chiqamiz.

To‘g‘ri chiziq gorizontal proeksiyalar tekisligiga parallel bo‘lsa, bunday to‘g‘ri chiziqni gorizontal to‘g‘ri chiziq deyiladi (1.13-shakl) Gorizontal to‘g‘ri chiziqning frontal A₂B₂ proeksiyasi Ox o‘qiga, A₃B₃ profil proeksiyasi Oy o‘qiga parallel bo‘ladi. Gorizontal to‘g‘ri chiziqning A₁B₁ gorizontal proeksiyasi uning haqiqiy kattaligiga teng bo‘ladi.  burchak AB to‘g‘ri chiziqning frontal proeksiyalar tekisligi bilan,  burchak esa profil proeksiyalar tekisligi bilan hosil qilgan burchagi bo‘ladi.